Piet Kelder en de toekomst van politieoptreden in crisis- en protestsituaties

Published by Redactie on juli 12, 2025 | Category kelder

De rol van de politie in crisissituaties en demonstraties is in de afgelopen jaren veranderd, mede door het toenemende aantal complexe incidenten zoals gijzelingen, maar ook door de toename van sociale protesten, zoals die in verband gebracht worden met politieke of maatschappelijke thema’s. In dit artikel wordt de strategie, de interventieprotocollen en de rol van politiechef Piet Kelder onderzocht op basis van gebeurtenissen die zich recent hebben voorgedaan. Kelder, algemeen commandant van de politie, speelde een centrale rol bij de gijzeling in de Amsterdamse Apple Store in februari 2022. Verder wordt ingegaan op de aanpassingen die de politie maakt om zich te voorbereiden op toekomstige crisissen, zoals het gebruik van Italiaanse waterkanonnen, en op de huidige houding ten aanzien van studentenprotesten.

Piet Kelder en de gijzeling in de Apple Store

De gijzeling in de Apple Store in Amsterdam-West op 22 februari 2022 was een van de meest aandachtige en complexe incidenten die de Nationale Politie in de afgelopen jaren heeft behandeld. Hier speelde Piet Kelder, algemeen commandant van de politie, een sleutelrol in de coördinatie van de operatie. De politie werd al snel betrokken bij het incident, waarbij een man met wapens en wat leek op een bomvest vier personen gijzelde in de bezemkast van de winkel.

Kelder benadrukt dat het doel van de operatie was om zoveel mogelijk slachtoffers te voorkomen. De prioriteit lag hierbij in de volgende volgorde: publiek, slachtoffers, politiemensen, andere hulpverleners en tenslotte verdachten. De situatie was uiterst complex, niet in de laatste plaats door de aanwezigheid van een mogelijk oefenexplosief. Toch kon de politie, onder leiding van Kelder, snel actie ondernemen. Er werd een zogenaamde 'copi-bak' (Commando Plaats Incident) neergezet, een mobiel commandocentrum, waarin alle betrokken diensten – waaronder de Explosieven Opruimingsdienst (EOD) – in coördinatie bleven. Dit was nodig om te zorgen voor een duidelijke communicatie en een gestructureerde aanpak.

Onderhandelingen en strategie

De politie zette zes cellen van onderhandelaars in, die op afstand in gesprek gingen met de gijzelnemer en de gijzelaars. Deze onderhandelaars zijn goed getraind in het analyseren van gedragspatronen en het beïnvloeden van verdachten. Het doel was om zowel de gijzelnemer als de gijzelaars gerust te stellen. De gijzelaars zaten in een krappe ruimte, en er was ook een vrouw onder wie niet goed zich voelde. De politie zorgde voor medische hulp en voor een veilige uitkomst.

Kelder en zijn team kozen voor een strategie van tijd winnen, in de hoop dat de gijzelnemer zou uitputten en de situatie zonder geweld zou kunnen worden beëindigd. Een belangrijk aspect was ook om te voorkomen dat beelden van het incident via sociale media verspreid werden. Kelder benadrukt dat het belangrijk is om de gijzelaars niet in paniek te brengen en om geluiden in het gebouw te minimaliseren.

Het einde van de gijzeling

De operatie bereikte zijn kritieke punt rond 22.30 uur, toen een robotwagentje water moest brengen naar de gijzelaars in de kast. Het plan was dat de gijzelaar het water zou ophalen, maar de gijzelnemer gebruikte hem als menselijk schild. Dit leidde tot een onverwachte sprint door de gijzelaar, waarna de gijzelnemer in de achtervolging ging. Op dat moment besloot een DSI-operator in een gepantserde auto om vol gas te geven en de gijzelnemer omver te rijden. Deze actie leidde tot zijn overlijden.

Kelder benadrukt dat het geen officiële opdracht was, maar dat de actie wel geen slachtoffers had. Hij noemt het een "heldendaad", die binnen enkele seconden genomen werd om een dodelijke situatie te voorkomen.

Aanpassingen in de politieoptreden

De gijzeling in de Apple Store is een voorbeeld van hoe de politie zich aanpast aan complexe situaties. Piet Kelder benadrukt dat het belangrijk is om altijd op te schalen, zowel qua personeel als qua materieel. De politie beschikt sinds 2015 over permanente speciale eenheden die direct ingezet kunnen worden bij gevaarlijke incidenten. Dit zorgt voor snellere reacties en betere voorbereiding.

Het gebruik van Italiaanse waterkanonnen

Een recente aanpassing die de politie heeft gedaan, is het gebruik van Italiaanse waterkanonnen. Deze worden gebruikt bij ongeregeldheden waarbij grote groepen mensen de openbare orde dreigen te verstoren. De waterkanonnen zijn huurde van een Italiaanse fabrikant en worden door Nederlandse agenten bediend. De oude Nederlandse waterkanonnen kunnen niet meer worden ingezet vanwege het hoge risico op klapbanden.

Volgens Kelder zorgt dit voor beter voorbereiding op onvoorspelbare situaties. De waterkanonnen zijn beschikbaar voor een periode van 30 maanden, na welke er een optie is om ze te kopen. Het gebruik van deze technologie is ook in lijn met de trends in internationale politieoptreden, zoals bij grote voetbalwedstrijden of protesten.

De rol van de politie bij studentenprotesten

In de afgelopen maanden zijn er meerdere incidenten geweest waarbij de politie betrokken was bij protesten van UvA-studenten en pro-Palestina-activisten. Kelder benadrukt dat hij de politie liever ziet niet ingrijpen bij toekomstige protesten, maar juist proberen te praten. De confrontaties met demonstranten kosten niet alleen veel mankracht, maar ook het normale werk van agenten wordt beïnvloed.

Kelder benadrukt dat de Mobiele Eenheid (ME) een neventaak is voor de meeste agenten. Dat betekent dat agenten hun werk doen naast hun normale werk. Dit heeft zowel fysieke als mentale gevolgen, zoals langere diensttijden en stress.

De toekomstige richting van politieoptreden

De politie streeft naar een model waarbij interventies zo minimaal mogelijk zijn, maar waarbij het veiligheid en orde toch gegarandeerd worden. Kelder benadrukt dat het belangrijk is om protocollen in oefening te verwerken, maar ook om in staat te zijn om te improviseren bij onverwachte situaties.

Het gebruik van technologie, zoals robotvoertuigen en gepantserde auto's, is essentieel voor de toekomstige optreden. De politie moet in staat zijn om zowel op de straat als op afstand acties te ondernemen. De Dienst Speciale Interventies (DSI) speelt hierin een centrale rol, net zoals tijdens de gijzeling in de Apple Store.

Conclusie

De rol van Piet Kelder in de recente politieoptreden benadrukt de veranderingen in de aanpak van crisissen en protesten. De politie streeft naar een strategie waarbij minimaal geweld, goede communicatie en technologische vooruitgang centraal staan. De gijzeling in de Apple Store en de huidige protesten zijn slechts twee voorbeelden van de complexe situaties waarin de politie zich tegenwoordig moet bewegen.

De toekomstige richting van politieoptreden hangt af van hoe goed de politie zich kan aanpassen aan de veranderende maatschappelijke situatie. Met de hulp van technologie en betere voorbereiding is het mogelijk om zowel de veiligheid van burgers als de orde in de maatschappij te waarborgen.

Bronnen

politie