Jort Kelder en het racismedebat: een kritische kijk op de rol van media en samenleving

Published by Redactie on juli 13, 2025 | Category kelder

De rol van media in het openbare debat over racisme is een complexe en gevoelige kwestie. De beslissing van de Nederlandse Publieke Omroep (NPO) om Jort Kelder als gespreksleider te benoemen voor een racismedebat heeft op veel kritiek gestuit. De kritiek komt vooral van zwarte activistische groepen en intellectuelen die vinden dat Kelder's kwalificaties en eerdere uitspraken over racisme hem ongeschikt maken voor deze taak. Deze kritiek onderstreept de brede discussie over wie bevoegd is om zulke belangrijke en gevoelige onderwerpen te bespreken en hoe media deze onderwerpen moeten aanpakken.

De kritiek op Jort Kelder

Het Black Renaissance Collectief, een collectief van intellectuelen en activisten tegen racisme, heeft in een open brief aan NPO-bestuursvoorzitter Shula Rijxman haar ongenoegen uitgesproken over de keuze van Jort Kelder als debatleider. Het collectief stelt dat racisme geen stelling is om te verdedigen of te bestrijden, maar een moorddadig systeem dat al eeuwenlang zwarte mensen uitbuit en onderdrukt. Volgens het collectief is het onwenselijk dat iemand die sympathiseert met de Forum voor Democratie (FvD) een dergelijk debat leidt. De Britse wetenschapper Kehinde Andrews benadrukt in zijn uitspraken over witheid dat het een proces is dat is geworteld in de sociale structuur en dat het een vorm van psychose veroorzaakt, ingekaderd door irrationaliteit.

De keuze van Jort Kelder wordt gezien als een symbolische actie die de kloof tussen witte en zwarte Nederlanders kan vergroten in plaats van te verkleinen. De uitspraak van Kelder dat "het al raar is dat ik nu wit genoemd word" illustreert het probleem van het niet-erkennen van het belang van huidskleur in het racismedebat. Zulke uitspraken worden door het collectief als een tekortkoming geïnterpreteerd die niet aansluit bij het doel van een serieus en inclusief debat.

De rol van de publieke omroep

De NPO stelt dat Jort Kelder tijdens eerdere edities van het programma "De Stelling" heeft bewezen een kundig debatleider te zijn. Volgens de omroep is het belangrijk dat er ruimte is voor alle geluiden in het openbare debat. Deze visie op pluraliteit en diversiteit komt echter in botsing met de kritiek van activistische groepen die vinden dat de keuze van Kelder juist de polarisatie verergt in plaats van te verminderen.

De NPO wil met de themadag over racisme een breed publiek betrekken bij het gesprek over racisme en discriminatie. De omroep biedt een pluriforme programmalijst aan, waarin zowel discussieprogramma's als documentaires en interviews te zien zijn. De themadag is bedoeld als een platform om verschillende perspectieven op racisme te belichten en te onderzoeken. De programma's zoals "Why we hate", "Ik durf het bijna niet te vragen" en "Het Grote Racisme Experiment" zijn voorbeelden van programma's die een dieper inzicht bieden in de psychologische en maatschappelijke aspecten van racisme.

De vraag van inclusiviteit en representatie

Een centrale kwestie in het debat is de vraag of de publieke omroep en media in het algemeen voldoende representatief zijn in hun keuzes voor gespreksleiders en onderwerpen. Het Black Renaissance Collectief stelt dat witte mensen vaak het beheer en de toon van dergelijke debatten in handen hebben, terwijl zwarte Nederlanders meestal uitgesloten zijn van de besluitvorming en de leiding. Dit leidt tot een situatie waarin de perspectieven van zwarte Nederlanders niet voldoende worden vertegenwoordigd of serieus genomen.

Emeritus hoogleraar Gloria Wekker benadrukt in haar boek "White Innocence" hoe witheid en Nederlanderschap met elkaar verweven zijn en hoe mensen met andere wortels vaak het gevoel hebben dat ze nooit echt bij Nederland horen. Volgens Wekker is het tijd dat iedereen zich uitgesproken tegen de witte normativiteit en dat we elkaar op vriendelijk maar dringend wijze aanmoedigen om uitsluiting te bestrijden. De collectieve verantwoordelijkheid voor een gelijkwaardige samenleving is een kernboodschap in haar visie.

De impact van media en de rol van het publiek

Media spelen een cruciale rol in het vormen van publieke opinie en het bepalen van welke kwesties serieus genomen worden. De keuze van Jort Kelder als debatleider heeft gevolgen voor hoe het publiek het racismedebat ontvangt en interpreteert. Het is belangrijk dat media niet alleen de toon en inhoud van het debat bepalen, maar ook de manier waarop verschillende groepen worden vertegenwoordigd en beluisterd.

Het publiek kan een actieve rol spelen door media te kiezen die inclusief en divers zijn in hun inhoud en programmering. De kritiek op de NPO en Jort Kelder benadrukt de noodzaak voor media om bewust te zijn van hun eigen blinde vlekken en om zich bewust in te zetten voor een gelijkwaardige representatie van alle groepen in de samenleving.

Conclusie

De beslissing van de NPO om Jort Kelder als gespreksleider te benoemen voor het racismedebat illustreert de brede discussie over wie bevoegd is om zulke belangrijke en gevoelige onderwerpen te bespreken. De kritiek op Kelder benadrukt de noodzaak voor media om inclusief en divers te zijn in hun keuzes voor gespreksleiders en onderwerpen. De rol van de publieke omroep en andere media in het openbare debat over racisme is van groot belang voor de vorming van publieke opinie en de richting van het debat. Het is essentieel dat media zich bewust inzetten voor een gelijkwaardige samenleving en dat ze bereid zijn om kritiek te ontvangen en zich daaraan aan te passen.

Bronnen

jort