Diameter riolering in een huis: een overzicht van aanbevolen maten en toepassingen

Published by Redactie on juli 3, 2025 | Category riolering

De keuze van de juiste diameter voor de riolering in een huis is essentieel voor een functioneel en duurzaam afvoersysteem. De diameter bepaalt namelijk hoeveel afvalwater of regenwater er per uur kan worden afgevoerd en of het systeem voldoet aan de vereisten van het Bouwbesluit. In dit artikel wordt uitgebreid ingegaan op de aanbevolen diameters voor binnen- en buitenriolering, de invloed van de belasting en de toepassing van verschillende soorten buizen. De informatie is gebaseerd op de beschikbare bronnen.

Binnenriolering: aanbevolen diameters en toepassingen

Binnenriolering in een woning wordt geregeld volgens de eisen van het Bouwbesluit. Voor de binnenriolering zijn verschillende diameters beschikbaar, afhankelijk van de functie van de afvoer. In het Bouwbesluit staan eisen, bepalingsmethoden en daaraan verbonden voorwaarden voor de binnenriolering voor afvoer van huishoudelijk afvalwater en hemelwater. De belangrijkste diameters die gebruikt worden zijn:

40 mm: geschikt voor fonteintjes en kleine afvoeren.
50 mm: gebruikt voor wasmachines, wastafels en andere apparaten die minder afvalwater afvoeren.
75 mm: gebruikt voor de hoofdleidingen en in het geval van meerdere afvoeren.
110 mm: de hoofdleiding binnenriolering is altijd 110 mm. Ook het toilet wordt met 110 mm aangesloten.
125 mm tot 200 mm: voor grotere (bedrijfs)panden.

De keuze van de diameter hangt af van het aantal apparaten dat op één afvoer is aangesloten, de afstand tot de buitenriolering en de hoeveelheid afvalwater. Bijvoorbeeld: voor een wasmachine is een diameter van 50 mm voldoende, terwijl een toilet een diameter van 110 mm vereist. Ook is het belangrijk om bij het aanbrengen van de afvoer in het geval van meerdere apparaten de grootst aangegeven diameter te hanteren, zodat het systeem niet verstopt raakt.

De rioleringsbuizen die geschikt zijn voor binnenriolering zijn grijs met gladde einden. Voor binnenriolering is de meest gebruikte verbindingstechniek het verlijmen van PVC-hulpstukken, zoals bochten, T-stukken, moffen en verlopen. Ook zijn er verschillende probleemoplossers beschikbaar, zoals beluchters, ontstoppingsstukken, schroefdeksels, overgangsstukken en afwijkende bochten.

Buitenriolering: diameter en belasting

Bij de buitenriolering is de keuze van de juiste diameter eveneens van groot belang. De diameter van de buis hangt af van het aantal woningen, de oppervlakte van het gebouw en het verwachte afvalwatergebruik. Voor de buitenriolering wordt meestal een diameter van 110 mm of 125 mm gebruikt. Hierbij is ook de belasting van de buis van belang. Als er straks auto's over de buis rijden, is een buis met een stijfheidsklasse SN8 nodig, terwijl bij een normale belasting een buis met stijfheidsklasse SN4 voldoende is.

De aanbevolen diameter voor de buitenriolering wordt bepaald door het gebruikte type riolering. Voor een gemengd rioleringssysteem (DWA en HWA) wordt de diameter berekend met behulp van hydrodynamische modellen, waarbij de capaciteit van de buis wordt bepaald. De diameter wordt bepaald op basis van het verwachte afvalwatergebruik en de capaciteit van de buis. De minimale diameter voor hoofdleidingen wordt meestal bepaald door inspectie- en beheersmogelijkheden.

Hydraulische dimensionering en capaciteit

Bij de dimensionering van rioleringssystemen wordt gebruikgemaakt van de formule van Chezy, waarin het verhang (wrijvingsverlies per eenheid van lengte), de diameter van de buis, de wandruwheid en het debiet worden meegenomen. De hydraulische straal wordt berekend als het oppervlak gedeeld door de omtrek van de buis. De capaciteit van de buis wordt bepaald door de diameter, het verhang en de snelheid van het water.

In de praktijk wordt vaak uitgegaan van een halve vulling van de buis, met een snelheid van maximaal 0,7 m/s. Voor een systeem dat is ontworpen voor 2500 inwoners, is een diameter van 315 mm geschikt met een verhang van 1:700 m/m. Voor kleinere systemen zijn grotere diameters echter niet altijd nodig, maar het is belangrijk om voldoende capaciteit te hebben om eventuele uitbreidingen te kunnen aanpakken.

Aanbevolen diameters per apparaat

Voor elke afvoer is een bepaalde diameter van toepassing. Hieronder volgt een overzicht van de aanbevolen diameter per apparaat:

Toilet: 110 mm
Wastafel: 40 mm
Bad of douche: 50 mm
Gootsteen: 50 mm
Wasmachine: 50 mm
Fontein: 40 mm

Deze maten zijn gebaseerd op de aanbevelingen in de bronnen en zijn gericht op een optimale doorstroming van het afvalwater. Bij het kiezen van de juiste diameter is het belangrijk om rekening te houden met het aantal apparaten dat op één afvoer is aangesloten.

Belang van de juiste diameter

Een te kleine diameter kan leiden tot verstoppingen, lekken en onaangename geuren. Een te grote diameter kan echter ook problemen opleveren, zoals een lage snelheid van het water en daardoor verstoppingen. Daarom is het belangrijk om de juiste diameter te kiezen, afhankelijk van de toepassing en het verwachte afvalwatergebruik.

Conclusie

De keuze van de juiste diameter voor de riolering in een huis is van groot belang voor het functioneren van het afvoersysteem. Binnenriolering vereist verschillende diameters, afhankelijk van de functie van de afvoer, terwijl buitenriolering meestal een diameter van 110 mm of 125 mm heeft. De keuze van de diameter moet worden gemaakt op basis van het aantal apparaten, de belasting en het verwachte afvalwatergebruik. De hydraulische dimensionering en capaciteit spelen hierbij een belangrijke rol, net als de juiste toepassing van de buizen. Door deze factoren goed in te schatten, kan een efficiënt en duurzaam rioleringssysteem worden gerealiseerd.