Kelder wel of niet als onderdeel van de woning: bepalende factoren en regelgeving

Published by Redactie on juli 11, 2025 | Category kelder

Een kelder is een ruimte die ondergronds ligt en vaak wordt gebruikt als opslagruimte, technische ruimte of zelfs als leefruimte. De vraag of een kelder wel of niet als onderdeel van de woning telt, hangt af van meerdere factoren, waaronder de bouwkundige toestand, de hoogte, de daglichttoetreding, de toegankelijkheid en de toepassing van de regelgeving. In dit artikel worden de regels, eisen en aandachtspunten besproken die van invloed zijn op de bepaling of kelders meetgeteld worden als onderdeel van de woning.

De invloed van de bouwregelgeving

De bouwregelgeving bepaalt hoe ruimtes binnen een woning worden geclassificeerd. Volgens de bepalingen van het bouwbesluit is een kelder die lager is dan 1,50 meter niet meetelend als woonoppervlakte. Daarnaast moet de ruimte minimaal 2 meter hoog zijn zonder dat je hiervoor moet hakken of breken. Dit geldt ook voor kelders die als souterrain worden aangemerkt. Een kelder die voldoet aan deze eisen kan meetellen als woonoppervlakte, mits er sprake is van goede ventilatie, verwarming en voldoende afwerking.

Een kelder die niet voldoet aan de eisen voor bewoonbaarheid wordt meestal ingedeeld als overige inpandige ruimte. Dit zijn ruimtes die niet direct geschikt zijn als woonruimte, maar wel aan de woning vastzitten. Overige inpandige ruimtes omvatten bijvoorbeeld bergingen, garages, fietsenstallingen en kelders. Deze ruimtes worden niet meegerekend in de woonoppervlakte, tenzij ze zijn omgebouwd tot bewoonbare ruimtes en voldoen aan de nodige leefbaarheidseisen.

De rol van daglichttoetreding

Een van de belangrijkste factoren bij het beoordelen van een kelder als woonruimte is de hoeveelheid daglichttoetreding. Des te meer daglichttoetreding, des te fijner deze ruimte is om als woonruimte te gebruiken en des te kwalitatiever de kwaliteit van woonruimte in een huis is. Dit betekent dat een kelder met een goede daglichttoetreding meer waarde toevoegt dan een kelder zonder. Een kelder met een koekoek (een uitbouw die daglicht toevoegt) kan meetellen als woonruimte, maar alleen als de koekoek minstens 2 meter hoog is en een vloeroppervlakte van 4 m² heeft. Kleinere koekoeken tellen niet mee, net als vensterbanken.

Toegankelijkheid en toegankelijke ruimtes

Een kelder moet toegankelijk zijn voor mensen. Een kelder die alleen via een huishoudladder of een verwijderbaar luik bereikbaar is, telt niet mee als woonoppervlakte. Dit geldt ook voor kelders die via een trap zijn toegankelijk, maar niet voldoen aan de eisen voor leefbaarheid. Daarnaast is de toegankelijkheid van de kelder van belang voor de bepaling of deze meegeteld wordt als onderdeel van de woning. De kelder moet dus voldoen aan de eisen voor toegankelijkheid, zoals een duidelijke toegang, voldoende ruimte voor het passeren en veilige toegangswegen.

De invloed van de thermische schil

De thermische schil speelt een belangrijke rol bij het bepalen of een kelder meegerekend wordt als onderdeel van de woning. De thermische schil is een isolatieschil die de warmteweerstand van een gebouw bepaalt. Als de kelder als overige gebruiksfunctie wordt aangemerkt, hoeft deze niet geïsoleerd te zijn. Echter, als de kelder als woonfunctie wordt aangemerkt, moet de thermische schil rondom de kelder worden gelegd. Dit heeft een positief effect op de EPC (Energie Prestatie Certificaat), aangezien de isolatie van de kelder kan bijdragen aan een lagere energieprestatie.

De invloed van het bestemmingsplan

De plaats van kelders wordt net als de plaats van gebouwen verder bepaald door de geldende bebouwingsgrenzen. Volgens de bepalingen van het bestemmingsplan kunnen kelders onder woningen worden toegestaan, zowel binnen als buiten de bebouwde kom. Bijvoorbeeld, als een deel van de kelder in de erf-bestemming bij de woning ligt, is het net als binnen de woonbestemming geen probleem. Ook in de erfbestemming mag namelijk op en in de grond gebouwd worden. Hooguit zou voor de functie gebruik moeten worden gemaakt van een vrijstelling uit hetzelfde bestemmingsplan.

De invloed van het bouwbesluit

Het bouwbesluit bepaalt hoe ruimtes binnen een woning worden geclassificeerd. Volgens de 55% GBO/VG regel mag maximaal 55% van het gebouw worden gebruikt als woonfunctie. Als een kelder wordt gebruikt als leefruimte, en wonen als gebruiksfunctie heeft, wordt de kelder meegenomen in de 55% GBO/VG regel. De kelder wordt niet meegenomen in deze regel als het een overige inpandige ruimte is en een overige gebruiksfunctie heeft die niet geschikt is als leefruimte.

De invloed van het bouwplan

Bij het ontwerp van woningen wordt vaak gekozen voor een kelder, maar in recente nieuwbouwprojecten heeft men vaak wel een kruipruimte, maar geen kelder meer. Dit komt doordat een kelder veel voordelen biedt, zoals extra ruimte en een constante temperatuur. Het is echter ook belangrijk om te weten dat een kelder een aantal nadelen heeft, zoals het risico op vocht en een hoge kostprijs. Daarnaast is het belangrijk om te weten dat een kelder die niet aan de eisen voldoet, meestal wordt ingedeeld als overige inpandige ruimte.

Conclusie

De vraag of een kelder meetelt als onderdeel van de woning hangt af van meerdere factoren, waaronder de bouwkundige toestand, de hoogte, de daglichttoetreding, de toegankelijkheid en de toepassing van de regelgeving. Een kelder die voldoet aan de eisen voor bewoonbaarheid kan meetellen als woonoppervlakte, mits er sprake is van goede ventilatie, verwarming en voldoende afwerking. Een kelder die niet voldoet aan de eisen voor bewoonbaarheid wordt meestal ingedeeld als overige inpandige ruimte. De thermische schil speelt een belangrijke rol bij het bepalen of een kelder meegerekend wordt als onderdeel van de woning. De invloed van het bestemmingsplan en het bouwbesluit is ook van belang bij de bepaling van de kelder als onderdeel van de woning.