Kelder en het Wilhelmina-ziekenhuis: historische context en invloed op de zorg

Published by Redactie on juli 11, 2025 | Category kelder

De geschiedenis van het Wilhelmina-ziekenhuis, ook wel bekend als het Canisiusziekenhuis, biedt een rijke bron van informatie over de ontwikkeling van de zorg in Nederland, met name tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dit ziekenhuis, gevestigd in Nijmegen, had een belangrijke rol gespeeld in het opvangen en behandelen van gewonden, onderduikers en andere bezoekers in tijden van oorlog en crisis. De naam “Kelder” komt hierbij voor het eerst voor in de context van chirurgie, en heeft zich in de loop der jaren ontwikkeld tot een betrouwbare en toegewijde arts. In dit artikel zullen we de historische context van het Wilhelmina-ziekenhuis bespreken, de rol van de Kelder in de chirurgie en de invloed van de oorlog op de zorgverlening.

Oorlogstijd: het Wilhelmina-ziekenhuis als noodcentrale

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het Wilhelmina-ziekenhuis een van de belangrijkste plekken voor de opvang van gewonden en andere slachtoffers van de oorlog. In de zomer van 1944, toen de Duitse troepen zich terugtrokken, werd het ziekenhuis overvloedig met gewonden, waaronder veel soldaten en burgers. In oktober 1944 werd een 17-jarige oorlogsvrijwilliger, Rijk de Gooijer, opgenomen met een beschadigde milt en long. Dit voorbeeld geeft weer hoe het ziekenhuis functioneerde als een centrale plek voor zorg in tijden van crisis.

De oorlog bracht ook grote uitdagingen met zich mee. Tijdens het bombardement op 22 februari 1944, toen 16 Amerikaanse bommenwerpers hun lading over Nijmegen uitwierpen, kreeg het ziekenhuis 205 zwaargewonden op. In die tijd was het ziekenhuis een veilige plek voor zowel gewonden als burgers die hun naasten zochten. Het ziekenhuis was dus niet alleen een plek voor medische zorg, maar ook een toevluchtsoord in tijden van oorlog.

De rol van de Kelder in de chirurgie

De naam Kelder komt in de bronnen voor in het kader van chirurgische behandelingen. In de bron [5] wordt dr. Wendy Kelder genoemd als chirurg met een sterke focus op hoofd-halschirurgie, mammachirurgie, melanoombehandeling, maag- en slokdarmchirurgie en dikkedarmchirurgie. Ze is een gespecialiseerde chirurg die in de loop der jaren veel ervaring heeft opgedaan in de chirurgische oncologie, met name op het gebied van intra-operatieve beeldvorming.

In de bron [4] wordt uitgebreid ingegaan op de rol van dr. Kelder in het Martini Ziekenhuis. Ze is gepromoveerd op lymfeklierstadiëring bij het coloncarcinoom en heeft een klinisch fellowship gedaan via de KWF Kankerbestrijding. Ze is sinds 2009 chirurg en heeft veel onderzoek gedaan binnen de chirurgische oncologie. Haar rol in het ziekenhuis is niet alleen chirurgisch, maar ook wetenschappelijk. Ze is benoemd tot decaan Wetenschap, en haar doel is om het onderzoek binnen het ziekenhuis te versterken en te coördineren.

De invloed van de oorlog op de zorgverlening

De oorlog had een diepe invloed op de zorgverlening in het Wilhelmina-ziekenhuis. In de bron [1] wordt gesproken over het feit dat het ziekenhuis in de oorlogstijd grote uitdagingen moest trotseren, waaronder het ontbreken van sanitair en de onhygiënische omstandigheden. In de kelders van het ziekenhuis werden operaties uitgevoerd, en de patiënten moesten tot hun nek toe onder dekens gaan liggen tijdens granaatinslagen.

De oorlog bracht ook een grote toestroom van onderduikers en gewonden met zich mee. In de bron [1] wordt gesproken over hoe het ziekenhuis onderduikers opving en hoe het personeel in de oorlogstijd moest werken onder zeer moeilijke omstandigheden. De verpleegkundigen en artsen werkten onder meer in de kelders van het ziekenhuis, waar ze patiënten behandelden en de zorg verder probeerden te verzekeren.

Onderwijs en wetenschappelijk onderzoek

De oorlog had ook een invloed op het onderwijs en het wetenschappelijk onderzoek in het ziekenhuis. In de bron [4] wordt gesproken over de rol van het Martini Ziekenhuis binnen het samenwerkingsverband Santeon. Dit samenwerkingsverband heeft als doel de zorg te verbeteren door continue vernieuwing. Door het faciliteren, versnellen en coördineren van gezamenlijk (wetenschappelijk) onderzoek wordt bijgedragen aan het vernieuwen en evalueren van zorg.

In de bron [1] wordt ook gesproken over de rol van het ziekenhuis bij de opleiding van artsen en verpleegkundigen. De opleiding van medische professionals werd in de oorlogstijd zwaar beïnvloed, maar het ziekenhuis bleef wel een centrale plek voor het leren en oefenen van chirurgie.

Conclusie

Het Wilhelmina-ziekenhuis, ook wel bekend als het Canisiusziekenhuis, speelde een belangrijke rol in de zorgverlening tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het ziekenhuis was een centrale plek voor de opvang van gewonden, onderduikers en andere bezoekers. De naam Kelder komt voor in het kader van de chirurgie, en heeft zich in de loop der jaren ontwikkeld tot een betrouwbare en toegewijde arts. De oorlog had een diepe invloed op de zorgverlening, maar het ziekenhuis bleef ook na de oorlog een belangrijk onderdeel van de zorg in Nijmegen. De rol van de chirurgie in het ziekenhuis is blijvend geweest, en de onderwijs- en wetenschappelijke activiteiten zijn blijven voortduren.

Bronnen

ziekenhuis