Het verhaal van de kinderen in de kelder in Drenthe: een unieke casus voor professionals en maatschappij

Published by Redactie on juli 14, 2025 | Category kelder

In oktober 2019 maakte RTV Drenthe een schokkende melding: in een afgelegen woonboerderij in Ruinerwold, Drenthe, werd een gezin gevonden dat al jarenlang leefde in de kelder van het huis. Het gezin bestond uit zes kinderen, allemaal rond de twintig, en hun vader. Volgens de verklaringen van de betrokkenen en de media hadden ze negen jaar lang in isolatie gewoond. Deze gebeurtenis roept niet alleen ethische en maatschappelijke vragen op, maar ook technische en juridische kwesties die relevant zijn voor professionals in de bouw, renovatie en vastgoedsector.

In deze artikel wordt ingegaan op de bouwtechnische aspecten van de woning, de juridische implicaties van het verblijf in de kelder, en de constructieve en logistieke mogelijkheden voor het verblijf in zo'n ruimte. Het artikel richt zich vooral op de fysieke omstandigheden van de woning, de constructieve mogelijkheden van een keldergebruik in een boerderij en de juridische consequenties van het afwezig zijn van registratie in de gemeentelijke basisadministratie.

Bouwtechnische aspecten van de woning

De woning waarin het gezin verblijf hield, is een woonboerderij die sinds 2015 in bezit is van Alida ten Oever. Zij verklaarde dat ze nooit iets ondeugdelijks had gezien in de boerderij. Omdat de woning zich in een afgelegen gebied bevond en de huurder de boerderij nauwelijks liet zien aan de omwonenden, was het moeilijk voor buitenstaanders om de situatie in de kelder te begrijpen.

De kelder zelf werd door de betrokkenen gebruikt als woonruimte, wat technisch gezien een specifieke uitdaging is. In de meeste woningen is de kelder niet geconstrueerd voor langdurig verblijf, aangezien het vaak niet voldoet aan de eisen voor ventilatie, lichtinval en sanitair. In het geval van deze boerderij is er geen duidelijke informatie beschikbaar over de oorspronkelijke bestemming van de kelder of de eventuele aanpassingen die zijn aangebracht.

Aan de hand van de verklaringen van de kinderen en de media is te concluderen dat de kelder niet volledig voldoet aan de bouwtechnische eisen voor woonruimtes. De kinderen droegen oude kleren, maakten een verwilderde indruk en leefden in een gesloten milieu, wat suggereert dat de kelder niet is voorzien van moderne sanitair, elektriciteit of voldoende ventilatie. Dit betekent dat het verblijf in de kelder niet veilig of gezond was, iets dat in de bouwsector strikt gereguleerd wordt.

Juridische en administratieve aspecten

Een van de meest opvallende juridische aspecten van deze zaak is dat het gezin niet ingeschreven stond in de gemeentelijke basisadministratie van De Wolden. Dit betekent dat het gezin niet juridisch aanwezig was in de gemeente, wat een aanzienlijke logistieke en juridische complicatie opleverde voor de overheid. De vader was eveneens niet ingeschreven bij de gemeente en werkte niet mee aan het onderzoek. De politie had hier moeite mee om de situatie juridisch te begrijpen en de betrokkenen te identificeren.

De woning was geregistreerd op de naam van Alida ten Oever, die de boerderij had geërfd van haar overleden tante. Zij verklaarde dat ze geen enkel probleem had gezien, wat opnieuw vraagtekens plaatst bij de toezichtsorganen op het gebied van vastgoedregistratie en bouwtoezicht. In normale omstandigheden zou de aanwezigheid van een gezin van zeven personen in een afgelegen woning opvallen en zou er onderzoek worden ingesteld. In dit geval is dat blijkbaar niet gebeurd, wat vraagt om een evaluatie van de huidige toezichtsmechanismen.

Constructieve mogelijkheden voor keldergebruik

Hoewel het verblijf in de kelder in dit geval illegaal en ongezond was, zijn er in de bouwsector wel constructieve mogelijkheden voor het gebruik van kelders als woonruimte. Een kelder kan bijvoorbeeld worden omgebouwd tot een extra woonkamer, slaapkamer of werkruimte, zolang er voldoende licht, ventilatie en sanitair is.

In de meeste gevallen is het noodzakelijk om een bouwvergunning aan te vragen voor de aanpassing van een kelder tot woonruimte. Dit geldt zeker als de kelder geen voldoende toegang tot het buitenlicht heeft of als er elektriciteit en sanitair moet worden aangelegd. In dit geval is er geen duidelijkheid over of de kelder van de betreffende boerderij überhaupt een vergunning had voor dit soort gebruik.

De bouwsector stelt duidelijke eisen aan het gebruik van kelders voor woondoeleinden. Deze eisen zijn onder meer:

Voldoende lichtinval, gedefinieerd als minimaal 5% van de vloeroppervlakte in glas.
Goede ventilatie en luchtcirculatie.
Sanitaire voorzieningen.
Voldoende ruimte voor beweging en gebruik als woonruimte.

Aangezien de kinderen in de kelder leefden zonder aan deze eisen te voldoen, kan worden geconcludeerd dat het verblijf in deze kelder niet juridisch of bouwtechnisch legaal was.

De psychologische en maatschappelijke impact

De psychologische impact van het verblijf in de kelder op de kinderen is enorm. Volgens de verklaringen in de docureeks De Kinderen Van Ruinerwold zijn de kinderen niet alleen fysiek in de kelder opgesloten, maar ook emotioneel en maatschappelijk. Ze hadden geen contact met de buitenwereld en kenden geen normale maatschappelijke omstandigheden. Het gevolg is een diepe traumatische ervaring die niet gemakkelijk te overkompen is.

Professionals in de bouwsector kunnen hier wel een indirecte rol spelen, bijvoorbeeld bij de heropbouw van de woning na het incident. De woning moet worden gerestaureerd of volledig vernieuwd, wat betekent dat er aandacht moet worden besteed aan de woonwaardigheid, de technische voorzieningen en de toekomstige toegankelijkheid van de woning. In dit geval is het belangrijk om zowel bouwtechnische als maatschappelijke aspecten te combineren.

Conclusie

De gebeurtenis in Ruinerwold in Drenthe toont aan dat ook in de huidige maatschappij extreme situaties kunnen ontstaan die ver weg staan van de normale woon- en bouwpraktijk. De kelder in de betreffende boerderij is gebruikt als verblijfsruimte voor een gezin van zeven personen, zonder juridische registratie of voldoende bouwtechnische voorzieningen.

Voor professionals in de bouwsector zijn er meerdere lessen te trekken uit deze zaak. Enerzijds benadrukt het de noodzaak van strikte bouwcontrole en toezicht op woonruimtes, met name in afgelegen gebieden. Anderzijds benadrukt het de complexiteit van gevalletjes waarin woonruimtes worden gebruikt op een manier die niet juridisch of bouwtechnisch legaal is.

De zaak benadrukt ook het belang van samenwerking tussen verschillende professionele sectoren, zoals bouw, juridisch toezicht en maatschappelijke zorg. In dit geval kon het incident alleen worden opgelost door een samenwerking tussen politie, gemeentelijke autoriteiten en media.

Bronnen

kind
verhaal