Kelder bouwen in de tuin: regelgeving, voordelen en praktische aspecten

Published by Redactie on juli 10, 2025 | Category kelder

Bouwen van een kelder in de tuin kan een waardevolle toevoeging zijn aan een woning. Het biedt extra ruimte voor opslag, hobbyruimte, of zelfs een extra kamer. Echter, het is belangrijk om rekening te houden met de regelgeving, de invloed op het milieu en de praktische uitvoering. In dit artikel bespreiden we de belangrijkste aspecten die je moet overwegen bij het bouwen van een kelder in de tuin, gebaseerd op de gegevens uit de bronnen.

Regelgeving en vergunningen

Het bouwen van een kelder in de tuin valt onder de omgevingswet en vereist vaak een omgevingsvergunning. Dit is van belang, omdat een kelder geen vergunningsvrij bouwwerk is, zelfs niet als het onder een bestaand bouwwerk wordt gebouwd. In het Besluit omgevingsrecht (Bor) worden de voorwaarden voor het bouwen van een vergunningsvrij bijbehorend bouwwerk opgenomen. Hierin is het van belang dat het bouwwerk op de grond staat, wat betekent dat een kelder onder een gebouw niet automatisch vergunningsvrij is.

Een kelder is volgens de bronnen een omgevingsvergunningplichtig bouwwerk, ongeacht of deze onder een gebouw ligt. Dit betekent dat je, als je een kelder in de tuin wilt bouwen, een omgevingsvergunning moet aanvragen. De regels kunnen per gemeente verschillen, dus het is belangrijk om het bestemmingsplan te raadplegen en contact op te nemen met de gemeente voor meer informatie. Daarnaast kan het nodig zijn om een afwijking van het bestemmingsplan aan te vragen, vooral als het bouwplan in strijd is met de voorschriften.

Invloed op het milieu

Een kelder in de tuin kan invloed hebben op het grondwater en het milieu. Volgens de bronnen kan het aanleggen van kelders leiden tot grondwateronderlast, waarbij het grondwater in de omgeving moeilijker voedt en schade kan oplopen aan groen en funderingen. Een te hoge grondwaterstand kan weer negatieve gevolgen hebben voor woningen en groen. Daarnaast kan het grondwatersysteem in de omgeving de binnentuinen in droge perioden moeilijker voeden, waardoor grondwaterstanden uitzakken en schade kan optreden aan beplanting.

Om deze problemen te voorkomen, is het belangrijk om grondwaterneutrale kelders te bouwen. Dit betekent dat het ondergronds bouwwerk op een manier wordt aangelegd zodat er geen belemmering van het grondwater optreedt. Voor kelders tot 300 m² moet voldaan worden aan het ‘Afwegingskader grondwaterneutrale kelderbouw’, terwijl voor grotere kelders een geohydrologisch rapport vereist is.

Praktische aspecten van kelderbouw

Bij het bouwen van een kelder in de tuin zijn er verschillende praktische aspecten om rekening mee te houden. Ten eerste is het belangrijk om een goed ontwerp te maken met aandacht voor functionaliteit, constructie en waterdichting. De grondsoort is hierbij van grote invloed. Zandgrond is bijvoorbeeld goed te graven, terwijl kleigrond ingewikkelder is en extra waterdichting vereist. Een bodemonderzoek is daarom aan te raden om de geschiktheid van de grond te beoordelen.

Voor de constructie zijn er verschillende methoden beschikbaar. Traditionele kelders worden vaak gebouwd met baksteen of beton, wat geschikt is voor alle grondsoorten, maar duurder is. Prefab-kelders zijn gemaakt van prefab-elementen en kunnen sneller geplaatst worden, maar zijn minder flexibel in ontwerp. Afzinkkelders zijn waterdichte bakken die in de grond worden geplaatst en geschikt zijn voor zandgrond, relatief goedkoper zijn.

Waterdichting is essentieel om vochtproblemen te voorkomen. Afhankelijk van de grondsoort en de waterstand zijn verschillende waterdichtingstechnieken nodig, zoals bitumen, folie of injectie. Ventilatie is eveneens belangrijk om vochtproblemen en schimmel te voorkomen. Mechanische ventilatie is vaak noodzakelijk, met toevoer van verse lucht en afvoer van vochtige lucht. Isolatie van de kelder is ook belangrijk om warmteverlies te beperken en een aangenaam klimaat te creëren. Er zijn verschillende isolatiematerialen beschikbaar, zoals PIR-platen, EPS-schuim of glaswol.

Kosten en planning

De kosten van een kelder in de tuin variëren sterk, afhankelijk van de grootte, het materiaal, de constructie en de afwerking. Reken op een minimumprijs van €10.000,- voor een kleine kelder tot wel €50.000,- of meer voor een grote, luxe kelder. Het is daarom aan te raden om offertes aan te vragen van verschillende aannemers, zodat je een goed overzicht krijgt van de kosten. Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met de omgevingsvergunning en andere benodigde vergunningen.

Conclusie

Het bouwen van een kelder in de tuin kan een waardevolle toevoeging zijn aan een woning, mits rekening wordt gehouden met de regelgeving, het milieu en de praktische uitvoering. Het vereist een omgevingsvergunning, een goed ontwerp, waterdichting, ventilatie en isolatie. Bovendien is het belangrijk om rekening te houden met de invloed op het grondwater en het milieu. Met de juiste planning, constructie en afwerking creëer je extra ruimte voor diverse doeleinden. Laat je goed informeren over de mogelijkheden, kosten en praktische aspecten voordat je aan de slag gaat.