Toog naar kelder: Erfarenissen, voordelen en aandachtspunten bij afdichting en renovatie

Published by Redactie on juli 14, 2025 | Category kelder

Bij woningbouw en renovatie is een toog naar de kelder niet alleen een functionele verbinding, maar ook een cruciale bouwkundige element die zowel comfort als veiligheid kan verhogen. Een goed afgewerkte en waterdichte toog naar de kelder zorgt ervoor dat de kelder niet slechts een bergplaats is, maar ook een extra leef- of werkruimte. In dit artikel worden ervaringen en aanbevelingen besproken op basis van praktische casussen en professionele adviezen, met een nadruk op afdichting, renovatie en de voordelen van een droge kelder.

Wat is een toog naar de kelder?

Een toog is een bouwkundige verbinding tussen twee ruimtes met een hoogteverschil. In de praktijk komt dit vaak voor bij de verbinding tussen de begane grond of de eerste verdieping en een kelderruimte. Deze toog kan een trap zijn, een licht hellende gang of zelfs een lift, afhankelijk van de hoogte en de toegankelijkheid. Een goed geplande toog maakt de kelder toegankelijk en nuttig, zodat deze niet alleen als bergplaats, maar ook als werkruimte, speelruimte of zelfs een extra woonruimte kan dienen.

Voordelen van een toog naar een waterdichte kelder

Een kelder die goed is afgeloten en toegankelijk gemaakt via een toog biedt een aantal aanzienlijke voordelen. Deze zijn zowel functioneel als financieel, zoals besproken in de onderstaande subparagrafen.

1. Meer gebruiksgemak en extra ruimte

Een toegankelijke kelder maakt het eenvoudiger om spullen op te slaan, te onderhouden of als extra werkruimte te gebruiken. Een toog zorgt voor een duidelijke verbinding met de rest van de woning, waardoor de kelder niet meer als een afgesloten ruimte wordt ervaren. In woningen waar de kelder is afgeloten en via een toog bereikbaar is, kan deze ook dienen als uitbreiding van de woningfunctie, zoals een kelderkeuken, een hobbykamer of een keldersportruimte.

2. Verlaagde stookkosten en energiebesparing

Een vochtige of lekkende kelder draagt bij aan hogere stookkosten en slechtere isolatie van de woning. Volgens meerdere bronnen is een waterdichte kelder een effectieve manier om vocht en vochttransport te beperken, wat op de lange termijn tot lagere energiekosten kan leiden. Door een kelder waterdicht te maken en toegankelijk te houden via een toog, kan de warmte- en vochtbalans in de woning worden verbeterd.

3. Verhoging van de woningwaarde

Een kelder die droog is en toegankelijk gemaakt via een toog, draagt bij aan de functionele waarde van de woning. Volgens bronnen kan een droge kelder tot ongeveer 10% aan waardestijging opleveren bij verkoop. Dit geldt zowel voor particuliere woningen als voor woningen met monumentale waarde, zoals musea of historische gebouwen. Een afgeloten en toegankelijke kelder maakt de woning aantrekkelijker voor kopers.

4. Gezondere leefomgeving

Een lekkende kelder leidt vaak tot vocht en schimmelvorming, wat negatief kan zijn voor de luchtkwaliteit en gezondheid van de bewoners. Door een kelder waterdicht te maken en via een toog toegankelijk te houden, wordt het mogelijk om deze ruimte beter te luchten en te onderhouden, wat bijdraagt aan een gezondere inwendige leefomgeving.

Afdichting en renovatie van de kelder

Een toog naar een kelder is pas echt nuttig als de kelder zelf goed afgeloten is. Er zijn verschillende methoden voor het waterdicht maken van kelders, afhankelijk van de situatie, de locatie en de toegankelijkheid. Hieronder volgen enkele aandachtspunten op basis van praktische ervaringen.

1. Afdichting van binnenuit

Een veelgebruikte methode is het afdichten van de keldermuren en vloer van binnenuit met coatings en hechtingsmiddelen. Deze methode is betrouwbaar en kan snel worden uitgevoerd. Het voordeel is dat het geen boorwerk of ingrijpende veranderingen aan de buitenzijde van de kelder vereist. De aangebrachte laag varieert in dikte van 4 mm tot 2 cm, afhankelijk van de situatie. Ook kunnen scheuren, gaten of doorvoeren met deze methode worden afgedicht of gerepareerd.

2. Injectiemethode door de wand

Een alternatieve methode is de injectiemethode, waarbij een waterdichtende substantie wordt ingebracht door de keldermuren heen. Hierbij wordt op een raster per vierkante meter een aantal gaten geboord om de injectie te kunnen uitvoeren. Het nadeel van deze methode is dat het niet altijd duidelijk is of de gehele muur correct is behandeld. Bovendien kan het boorwerk de stabiliteit van de keldermuur verminderen, wat risico’s met zich meebrengt. Daarom wordt vaak aangeraden om deze methode te combineren met coating of af te dichten van binnenuit.

3. Afdichting van buitenaf

Afdichting van buitenaf is een optie als de kelder of fundamenten goed bereikbaar zijn vanaf de ondergrond. Hierbij wordt een waterdichte laag aangebracht op de buitenzijde van de keldermuren. Het voordeel is dat deze methode de kelder volledig beschermt tegen buitenvoortredend water. Echter, in veel gevallen is de buitenzijde van de kelder niet toegankelijk, zodat afdichting van binnenuit de enige haalbare oplossing is.

Erfarenissen met een toog naar een afgeloten kelder

In de praktijk is het aanbevolen om zowel de afdichting als de toog te laten uitvoeren door ervaren vakmensen. De ervaringen van bewoners en woningeigenaren geven aan dat een goed afgeloten en toegankelijke kelder een waardevolle uitbreiding kan zijn van de woningfunctie. Bijvoorbeeld:

Een toog naar een afgeloten kelder maakt het mogelijk om de kelder als extra woonruimte te gebruiken, zoals een kelderbar of hobbykamer.
De aanwezigheid van een toog vergroot de toegankelijkheid van de kelder, waardoor onderhoud en opslag eenvoudiger wordt.
Een toog kan ook nuttig zijn voor evacuatie of in noodgevallen, omdat het een extra uitgang biedt.

Een belangrijk aandachtspunt bij de planning van een toog naar een kelder is de bouwtechnische uitvoering. De toog moet zowel functioneel als visueel passen in de rest van de woning. De verbinding moet voldoen aan de eisen van de bouwtechnische regelgeving, zoals die in het wervengebied van gemeenten zoals Utrecht zijn opgesteld. Hierbij wordt aandacht besteed aan de bescherming van de waterdichte laag boven werfkelders en aan het vermijden van schade aan ondergrondse ruimtes bij graafwerkzaamheden.

Aandachtspunten bij de renovatie van een kelder

Bij de renovatie van een kelder zijn er een aantal belangrijke aandachtspunten die moeten worden meegenomen in de planning. Deze omvatten zowel de afdichting als de functionele verbinding met de rest van de woning.

1. Preventief handelen tegen vocht

Vocht is een van de grootste risico’s bij kelders. Het is belangrijk om preventief te handelen, bijvoorbeeld door een goed ventilatiesysteem aan te brengen in de keuken en badkamer. Bovendien is het aan te raden om regelmatig de luchtcirculatie in de woning te verbeteren, bijvoorbeeld door ramen open te zetten bij condensvorming. Dit helpt om de vochtopbouw in de kelder en de rest van de woning te beperken.

2. Volledige renovatie van de kelder

Een afgeloten kelder kan niet alleen worden gebruikt als bergplaats, maar ook als uitgebreide woonruimte. In dat geval is het aan te raden om een volledige renovatie uit te voeren, inclusief vloerbedekking, verlichting en afwerking van wanden en plafond. Een volledig afgewerkte kelder met toegang via een toog kan een waardevolle extra ruimte zijn in de woning.

3. Inspectie en garantie

Bij de afdichting en renovatie van een kelder is het belangrijk om een inspectie te laten uitvoeren. Hierbij kunnen oorzaken van vocht en lekkages worden onderzocht, bijvoorbeeld met labtests of visuele inspecties. Ook is het aan te raden om garantie te vragen op de afdichting, zodat eventuele problemen in de toekomst snel kunnen worden opgelost.

Conclusie

Een toog naar een afgeloten kelder is een waardevolle verbinding die zowel functioneel als esthetisch bijdraagt aan de woning. De ervaringen van woningeigenaren tonen aan dat een waterdichte en toegankelijke kelder niet alleen extra ruimte biedt, maar ook bijdraagt aan een gezondere leefomgeving, lagere stookkosten en een hogere woningwaarde. Bij de planning van een toog en afdichting is het belangrijk om rekening te houden met bouwkundige eisen, preventieve maatregelen tegen vocht en een professionele uitvoering. Een goed afgeloten en toegankelijke kelder maakt het mogelijk om deze ruimte volledig te benutten, zowel als bergplaats als als extra woonruimte.