De rol van Rosan op den Kelder in de Oostvaardersplassen: Natuurbeheer en hertenbronst

Published by Redactie on juli 12, 2025 | Category kelder

De Oostvaardersplassen, gelegen tussen Almere en Lelystad, vormen een uniek natuurreservaat dat zowel voor recreatie als wetenschappelijk onderzoek van groot belang is. In dit gebied speelt de natuur een dominante rol, waarin de grote grazers, waaronder de edelherten, een centrale plaats innemen. Een van de belangrijkste figuren in dit landschap is Rosan op den Kelder, boswachter bij Staatsbosbeheer. Zij is niet alleen betrokken bij het beheer van het gebied, maar ook betrokken bij het observeren en beschermen van de edelherten, die elk jaar tijdens de burltijd een bijzonder gedrag vertonen. Dit artikel bespreekt de rol van op den Kelder in de Oostvaardersplassen, de technieken en methoden die worden gebruikt bij het beheer van de hertenpopulatie, en het belang van dit gebied voor de natuur.

De bronsttijd van de edelherten: een natuurlijk fenomeen

De burltijd van de edelherten in de Oostvaardersplassen begint wanneer de temperaturen voldoende laag zijn. Dit fenomeen is een natuurlijk gedrag dat zich voordoet bij mannetjes edelherten, die hun kracht en dominantie willen tonen om vrouwtjes te imponeren en concurrenten te weren. Het karakteristieke geluid van het burlen is daarbij de belangrijkste aanjager. Dit geluid draagt verder in de koele lucht, waardoor het ook verder vanaf de uitkijkpunten te horen is.

Rosan op den Kelder, boswachter bij Staatsbosbeheer, beschrijft het fenomeen als "een oergevoel om dat mee te mogen maken". Ze vertelt dat de bezoekers van de Oostvaardersplassen dit gebied kunnen waarnemen via excursies, die worden aangeboden door het Staatsbosbeheer. Deze excursies zijn meestal volgeboekt, aangezien het fenomeen van de burlende herten een unieke ervaring is. Het is vooral in de lente en vroege zomer dat de burltijd het duidelijkst is, wanneer de herten hun territoria verdedigen en de hindes beoordelen.

De burltijd is echter ook een gevaarlijke periode voor de herten. Tijdens deze fase zijn de mannetjes zeer actief en kunnen ze tot gevechten komen. Deze gevechten zijn niet alleen fysiek intensief, maar ook uitputtend. De herten kunnen tijdens deze periode zelfs 30% van hun lichaamsgewicht verliezen. Dit is een belangrijk aspect van het natuurlijke gedrag, dat het beheer van de populatie beïnvloedt.

Het beheer van de hertenpopulatie: een balans tussen natuur en mens

Het Staatsbosbeheer houdt het aantal grote grazers in de Oostvaardersplassen nauwkeurig in de gaten. Dit omvat niet alleen de edelherten, maar ook de konikpaarden en de heckrunderen. In 2024 heeft het Staatsbosbeheer aangekondigd dat er 1.600 edelherten en 100 heckrunderen zullen worden afgemaakt. Dit is nodig om de populatie in balans te houden en te voorkomen dat het voedselgebrek leidt tot een dodelijke uitputting van de dieren.

Rosan op den Kelder vertelt dat het beheer van de populatie een complexe zaak is. Ze benadruit dat het bepalen van het juiste aantal herten niet alleen afhangt van de tellingen, maar ook van het klimaat. Bij koude temperaturen zijn de dieren minder actief en kunnen ze makkelijker worden geschoten. Bij warmere temperaturen zijn ze actiever en moeilijker te benaderen. De afgelopen maanden zijn al 213 edelherten afgemaakt, wat aantoont dat het beheer van de populatie een actief proces is.

De afslachting van de herten is echter geen eenvoudige taak. Het vereist een zorgvuldige aanpak, zodat de dieren zo min mogelijk lijden en het ecologische evenwicht niet wordt verstoord. De technieken die worden gebruikt, zijn gebaseerd op wetenschappelijke studies en ervaring. Het Staatsbosbeheer werkt nauw samen met deskundigen en onderzoekers om de beheersing van de populatie zo efficiënt mogelijk te houden.

Het natuurbeheer in de Oostvaardersplassen: een complexe taak

Boswachter Rosan op den Kelder speelt een centrale rol in het natuurbeheer van de Oostvaardersplassen. Haar werk omvat het observeren van de dieren, het opvolgen van de populatieontwikkelingen, en het bepalen van de maatregelen die nodig zijn om het evenwicht in het gebied te handhaven. Ze werkt ook als gids voor de bezoekers, die de natuur kunnen waarnemen via excursies.

In het gebied zijn verschillende soorten dieren en planten actief. De konikpaarden zijn een van de belangrijkste grote grazers, die vooral in het winterseizoen actief zijn. De edelherten zijn daarentegen vooral actief tijdens de burltijd. De heckrunderen zijn ook een belangrijk deel van de fauna, maar hun populatie is minder groot dan die van de edelherten.

Het beheer van het gebied omvat ook het aanleggen van nieuwe waterpoelen, het beheren van het bos en het observeren van de vogels. Deze maatregelen zijn essentieel om de biodiversiteit in de Oostvaardersplassen te behouden. Het is belangrijk om te weten dat het gebied niet alleen van belang is voor de dieren, maar ook voor de mens. Het biedt ruimte voor recreatie, wetenschappelijk onderzoek en ecologisch bewustzijn.

De impact van de burltijd op de recreatie en het toerisme

De burltijd van de edelherten trekt veel bezoekers naar de Oostvaardersplassen. De bezoekers kunnen de herten waarnemen via excursies, die worden aangeboden door het Staatsbosbeheer. Deze excursies zijn meestal volgeboekt, aangezien het fenomeen van de burlende herten een unieke ervaring is.

Rosan op den Kelder vertelt dat de bezoekers het gebied kunnen waarnemen vanaf verschillende uitkijkpunten. Deze punten zijn aangelegd zodat de bezoekers de natuur kunnen observeren zonder de dieren te storen. De bezoekers kunnen ook de vogels en andere dieren waarnemen, wat het gebied een unieke plek maakt.

De burltijd is echter ook een tijdelijk fenomeen. Na de burltijd verdwijnen de herten weer naar andere delen van het gebied, waar ze rustig kunnen overleven. De bezoekers kunnen dan weer andere delen van het gebied bezoeken, waarin de natuur opnieuw een centrale rol speelt.

Conclusie

De Oostvaardersplassen vormen een uniek natuurreservaat dat zowel voor recreatie als wetenschappelijk onderzoek van groot belang is. De edelherten spelen hierbij een centrale rol, met hun burltijd als een van de belangrijkste fenomenen. Boswachter Rosan op den Kelder is een belangrijke persoon in dit landschap, waar zij niet alleen betrokken is bij het beheer van de hertenpopulatie, maar ook bij het waarnemen van de natuur en het beheren van het gebied. Het beheer van de populatie is een complexe taak, die zowel ecologisch als menselijk van invloed is. De Oostvaardersplassen zijn een voorbeeld van hoe natuur en mens samen kunnen werken om een evenwicht te handhaven.

Bronnen

herten