Omgevingsvergunning nodig voor kelder: wat je moet weten

Published by Redactie on juli 11, 2025 | Category kelder

Bouwen van een kelder is in veel gevallen omgevingsvergunningplichtig. Dit geldt zowel voor kelders onder een bestaand gebouw als voor kelders die direct onder een vergunningsvrije aanbouw of bijgebouw worden gebouwd. Het aanvragen van een omgevingsvergunning is een essentieel onderdeel van het bouwproces, omdat het zorgt voor veiligheid, naleving van regelgeving en bescherming van de omgeving. In dit artikel worden de regels, vereisten en voordelen van een omgevingsvergunning voor kelderbouw behandeld.

Bouwvergunning verplicht bij kelderbouw

Voor het bouwen van een kelder is altijd een bouwvergunning (omgevingsvergunning) in combinatie met constructietekeningen en berekeningen noodzakelijk. De constructieve eisen die aan een kelder gesteld worden, worden door de gemeente en verzekeringsinstanties getoetst. Ook als u een kelder wilt realiseren onder een vergunningsvrije uitbouw of serre, dient u voor de kelder een vergunning aan te vragen. Dit komt doordat het bouwen van een kelder niet op de grond staat, maar deels in de grond wordt gerealiseerd. Daardoor is de kelder geen "op de grond staand" bijbehorend bouwwerk, maar een in de grond gebouwde constructie.

Deze vergunning is nodig om te voldoen aan de wettelijke eisen en om te voorkomen dat er schadelijke gevolgen ontstaan voor de omgeving. Door bouwwerkzaamheden aan een kelder kan namelijk schade ontstaan aan naastgelegen funderingen en heipalen. Daarom is het aanvragen van een omgevingsvergunning een cruciale stap in het bouwproces.

Noodzakelijke bodemonderzoeken

Voor het aanvragen van een bouwvergunning moet aangetoond worden dat uw bouwplannen geen schadelijke gevolgen hebben voor de omgeving. Dit betekent dat er voor de bouw van een kelder, inclusief het graafwerk, de bronbemaling en de paalfunderingen, een zettingsberekening en een doordacht bouwplan gemaakt moeten worden. Voor de zettingsberekening zijn sonderingen, het plaatsen van peilbuizen en een waterpassing ten opzichte van N.A.P. noodzakelijk. Ook dienen de minimale en de maximale grondwaterstand te worden opgevraagd in het gemeentearchief en/of bij waterschappen en getoetst te worden aan de praktijk.

Daarnaast is het belangrijk om de communicatie met de omgeving niet te vergeten. Dit omvat het controleren van de impact van de bouw op de omgeving, het bepalen van de invloed op nabijgelegen bouwwerken en het evalueren van de risico’s op schade aan grond- en waterkwaliteit. Een grondig bodemonderzoek is daarom een van de eerste stappen bij het bouwen van een kelder.

Teken- en rekenwerk

Nadat de maatvoering van het bouwplan door u of uw architect is opgegeven en is ingemeten en het tekenwerk akkoord is bevonden, wordt de constructieberekening van de kelder door een gespecialiseerde partij verzorgd. De constructieberekening dient te voldoen aan de huidige normen en technische eisen. Bijvoorbeeld, de constructieberekening van de kelder wordt meestal onder categorie 5 volgens criteria 73/06 van de Kiwa-normering geplaatst. In overleg kan echter ook de complete hoofdberekening worden gedaan.

De verschillende categorieën die bij de berekening worden gebruikt, zijn onderverdeeld in categorie 1 tot categorie 7. Deze categorieën bepalen hoe uitgebreid de berekening en het tekenwerk zijn. Bijvoorbeeld:

Categorie 1: Certificaathouder fabriceert volgens opgave van de opdrachtgever.
Categorie 2: Certificaathouder maakt zelf detailtekeningen op basis van de toegeleverde berekening.
Categorie 3: Certificaathouder maakt zelf tekeningen en berekeningen van één of meer individuele elementen zonder rekening te houden met het samenstel.
Categorie 4: Certificaathouder maakt zelf tekeningen en berekeningen van zowel de elementen als het samenstel daarvan.
Categorie 6: Certificaathouder maakt berekeningen en tekeningen van een volledig casco, al dan niet inclusief fundering.
Categorie 7: Certificaathouder neemt het hele bouwwerk aan.

Een gedetailleerde berekening is daarom essentieel om de veiligheid en duurzaamheid van de kelder te waarborgen.

Kosten kelder vergunning aanvraag

De kosten van een omgevingsvergunning voor het bouwen van een kelder verschilt per gemeente en hangen af van hoe groot je aanvraag is. Meestal komen er nog kosten bovenop de kosten van je aanvraag voor bijvoorbeeld voorbereiding en het toezicht. Er is een minimaal en maximaal bedrag. Bijvoorbeeld, in sommige gemeenten is de aanvraag van een kelder vergunning te verhouden aan een vast tarief, terwijl andere gemeenten hun kosten baseren op de omvang van het project.

De kosten kunnen variëren van €500 tot wel €2000, afhankelijk van de complexiteit van het project. Daarnaast zijn er ook eventuele administratiekosten of vergunningen voor het uitvoeren van de werken. Het is daarom belangrijk om vooraf contact op te nemen met de gemeente om de exacte kosten te bepalen.

Hoe lang duurt kelder vergunning aanvragen?

Binnen 8 weken na de aanvraag van je kelder vergunning moet de gemeente aangeven of je wel of niet een kelder bouwen mag. Deze termijn mag 1x verlengd worden met maximaal 6 weken. Maximaal ben je dus 14 weken kwijt aan de aanvraag van je kelder bouwen vergunning. De termijn is afhankelijk van de complexiteit van het project en de hoeveelheid documentatie die bij de aanvraag hoort.

Wat is nodig voor het aanvragen van een kelder vergunning?

Voor het aanvragen van een kelder vergunning zijn verschillende documenten en onderzoeken vereist. Hieronder staan de belangrijkste vereisten en documenten op een rij:

Bouwkundige en constructieve informatie/tekeningen/berekeningen van de bestaande woning: Maatvoering bestaande woning, type fundering, heipalen, begane grondvloer, enz.
Ontwerp/nieuwe situatie tekening van de woning met kelder: Maatvoering kelder, indeling kelder, functie, enz.
Sondering/bodemonderzoek: Opbouw van de grond, belastbaarheid/draagkracht van de grond, grondwaterstand, verontreinigde grond, enz.
Funderingsonderzoek: Inspectie van funderingen, akoestisch doormeten van palen, proefbelasting.

Daarnaast zijn er ook documenten nodig zoals een omschrijving van het gebruik van de grond, een plan van de werkzaamheden en de werkwijze, eventuele foto’s en een waterpassing ten opzichte van N.A.P.

Waar vraag je een kelder vergunning aan?

Een kelder vergunning aanvragen doe je bij je gemeente. Je gaat naar de website van je gemeente of naar het Omgevingsloket online. Op het Omgevingsloket online kun je volgen hoe het met je aanvraag van de kelder bouwen vergunning gaat, wat de stand van zaken is.

Wat is de rol van een aannemer bij de aanvraag?

Een aannemer kan je helpen bij de aanvraag van een kelder vergunning. Voor de vergunning aanvraag zijn de volgende 2 onderzoeken noodzakelijk:

Bodemonderzoek:
- Wat is de opbouw van de grond?
- In welke mate is de grond belastbaar?
- Zijn er funderingsresten?
- Is de grond verontreinigd?
Fundering onderzoek:
- Wat is de staat van je huidige fundering?
- Moet de fundering gerepareerd of vervangen worden voor kelder uitgraving?

Als het bodemonderzoek en/of fundering onderzoek negatieve resultaten geeft, dan moet je de grond en/of de fundering onder handen nemen. Pas dan kan de aannemer verder met zijn werkzaamheden: Met een beschrijving en berekeningen wordt omschreven en aangetoond dat kelder bouw op een verantwoorde, veilige manier mogelijk is.

Conclusie

Het bouwen van een kelder is in veel gevallen omgevingsvergunningplichtig. Dit geldt zowel voor kelders onder een bestaand gebouw als voor kelders die direct onder een vergunningsvrije aanbouw of bijgebouw worden gebouwd. Een omgevingsvergunning is daarom een essentieel onderdeel van het bouwproces, omdat het zorgt voor veiligheid, naleving van regelgeving en bescherming van de omgeving. Door het aanvragen van een vergunning wordt de impact van het bouwproject op de omgeving beoordeeld en wordt gegarandeerd dat het project veilig en duurzaam wordt uitgevoerd.