Voorwaarden voor het bouwen van een kelder: bouwregels, vergunningen en vochtproblemen

Het bouwen van een kelder is in Nederland onderworpen aan duidelijke bouwregels en voorwaarden. Deze richtlijnen zijn geregeld in bestemmingsplannen en gemeentelijke beleidsregels. Voor een kelder die onder een woning of bijgebouw is aangelegd, is het belangrijk om rekening te houden met de toegelaten afmetingen, de toegankelijkheid, zichtbaarheid en eventuele invloed op de waterhuishouding. Bovendien is het aanvragen van een omgevingsvergunning vaak noodzakelijk. In dit artikel worden de voorwaarden en bouwregels voor het bouwen van een kelder uitgebreid toegelicht, met aandacht voor zowel juridische kaders als praktische aspecten.

Algemene definities en begripsbepalingen

Voor het begrijpen van de voorwaarden is het belangrijk om eerst de relevante definities te kennen. In het bestemmingsplan Buitengebied 2009 wordt een kelder gedefinieerd als “een gedeelte van een gebouw, dat aan de bovenzijde wordt afgedekt door de begane grondvloer van datzelfde gebouw.” Deze definieert het begrip, maar ook de manier waarop kelders worden meegerekend in de berekening van de inhoud of oppervlakte van een bouwwerk, is belangrijk.

Een kelder hoeft bijvoorbeeld niet mee te tellen in de berekening van de inhoud of oppervlakte van een woning of bijgebouw, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Dit geldt onder andere als de kelder niet zichtbaar is van buitenaf en niet van buitenaf toegankelijk is. Deze regels zijn vastgelegd in de beleidsregel van de gemeente Wierden, maar gelden ook in andere gemeenten, zoals Almere, waar dergelijke kelders regelmatig worden aangelegd.

Voorwaarden voor het bouwen van een kelder

Bij het bouwen van een kelder is het cruciaal om rekening te houden met de voorwaarden die zijn opgenomen in de relevante bouwregels. Deze voorwaarden zijn samengevat in verschillende contexten, waaronder het bestemmingsplan Buitengebied 2009, gemeentelijke beleidsregels en jurisprudentie. De belangrijkste voorwaarden zijn:

• Locatie en toegankelijkheid: De kelder dient in zijn geheel onder het gebouw te liggen en mag niet van buitenaf toegankelijk zijn. Als de kelder buiten de voetprint van het bijgebouw ligt, moet dit oppervlak wel worden meegerekend in de totale oppervlakte van bijgebouwen.

• Afmetingen en bouwlaag: De kelder mag maximaal in één laag worden uitgevoerd. Daarnaast mag de kelder niet hoger zijn dan 5 meter. Ook mag het gebouw geen verblijfsruimte bevatten op de tweede bouwlaag of hoger.

• Zichtbaarheid en uitstraling: De kelder mag geen ruimtelijke uitstraling hebben en is dus niet zichtbaar. Dit betekent dat de kelder op maaiveldniveau niet zichtbaar is en niet van buitenaf toegankelijk is.

• Daglichttoetreding en ventilatie: Voor daglichttoetreding en ventilatie mogen ramen met een koekoek worden aangebracht. De maximale afmetingen van de koekoek zijn uitgelegd in een bijlage van de beleidsregel. Kelderramen mogen niet boven maaiveldniveau worden aangebracht.

• Bouwregels voor bijgebouwen: Bij een bijgebouw moet de kelder worden meegerekend in de oppervlakte van het bijgebouw als deze van buitenaf toegankelijk en/of zichtbaar is. Dit geldt ook voor kelders onder bijgebouwen.

Vergunning en aanvraagproces

Bij het bouwen van een kelder is het vaak noodzakelijk om een omgevingsvergunning aan te vragen. Dit is vooral het geval als de kelder niet onder de voornoemde voorwaarden valt. De vergunning wordt aangevraagd bij de gemeente en moet aan een aantal constructieve eisen voldoen. Deze omvatten het aanleveren van tekeningen, berekeningen en een grondonderzoek. In Almere is het bijvoorbeeld verplicht om dit dossier compleet in te dienen bij de gemeente om te bewijzen dat het bouwen van de kelder veilig en verantwoord is.

De aanvraagprocedure kan online via het Omgevingsloket of via de website van de gemeente worden ingediend. Het stappenplan van de gemeente helpt bij het bepalen of een vergunning nodig is. De termijn voor het besluit op de aanvraag is meestal acht weken, maar deze kan worden verlengd met maximaal zes weken. Het is daarom belangrijk om op tijd te beginnen met het aanvraagproces om eventuele vertragingen in de bouw te voorkomen.

Kosten van een kelder vergunning

De kosten voor het aanvragen van een omgevingsvergunning voor een kelder variëren per gemeente en afhankelijk van de omvang van de aanvraag. In Almere liggen de gemiddelde kosten tussen €2.000 en €3.000 per m², inclusief btw. Deze kosten omvatten niet alleen de vergunning zelf, maar ook eventuele voorbereidingen en toezicht. Het is daarom belangrijk om vooraf een duidelijk overzicht van de kosten te krijgen van de gemeente of via een bouwbedrijf dat ervaring heeft met kelderaanleg.

Kelders en bebouwd oppervlak

Een belangrijk aspect bij het bouwen van een kelder is of deze als bebouwd oppervlak wordt beschouwd. Dit heeft invloed op de hoeveelheid ruimte die beschikbaar is voor andere bouwwerken of constructies in de tuin. De regels hiervoor zijn afhankelijk van de regels van de gemeente. In sommige gevallen hoeft een kelder niet mee te tellen in het bebouwd oppervlak, zolang aan de voorwaarden van toegankelijkheid en zichtbaarheid wordt voldaan.

Voordelen en nadelen van het bouwen van een kelder

Een kelder kan verschillende voordelen bieden. Het kan dienen als opslagruimte, praktijkruimte of kantoorruimte. Daarnaast kan het een waardevolle ruimte zijn voor het opslaan van onderhoudsmateriaal of het aanleggen van een fitnessruimte. In Almere, waar het grondwaterpeil een rol speelt, is het bouwen van een kelder echter ook verbonden aan het risico op vochtproblemen. Het is daarom belangrijk om rekening te houden met de waterhuishouding en eventueel extra maatregelen te nemen, zoals het aanbrengen van een goed afwateringssysteem.

Samenvatting van de belangrijkste voorwaarden

De volgende tabel biedt een overzicht van de belangrijkste voorwaarden voor het bouwen van een kelder, zoals deze zijn opgenomen in de relevante beleidsregels en bronnen.

Conclusie

Het bouwen van een kelder is een complexe aangelegenheid die onderworpen is aan duidelijke bouwregels en voorwaarden. Deze richtlijnen zijn vastgelegd in bestemmingsplannen en gemeentelijke beleidsregels, zoals de beleidsregel van de gemeente Wierden en de regels van de gemeente Almere. Voor een kelder die onder een woning of bijgebouw is aangelegd, is het belangrijk om rekening te houden met de toegelaten afmetingen, de toegankelijkheid, zichtbaarheid en eventuele invloed op de waterhuishouding. Bovendien is het aanvragen van een omgevingsvergunning vaak noodzakelijk. Door rekening te houden met deze voorwaarden en richtlijnen, kan een kelder veilig en verantwoord worden aangelegd.

## Bronnen

1. Bestemmingsplan Buitengebied 2009
2. Een kelder bouwen: wat u moet weten over de vergunning en bouwprocessen
3. Kelders in Almere: Aanvragen, bouwregels en vochtproblemen