Historische Verkenningen in Nederland: Jort Kelder en het Verrijken van Geschiedenisbegrip

Published by Redactie on juli 13, 2025 | Category kelder

In een tijd waarin het begrip van geschiedenis steeds belangrijker wordt, biedt het werk van Jort Kelder een unieke en toegankelijke manier om de geschiedenis van Nederland te verkennen. Zowel via televisieprogramma’s als podcasts onderzoekt Kelder historische gebeurtenissen, figuren en contexten, en plaatst die in een huidige context. Deze benadering maakt geschiedenis niet alleen toegankelijker, maar ook relevant voor het huidige publiek. In dit artikel wordt ingegaan op de manier waarop Kelder en zijn medewerkers geschiedenis levendig maken, de thema’s die centraal staan in zijn werk, en de impact die deze programma’s en podcasts hebben op het begrip van geschiedenis.

De Aanpak van Jort Kelder

Jort Kelder, journalist en presentator, heeft een sterke interesse in historische gebeurtenissen, met name veld- en zeeslagen. Zijn programma Ten Strijd! is een voorbeeld van hoe geschiedenis op een speelse en educatieve manier wordt gepresenteerd. Kelder benadrukt dat geschiedenis niet alleen over veldslagen gaat, maar ook over mensen, hun motieven en hun rol in de maatschappij. Zijn aanpak is geïnspireerd op de idee dat historische gebeurtenissen patronen kunnen vertonen die herkenbaar zijn in de huidige situatie. Zo stelt hij: “De geschiedenis herhaalt zich nooit, maar er zijn wel patronen herkenbaar.” Deze benadering helpt het publiek om geschiedenis te begrijpen als iets wat relevant is voor het huidige leven, in plaats van als iets dat ver weg is en alleen van belang is voor historici.

Een belangrijk aspect van het werk van Kelder is de combinatie van educatie en entertainment. Hij maakt geschiedenis levend door bijvoorbeeld deel te nemen aan recreaties van historische gevechten. Zo lopen hij en zijn collega Pieter Jan Hagens mee in een mars van de menselijke mitrailleur van prins Maurits of worden ze gekielhaald in een bak met duikers. Deze manier van benaderen maakt geschiedenis zichtbaar en toegankelijk, omdat het niet alleen bestaat uit feiten en data, maar ook uit fysieke ervaringen die het publiek kan begrijpen en meemaken.

Historische Thema’s

In Ten Strijd! worden verschillende historische thema’s behandeld, die allemaal belangrijk zijn voor het begrip van Nederlandse geschiedenis. Zo wordt de Slag bij Nieuwpoort (1600) onderzocht, waarbij de rol van Johan de Witt en Michiel de Ruyter centraal staat. Ook wordt aandacht besteed aan de Tocht naar Chatham (1667), een zeeslag waarbij Nederland een belangrijke overwinning behaalde. De Slag bij Waterloo (1815), de Slag bij de Grebbeberg (1940) en de verovering van de Zilvervloot (1628) zijn andere voorbeelden van historische gebeurtenissen die worden besproken.

Een interessant aspect van deze thema’s is dat Kelder en Hagens niet alleen de feiten uitleggen, maar ook de context en de betekenis van deze gebeurtenissen voor de ontwikkeling van Nederland. Zo wordt bijvoorbeeld de rol van Johan de Witt besproken in het kader van de Tocht naar Chatham, waarbij blijkt dat hij een cruciale bijdrage leverde aan de overwinning. Ook wordt aangestipt dat Michiel de Ruyter, die vaak wordt gezien als het genie achter de overwinning, mogelijk niet de belangrijkste rol speelde.

Daarnaast wordt er ook gekeken naar de rol van de Oranjes in de dood van Johan de Witt. De Oranjes werden gezien als schuldig aan de lynchpartij van hem en zijn broer Cornelis. Dit onderwerp wordt besproken in het programma, waarbij historici en deskundigen worden geïnterviewd. Deze benadering laat zien dat geschiedenis niet alleen bestaat uit feiten, maar ook uit persoonlijke en politieke geschiedenis die vaak complex is.

De Impact van het Werk

Het werk van Jort Kelder heeft een duidelijke impact op het begrip van geschiedenis bij het publiek. In Ten Strijd! benadrukt Kelder dat geschiedenis relevant is voor iedereen, en dat het begrijpen van de geschiedenis essentieel is voor het begrijpen van de toekomst. Hij stelt: “Als je je niet in de geschiedenis verdiept, kun je beter niet met de toekomst bemoeien.” Deze opmerking benadrukt de invloed van geschiedenis op het huidige en toekomstige beleid, en het belang van historisch inzicht voor het maatschappelijk debat.

Een andere manier waarop het werk van Kelder invloed heeft, is via zijn podcasts. In De Jortcast onderzoekt hij bijvoorbeeld vragen rondom vijandbeelden, herbewapening en de Koude Oorlog. Deze podcasts geven een dieper inzicht in de manier waarop geschiedenis wordt vertaald naar huidige politieke en maatschappelijke kwesties. Hierdoor worden historische thema’s niet alleen toegankelijker, maar ook actueel voor het publiek.

Kelder benadrukt ook dat Nederland een beperkt historisch bewustzijn heeft. In een interview stelt hij: “Loop door Londen, Parijs of Berlijn en je wordt meteen geconfronteerd met de geschiedenis aldaar. Bij ons is die beperkt tot leuke oude grachtenpandjes, maar het verhaal erachter kennen we niet.” Deze opmerking benadrukt het belang van historisch bewustzijn en het feit dat Nederland zich nog moet ontwikkelen in het begrijpen en benutten van zijn eigen geschiedenis.

Conclusie

Jort Kelder en zijn medewerkers bieden een unieke benadering van geschiedenis die zowel educatief als speels is. Zijn programma’s en podcasts onderzoeken historische gebeurtenissen en figuren en plaatsen die in een huidige context. Door middel van recreaties, interviews met historici en een persoonlijke aanpak maakt Kelder geschiedenis toegankelijker en relevant voor het publiek. Het werk van Kelder benadrukt niet alleen het belang van historisch bewustzijn, maar ook het feit dat geschiedenis een rol speelt in het begrijpen van de toekomst. Zijn aanpak helpt het publiek om geschiedenis niet alleen te begrijpen als een reeks van feiten, maar ook als een bron van inzicht in de maatschappij van vandaag.

Historische Verkenningen in Nederland: Jort Kelder en het Verrijken van Geschiedenisbegrip

De Aanpak van Jort Kelder

Historische Thema’s

De Impact van het Werk

Conclusie

Bronnen

Related Posts