Kelders in de tuin van Oud-West: Beperkingen en gevolgen van het Amsterdamse beleid

Published by Redactie on juli 10, 2025 | Category kelder

Inleiding

In de afgelopen jaren zijn er in Amsterdam verschillende maatregelen genomen om de bouwdrift te beïnvloeden, met name in de stadsdelen waar grondwaterstanden en bodemverontreiniging een rol spelen. In het stadsdeel Oud-West is het bouwen van kelders in tuinen onderworpen geraakt aan nieuwe beperkingen, waarbij het gemeentelijk beleid steeds strenger wordt. De gevolgen van deze maatregelen voor woningen, groen en de leefbaarheid in de wijk zijn aanzienlijk. In dit artikel wordt nader ingegaan op de regelgeving rond kelders in de tuin, de invloed op de grondwaterstanden en de toekomstige uitdagingen voor de woningbouw in Oud-West.

Beperkingen bij het aanleggen van kelders in de tuin

In de regel is het aanleggen van kelders in de tuin in Oud-West niet meer toegestaan, mede vanwege het feit dat dit het grondwatersysteem kan beïnvloeden. De gemeente Amsterdam heeft een beleidsregel opgesteld die stelt dat het ondergronds bouwen geen verslechtering mag veroorzaken van daglichttoetreding, bezonning of de privacy van naburige percelen. Daarnaast is er sprake van negatieve gevolgen voor de grondwaterstanden, wat kan leiden tot wateroverlast of grondwateronderlast, afhankelijk van de omstandigheden.

De regelgeving is dus gericht op het voorkomen van schade aan de grondwaterstanden en het behouden van een goed woon- en leefklimaat. Hierbij wordt ook gekeken naar de invloed van de aanleg van kelders op het grondwatersysteem in de omgeving. Bijvoorbeeld, als er een kelder wordt aangelegd, kan het grondwater dat normaal in de tuin valt en via het grondwater wordt afgevoerd, moeilijker weg komen, waardoor wateroverlast kan ontstaan. Daarnaast kan een te lage grondwaterstand in de omgeving leiden tot schade aan bomen, groen en funderingen.

Invloed op de grondwaterstanden

Bij het aanleggen van kelders in de tuin kan het grondwatersysteem van de omgeving beïnvloed worden. Het is belangrijk om te beseffen dat het grondwater een essentieel onderdeel vormt van het ecologische evenwicht van de stad. Een te hoge grondwaterstand kan leiden tot wateroverlast, terwijl een te lage grondwaterstand schade kan veroorzaken aan de wortels van bomen en de funderingen van woningen.

In de praktijk kan het aanleggen van kelders dus leiden tot overlast in de omgeving, met name wanneer het grondwater niet goed kan worden afgevoerd. Daarom is het belangrijk dat er voorwaarden worden gesteld aan het ondergronds bouwen, zodat er geen negatieve gevolgen voor de grondwaterstanden optreden. Dit geldt ook voor de toekomst, aangezien het aantal kelders dat wordt aangelegd, kan toenemen als de vraag naar ruimte in de stad blijft stijgen.

Beperkingen in de Nota Bodembeheer

De Nota Bodembeheer van de gemeente Amsterdam bevat verschillende beperkingen rond de toepassing van grond en het aanleggen van kelders in de tuin. Zo is het in bepaalde delen van de stad verboden om grond te gebruiken die verontreinigd is, met name in schone delen van Amsterdam, zoals de naoorlogse wijken buiten de Ring A10. In deze gebieden mag alleen schone grond worden toegepast, wat betekent dat het aanleggen van kelders in de tuin in sommige gevallen niet mogelijk is.

Daarnaast gelden er gebiedsspecifieke normen die het gebruik van grond bepalen, afhankelijk van de lokale bodemfunctie. In zone 1 is de toepassingseis altijd Achtergrondwaarde, terwijl in zone 2 t/m 7 de toepassingseis wordt bepaald door de lokale bodemfunctie. Dit betekent dat het aanleggen van kelders in de tuin in bepaalde delen van de stad mogelijk is, terwijl het in andere delen niet mag.

Invloed van kelders op de leefbaarheid in Oud-West

In Oud-West is het bouwen van kelders in de tuin een veelvoorkomend fenomeen, maar de toekomst van deze praktijk is onzeker. De gemeente heeft inmiddels beperkingen aangebracht op het aanleggen van kelders, vooral in het stadsdeel West. Hierbij is het beleid van de gemeente om te kijken naar de impact van kelders op de grondwaterstanden en de leefbaarheid in de wijk.

Er zijn ook klachten van bewoners over de overlast die ontstaat bij het bouwen van kelders. Denk aan het slaan van damwanden, het weghalen van betonnen vloeren en het gebruik van een dieselgenerator, wat leidt tot geluidsoverlast. Bovendien is er vrees voor de grondwaterstand en daarmee voor de gevolgen voor de houten fundering onder woningen. Ook is er een zorg dat het gebied steeds minder groen wordt, waardoor de zon en het uitzicht worden beïnvloed.

De gemeente heeft aangekondigd om het beleid rond kelders te herzien, maar het is nog onduidelijk hoe dit zal uitpakken. De wens is dat het recht op kelderbouw blijft bestaan, maar dat er voorwaarden worden gesteld zodat er geen negatieve gevolgen optreden voor de grondwaterstanden.

Toekomstige uitdagingen

De toekomst van het bouwen van kelders in de tuin in Oud-West is onzeker. De gemeente moet zich zorgen maken over de impact van kelders op de grondwaterstanden, de leefbaarheid en het groen in de wijk. Daarnaast is er ook sprake van een groeiende vraag naar ruimte in de stad, wat kan leiden tot meer uitbreidingen en kelders.

Er zijn verschillende opties om de barrièrewerking van damwanden te verminderen, zodat het grondwater onder of langs de kelder kan worden geleid. Hierbij is ook het doorbreken van de damwand nodig, wat op verschillende manieren kan, afhankelijk van de omstandigheden. De gemeente moet hierover een afwegingskader opstellen om de invloed van kelders op het grondwatersysteem te bepalen.

Conclusie

Het aanleggen van kelders in de tuin in Oud-West is een veelvoorkomend fenomeen, maar de toekomst van deze praktijk is onzeker. De gemeente heeft beperkingen aangebracht op het aanleggen van kelders, met name in het stadsdeel West, om te voorkomen dat er negatieve gevolgen zijn voor de grondwaterstanden en de leefbaarheid in de wijk. De invloed van kelders op de grondwaterstanden en het groen in de wijk is aanzienlijk, en daarom moet er voorzichtig worden omgegaan met de toepassing van grond en het aanleggen van kelders in de tuin.