Kelderen: Definitie, Betekenis en Invloed op de Bouwregelgeving

Published by Redactie on juli 11, 2025 | Category kelder

De term kelderen is in het Nederlands een werkwoord dat zowel in het dagelijks taalgebruik als in technische en economische contexten wordt gebruikt. De betekenis van kelderen is variabel, afhankelijk van de context, maar het kan vooral verwijzen naar een sterke daling in waarde, zoals bij aandelen, koersen of economische grootheden. Binnen de bouwregelgeving speelt de term kelder een cruciale rol, aangezien deze een ruimte is onder het maaiveld die vaak niet als bouwlaag wordt beschouwd, tenzij bepaalde voorwaarden zijn voldaan. In dit artikel worden zowel de betekenis van kelderen als de rol van een kelder in de bouwregelgeving en de invloed daarvan op de oppervlakte en de waarde van een woning besproken.

Wat betekent kelderen?

De term kelderen wordt in het Nederlands vaak gebruikt om een sterke daling in waarde aan te duiden. Dit kan zich voordoen bij aandelen, koersen, prijzen of andere economische grootheden. In technische termen betekent kelderen ook dat iets in waarde daalt, zoals een schip dat naar de kelder gaat of een voorstel dat wordt verworpen. In het economische en financiële domein verwijst kelderen naar een plotselinge en sterke daling van de waarde van een aandeel, een munt, of een marktindex.

De term kelderen heeft ook een betekenis in de scheepsbouw, waar het duidt op het zinken van een schip of het naar de kelder sturen van een schip. In technische termen kan het ook betekenen dat iets wordt gedaan zodat het verloren raakt, zoals het verhinderen van een voorstel of het mislukken van een bedrijfsactiviteit.

In het dagelijks taalgebruik wordt kelderen vaak gebruikt om te verwijzen naar een plotselinge daling in waarde, zoals bij de koers van een aandeel, een munt of een marktindex. De term wordt ook gebruikt om te beschrijven dat iets in waarde daalt, zoals een lage koers, een daling in winst, of een sterke daling in verkoopcijfers.

Voorbeelden van kelderen in zinnen

"De dollar is flink gekelderd ten opzichte van de euro."
"Het aandeel van streamingdienst Netflix kreeg zware klappen op de beurs."
"De Turkse lira kelderde zondagavond 17%."
"De koersen van de euro zijn de laatste maanden gekelder...".

Wat is een kelder?

Een kelder is een ruimte die zich onder het maaiveld bevindt. Het verschil met een souterrain is dat een kelder meer dan de helft van haar oppervlakte onder het maaiveld ligt. Een souterrain daarentegen is een verdieping die grotendeels boven het maaiveld ligt. Dit verschil is belangrijk voor de bepaling van de woonoppervlakte en de bouwregels.

Kenmerken van een kelder

Een kelder is meestal een ruimte die onder het grondniveau ligt. De kelder is vaak grotendeels ondergronds, met een beperkte toegang, en wordt gebruikt als bergingsruimte, technische ruimte of werkplaats. De kelder wordt meestal niet als bouwlaag beschouwd, tenzij deze geschikt is voor woonfunctie. Dit betekent dat een kelder pas als bouwlaag kan worden gerekend als deze voldoende licht heeft, voldoende ventilatie heeft, en voldoende afwerking heeft.

Invloed van een kelder op de KI

De KI (Kosten Indicatief) van een woning wordt beïnvloed door de oppervlakte van de kelder. Als de kelder als woonoppervlakte wordt gerekend, dan telt deze mee in de KI. Dit kan leiden tot een hogere KI en dus ook tot hogere kosten voor de bouw. Echter, als de kelder niet als woonoppervlakte wordt gerekend, dan telt deze niet mee in de KI. Dit kan leiden tot lagere kosten voor de bouw, maar ook tot een lagere waarde van de woning.

Kelder of bouwlaag: wat is het verschil?

De belangrijkste verschillen tussen een kelder en een bouwlaag zijn:

Locatie: Een kelder bevindt zich onder het maaiveld, terwijl een bouwlaag zich op het niveau van de begane grond of hoger bevindt.
Gebruik: Een kelder wordt meestal gebruikt als bergingsruimte, technische ruimte of werkplaats. Een bouwlaag is bedoeld voor woonfunctie.
Bouwregels: Een kelder wordt meestal niet als bouwlaag beschouwd, tenzij deze geschikt is voor woonfunctie. Een bouwlaag is altijd geschikt voor woonfunctie.
Oppervlakte: Een kelder telt vaak niet mee als woonoppervlakte, terwijl een bouwlaag dat wel doet.

Deze regels zijn van invloed op de energieprestatie, de bouwvoorziening en de waarde van een woning.

Wat is een bouwlaag?

De term bouwlaag wordt in de bouwregelgeving gebruikt om het aantal verdiepingen of niveaus van een gebouw aan te duiden. Een bouwlaag is een vlakke ruimte binnen een gebouw dat zich op een bepaalde hoogte bevindt. De meest gebruikte definitie van bouwlaag is die van de NEN 2580, een Nederlandse norm die het gebruik van oppervlakten en inhouden van gebouwen beschrijft.

Voorwaarden voor een kelder als bouwlaag

Een kelder moet voldoen aan bepaalde voorwaarden om als bouwlaag beschouwd te worden. Deze voorwaarden zijn onder andere de minimale hoogte van 1,5 meter, toegankelijkheid via een trap en geschiktheid voor woonfunctie. De invloed van een kelder op de waarde van een woning kan variëren, afhankelijk van de locatie en de kwaliteit van de afwerking.

Hoe wordt de gebruiksoppervlakte berekend?

De gebruiksoppervlakte (GO) wordt berekend op basis van de vloeroppervlakte van een ruimte of groep ruimtes, gemeten op vloerniveau, tussen de opgaande scheidingsconstructies. Dit zijn bijvoorbeeld dragende wanden, scheidingswanden en borstweringen. Trappen worden niet als scheidingsconstructies beschouwd.

De berekening van de gebruiksoppervlakte is belangrijk voor de toestemming en de regels rondom de bouw. Als een kelder onder een woning ligt en deze toegankelijk is van buitenaf, dan telt deze mee in de gebruiksoppervlakte. Dit geldt ook voor kelders onder bijgebouwen.

Bij de berekening van de gebruiksoppervlakte moet ook gekeken worden naar de toegankelijkheid van de ruimte. Als de kelder bijvoorbeeld alleen toegankelijk is via een huishoudladder of een verwijderbaar luik, dan telt deze niet mee in de gebruiksoppervlakte, omdat er geen sprake is van een vloer volgens NEN 2580.

Invloed van een kelder op de waarde van een woning

De invloed van een kelder op de waarde van een woning is ook van invloed. Een goed afgewerkte kelder kan meer opleveren dan een vierkante meter boven de grond, afhankelijk van de locatie en de kwaliteit van de afwerking. Een kelder in een centraal gebied zoals Amsterdam Centrum kan bijvoorbeeld een hogere waarde hebben dan een woning in een minder centraal gebied. Dit komt doordat een kelder in een centraal gebied vaak beter is afgewerkt en beter toegankelijk is.

Conclusie

De term kelderen verwijst naar een sterke daling in waarde, zoals bij aandelen, koersen of economische grootheden. In de bouwregelgeving is een kelder een ruimte onder het maaiveld die vaak niet als bouwlaag wordt beschouwd, tenzij bepaalde voorwaarden zijn voldaan. De invloed van een kelder op de KI, de gebruiksoppervlakte en de waarde van een woning hangt af van de locatie, de kwaliteit van de afwerking en de toepassing van de ruimte.