Marjolijn van Heemstra: Ruimte, poëzie en het belang van duisternis

Published by Redactie on juli 11, 2025 | Category kelder

In de wereld van kunst, literatuur en maatschappelijke betrokkenheid staat Marjolijn van Heemstra centraal. Ze is een schrijfster, dichter, theatermaker, journalist en pleitbezorger voor het behoud van duisternis. Haar werk combineert poëtische reflecties, maatschappelijke kritiek en een kosmisch perspectief op het menselijk bestaan. In dit artikel wordt ingegaan op de invloed van ruimtevaart en ecologie op de mens, de rol van duisternis in ons dagelijks leven, en hoe kunst en literatuur kunnen bijdragen aan het begrip van ons bestaan. Daarnaast worden haar literaire werken en theatervoorstellingen besproken, evenals haar inzet voor bewustwording rond lichtvervuiling.

Ruimtevaart, ecologie en het menselijk bestaan

Marjolijn van Heemstra is gefascineerd door de ruimte en ruimtevaart. Ze schreef een essay genaamd Wat is ruimte waard?, waarin ze parallellen trekt tussen koloniale mijnbouw uit het verleden en toekomstige mijnbouw op de maan. In haar theatervoorstelling Maankoorts, die in 2024 op tournee ging, onderzocht ze hoe de blik van een ruimtevaarder ons kan helpen om anders met de aarde om te gaan. Ze stelt voor dat ruimte ons een nieuw perspectief kan bieden op de aarde en de toekomst, en dat de ontploffende ruimtevaart ons kan inspireren om te denken over de impact van menselijke activiteiten op het milieu.

Deze visie op ruimte en ecologie komt ook terug in haar literaire werken. In haar roman En we noemen hem onderzocht ze de familiegeschiedenis van haar oudoom, die tijdens de Tweede Wereldoorlog een bomaanslag pleegde. Dit verhaal leidde tot een diepere reflectie over de menselijke natuur, ethiek en het verschil tussen helden en daders. In haar essay Wat is ruimte waard? legt ze uit dat de toekomst van de mensheid niet alleen in de ruimte ligt, maar ook in het begrip van onze aarde en het behoud van ons milieu.

Duisternis, licht en het belang van bewustzijn

Sinds 2020 zet Marjolijn van Heemstra zich inzet met haar organisatie De Nacht-Wacht voor bewustwording rond lichtvervuiling en de waarde van nachtelijke duisternis in onze overbelichte wereld. Ze leidde meer dan vijfhonderd nachtwandelingen met diverse groepen mensen. Samen met astronoom Marc Klein Wolt initieerde ze de Ambassade van de Maan, een interdisciplinair initiatief waarin experts samenkomen om onze relatie met de maan te heroverwegen in het licht van toenemende ruimte-exploitatie.

Lichtvervuiling is een belangrijk onderdeel van het dagelijks leven, maar vaak wordt het over het hoofd gezien. Van Heemstra benadrujt dat de nacht niet alleen een tijdstip is waarin we slapen, maar ook een tijd waarin we kunnen denken, inspireren en ons bewust zijn van ons bestaan. Ze stelt voor dat we de waarde van duisternis moeten heroverwegen en dat dit ons kan helpen om beter te luisteren naar de natuur, de maan en onze eigen gedachten.

Literaire werken en theatervoorstellingen

Marjolijn van Heemstra is een veelzijdige kunstenares. Ze schreef meerdere romans, dichtbundels en essays, evenals toneelstukken en podcasts. Haar werk is poëtisch, persoonlijk en maatschappelijk geëngageerd. Ze won diverse literaire prijzen, waaronder de Jo Peters Poëzieprijs in 2012 en de BNG Bank Literatuurprijs in 2017. Haar laatste roman En we noemen hem werd in acht talen vertaald, en haar boek In lichtjaren heeft niemand haast werd uitgeroepen tot NPO Radio 1 Non-fictieboek van het Jaar 2023.

Haar toneelstukken zijn vaak gericht op familiegeschiedenissen, ecologie en het menselijk bestaan. In De Nacht-Wacht (2021) combineert ze ecologie, poëzie en buurtverhalen. In Voyagers (2020) en Lawrence of Arabia (2019) onderzoekt ze de grenzen van menselijke ambities en de invloed van ruimtevaart op ons denken. Haar voorstellingen zijn vaak geïnspireerd door wetenschappelijke en filosofische kwesties, en combineren kunst, wetenschap en maatschappelijke betrokkenheid.

Lichamelijke en psychische gezondheid

Bij het bespreken van het werk van Marjolijn van Heemstra is het belangrijk om ook te kijken naar de invloed van kunst en literatuur op lichamelijke en psychische gezondheid. In haar essays en toneelstukken onderzoekt ze de relatie tussen mens, natuur en maatschappij. Ze benadrukt dat kunst en literatuur ons kunnen helpen om beter te luisteren naar ons eigen lichaam, onze emoties en de wereld om ons heen.

Haar werk is een uitnodiging om te denken over de invloed van ons dagelijks leven op ons welzijn. Ze stelt voor dat het lezen van literatuur, het kijken naar toneel en het luisteren naar podcasts ons kunnen helpen om beter met stress, angst en onzekerheid om te gaan. Ze benadrukt dat kunst en literatuur niet alleen kunstenaars helpen, maar ook gewone mensen kunnen inspireren om beter te luisteren naar hun eigen lichaam, geest en omgeving.

Conclusie

Marjolijn van Heemstra is een krachtige stem in de wereld van kunst, literatuur en maatschappelijke betrokkenheid. Haar werk combineert poëtische reflecties, maatschappelijke kritiek en een kosmisch perspectief op het menselijk bestaan. Ze benadrukt het belang van ruimtevaart, ecologie en duisternis in ons dagelijks leven, en onderzoekt hoe kunst en literatuur kunnen bijdragen aan het begrip van ons bestaan. Haar toneelstukken, romans en essays zijn een uitnodiging om beter te luisteren naar ons lichaam, geest en omgeving.

Bronnen

jort