Vochtige kelder: Oplossingen voor ventilatie en ontvochtiging

Published by Redactie on juli 14, 2025 | Category kelder

Een vochtige kelder kan leiden tot een reeks problemen, waaronder schimmelvorming, geurtjes, en schade aan bouwmateriaal. Daarom is het belangrijk om dit probleem tijdig en correct aan te pakken. Een goede ventilatie en juiste ontvochtiging zijn essentiële stappen om de kelder droog en gezond te houden. In dit artikel worden de meest gebruikte methoden en technieken besproken, op basis van de meest actuele en betrouwbare informatie.

Probleem: Hoe ontstaat vocht in de kelder?

Vocht in een kelder kan ontstaan op verschillende manieren. Eén van de meest voorkomende oorzaken is condensatievocht. Dit ontstaat wanneer vochtige lucht condenseert op de koele keldermuren. De combinatie van hoge luchtvochtigheid en onvoldoende ventilatie zorgt ervoor dat de lucht niet kan ontsnappen en op de muren condenseert. Dit kan leiden tot schimmelvorming, onaangename geurtjes en langdurige schade aan de keldermuren.

Daarnaast kan vocht ook vanuit de grond komen, bijvoorbeeld door grondwater of lekkages. Dit type vocht vereist meestal een andere aanpak dan luchtvocht, zoals afdichting of bekuiping van de keldervloer en wanden. Het is daarom belangrijk om eerst te bepalen of het vocht vooral van luchtafkomst is, of dat het vocht vanuit de grond komt.

Oplossing 1: Natuurlijke ventilatie via ventilatieroosters

Natuurlijke ventilatie is een eenvoudige en kostenefficiënte methode om vocht uit een kelder te verwijderen. Dit kan gerealiseerd worden door het plaatsen van ventilatieroosters op deuren, ramen en muren. Deze roosters zorgen ervoor dat frisse lucht binnenkomt en vochtige lucht kan ontsnappen.

Een openingsoppervlak van ongeveer 140 cm² per rooster is vaak voldoende om een evenwichtige luchtstroom te creëren. Het is echter aan te raden om vooraf advies in te winnen bij een specialist, om te bepalen hoeveel roosters nodig zijn en waar ze het beste geplaatst kunnen worden.

Natuurlijke ventilatie is goedkoop en eenvoudig te installeren, maar heeft wel beperkte effectiviteit bij een te hoge luchtvochtigheid. In dichtgeplakte of afgesloten kelders kan deze methode niet voldoende luchtverversing garanderen, wat betekent dat een alternatieve oplossing, zoals een mechanisch ventilatiesysteem, dan beter is.

Oplossing 2: Mechanische ventilatie

Wanneer natuurlijke ventilatie niet voldoet, is een mechanisch ventilatiesysteem een betere keuze. Deze systemen zorgen voor een actieve afvoer van vochtige lucht en kunnen ook verse lucht aanvoeren. Er zijn verschillende types mechanische ventilatiesystemen, waarvan de keuze afhangt van de specifieke situatie van de kelder.

Type 1: Ventilatiesysteem B – Mechanische toevoer, natuurlijke afvoer

Bij dit systeem wordt frisse lucht via een mechanische ventilator in de kelder gebracht. Vochtige lucht ontsnapt vervolgens via natuurlijke openingen zoals ramen of roosters. Deze methode creëert overdruk, die ervoor zorgt dat vochtige lucht uit de kelder verdwijnt.

Type 2: Ventilatiesysteem C – Natuurlijke toevoer, mechanische afvoer

In dit geval komt frisse lucht natuurlijk binnen via roosters of ramen. Vochtige lucht wordt afgevoerd via een mechanische ventilator. Deze methode creëert onderdruk, waardoor lucht wordt getrokken uit de kelder.

Type 3: Ventilatiesysteem D – Mechanische toevoer en afvoer

Dit systeem gebruikt zowel mechanische toevoer als mechanische afvoer van lucht. Het is de meest geavanceerde en doeltreffende oplossing, maar ook meestal het durest.

Mechanische ventilatie is vooral geschikt voor kleine kelders of ruimtes waar het vochtgehalte al aanzienlijk is. Het biedt controle over de luchtvochtigheid en zorgt voor een betere luchtcirculatie dan natuurlijke ventilatie. Het nadeel is dat het installeren van een mechanisch systeem vaak meer kost en professionele hulp vereist.

Oplossing 3: Ontvochtigers

Een ontvochtiger is een effectieve manier om het vochtgehalte in de lucht te verminderen. Het apparaat zuigt vochtige lucht op, condenseert het en verwijderd het vocht uit de ruimte. De droogere lucht wordt vervolgens weer uitgeblazen.

Er zijn verschillende soorten ontvochtigers:

Mobiele ontvochtigers: Deze zijn geschikt voor kleine ruimtes en kunnen gemakkelijk worden verplaatst. Ze zijn ideaal voor tijdelijke oplossingen of voor kelders met geringe vochtproblemen.
Vaste ontvochtigingsinstallaties: Voor grotere kelders is een vaste installatie beter. Deze is ingebouwd in de wanden of op een vaste plek geplaatst en heeft een hogere capaciteit.

Sommige ontvochtigers moeten periodiek worden leeggehaald, terwijl andere uitgerust zijn met een pomp die het vocht automatisch verwijdert. De keuze hangt af van de grootte van de kelder, het vochtgehalte en de mate van vochtproblemen.

Een ontvochtiger is vooral geschikt wanneer het plaatsen van ventilatieroosters of ventilators niet mogelijk is. Het is echter geen definitieve oplossing bij grondwaterproblemen of bij vochtige vloeren. In dergelijke gevallen is het verstandig om te overwegen om de kelder te laten dichten.

Oplossing 4: Kelder dichten tegen grondvocht

Als het vocht voornamelijk vanuit de grond komt, zoals bij grondwater of lekkages, dan is een ontvochtiger of ventilatie niet voldoende. In dat geval is het nodig om de kelder te dichten. Er zijn twee manieren om dit te doen:

1. Kelder bekuipen

Bij een bekuiping worden de wanden en vloer van de kelder verwerkt met een waterdichte pasta. De bekuiping verloopt in meerdere fasen, waarin fixeerlagen, snelcement en waterdichtingsmortels worden aangebracht. Dit helpt om lekken en grondwater te verijdelen. Een bekuiping kan zowel van binnen als van buiten worden uitgevoerd, maar de binnenkant is goedkoper en voldoet vaak.

2. Kelder draineren

Een alternatieve methode is om een drainagesysteem aan te brengen rondom de kelder. Dit systeem zorgt ervoor dat het grondwater wordt afgewerkt en niet in de kelder terechtkomt. Draineren is meestal geschikt voor kelders waar het grondwater niet te hoog ligt en waar het probleem vooral lokaal is.

Beide methoden vereisen professionele uitvoering en kosten tussen €4000 en €10 000, afhankelijk van de omvang en de mate van schade.

Oplossing 5: Combinatie van maatregelen

In veel gevallen is het verstandig om meerdere oplossingen te combineren. Bijvoorbeeld: het plaatsen van ventilatieroosters en het installeren van een ontvochtiger. Of: een mechanisch ventilatiesysteem in combinatie met een bekuiping. Dit zorgt voor een duurzamere en effectievere oplossing.

Wanneer is professioneel advies nodig?

Het is belangrijk om te weten dat het uitvoeren van deze werkzaamheden vaak gespecialiseerde kennis vereist. De installatie van een ventilatiesysteem of een ontvochtiger vereist bijvoorbeeld een juiste berekening van de luchtstroom en de capaciteit van het apparaat. Bovendien kan het plaatsen van ventilatieroosters invloed hebben op de luchtdichtheid van het gebouw.

Daarom is het aan te raden om een vochtbestrijdingsexpert te raadplegen. Deze kan een gratis inspectie uitvoeren en het juiste plan opstellen, afhankelijk van de oorzaak van het vochtprobleem. Dit voorkomt onnodige kosten en zorgt voor een langdurige oplossing.

De ideale luchtvochtigheid in een kelder

Het vochtgehalte in een kelder moet tussen de 40% en 60% liggen om schimmelvorming te voorkomen en de luchtkwaliteit te waarborgen. Het is daarom aan te raden om regelmatig de luchtvochtigheid te meten, bijvoorbeeld met een hygrometer. Indien nodig, kunnen maatregelen zoals ventilatie of het gebruik van een ontvochtiger genomen worden.

Conclusie

Vocht in de kelder is een veelvoorkomend probleem dat op verschillende manieren kan worden aangepakt. Natuurlijke ventilatie, mechanische ventilatie, ontvochtigers en afdichting zijn de meest gebruikte oplossingen. De keuze hangt af van de oorzaak van het vochtprobleem, de grootte van de kelder en het vochtgehalte. Het is belangrijk om professioneel advies in te winnen, vooral bij complexe situaties of bij grondwaterproblemen. Door de juiste maatregelen te nemen, kan een kelder gezond, droog en schimmelvrij worden gehouden.