Afschot riolering: Belangrijkste eisen en aanbevelingen

Published by Redactie on juli 3, 2025 | Category riolering

Een juist geplaatst afschot in een rioleringssysteem is essentieel voor een efficiënte afvoer van afvalwater en regenwater. Zonder het juiste afschot kunnen leidingen verstopt raken, wat leidt tot overstromingen, lekkages en dure reparaties. In dit artikel geven we een overzicht van de belangrijkste eisen aan het afschot van rioleringen, zoals vastgelegd in technische richtlijnen en praktijkadviezen uit de bronnen. We laten zien wat het afschot is, waarom het belangrijk is en welke richtlijnen en aanbevelingen van toepassing zijn.

Wat is een afschot in de riolering?

Een afschot in de riolering verwijst naar de licht schuine helling van de afvoerleidingen. Dit zorgt ervoor dat water en afvalwater vanuit een hoger gelegen punt naar een lager gelegen punt stromen. Het afschot wordt vaak uitgedrukt in millimeter per meter (mm/m) of als percentage. Bijvoorbeeld, een afschot van 10 mm/m wil zeggen dat het oppervlak per meter 10 mm daalt. Dit is essentieel om ervoor te zorgen dat het afvalwater snel en efficiënt wordt afgevoerd zonder dat er overstromingen of verstoppingen ontstaan.

Belang van een juist afschot

Een goed ontworpen rioleringssysteem heeft een juist afschot nodig om de afvoer van afvalwater en regenwater efficiënt te houden. Een te klein afschot kan leiden tot vertraging in de afvoer, wat op zijn beurt kan resulteren in verstoppingen. Een te groot afschot daarentegen zorgt ervoor dat het water te snel stroomt, waardoor zwaardere bestanddelen niet goed worden meegenomen en kunnen blijven liggen in de leidingen. Dit kan ook leiden tot verstoppingen.

De meeste bronnen stellen voor dat het afschot van liggende verzamelleidingen van afvalwaterrioleringen tussen 5 mm/m en 20 mm/m moet liggen. Volgens de NEN 3215 norm is een minimum afschot van 0,5% of 5 mm/m aanbevolen. Het is echter aan te raden om een afschot van 10 mm/m aan te houden, omdat dit eenvoudig te onthouden is en een goede marge biedt ten opzichte van het minimum.

Afschot per type riolering

Het vereiste afschot verschilt per type riolering. Hieronder geven we een overzicht van de aanbevolen afschotten voor verschillende toepassingen:

Keukens

Voor afvoerleidingen in keukens wordt een afschot van 20 mm/m vaak gehanteerd. Dit zorgt ervoor dat vet en voedselresten effectief worden afgevoerd en voorkomt dat deze zich ophopen in de leidingen.

Regenwaterafvoer

Bij de afvoer van regenwater is het afschot minder belangrijk voor verstoppingen, maar wel voor de capaciteit. Desondanks wordt een minimum afschot van 5 mm/m geadviseerd om plasvorming te voorkomen.

Binnenriolering

Voor binnenrioleringen gelden specifieke richtlijnen. Volgens de NTR 3216 moet de totale lengte van de verzamelleiding inclusief de afvoerleidingen van het toilet niet langer zijn dan 8 meter. Daarnaast stelt de richtlijn eisen aan het maximale aantal bochten. Het maximum aantal richtingsveranderingen mag 135° bedragen, wat overeenkomt met drie bochten van 45°.

Afvoer van mest

In de varkenshouderij is een goed afvoersysteem van belang voor een snelle afvoer van de mest naar de opvangput. Hierbij moeten de lengte en breedte van het mestkanaal, de diameter van de afvoeropeningen en de leidingen voldoen aan de eisen die in het technisch informatiedocument 'Afvoersystemen voor de varkenshouderij' zijn vastgelegd.

Aanbevelingen en tips voor het aanleggen van een riolering met afschot

1. Gebruik een juiste helling

Bij het aanleggen van een riolering is het belangrijk om rekening te houden met het afschot van liggende leidingen. Het is aan te raden om een afschot van 10 mm/m aan te houden. Dit is eenvoudig te onthouden en zorgt ervoor dat u enige marge heeft ten aanzien van het minimum afschot.

2. Vermijd te veel bochten

Lange leidingen en veel bochten verhogen de kans op verstoppingen. Probeer zo min mogelijk bochten te leggen in de riolering. Het is het beste als je de volledige waterstroom vanuit een centraal punt direct door leidingen vervoert naar de riolering.

3. Kies de juiste diameter

De diameter van de buizen is van belang voor een efficiënte afvoer. Voor afvoerleidingen met een diameter kleiner dan 125 mm wordt een minimum afschot van 16 mm/m aanbevolen. Voor grotere leidingen kan een minimum afschot van 8 mm/m voldoende zijn.

4. Zorg voor een juiste afvoer

Bij het aanleggen van een riolering is het belangrijk om rekening te houden met het afschot van liggende leidingen, vooral in keukens, om verstoppingen te voorkomen. Een correcte afschot voorkomt overstromingen en lekkages, en zorgt ervoor dat het afvalwater snel en effectief wordt afgevoerd.

5. Controleer het afschot

Bij het aanleggen van een riolering is het belangrijk om het afschot te controleren. Dit kan worden gedaan met een waterpas. Zorg ervoor dat de helling correct is en dat het water efficiënt door de leidingen stroomt.

Gevolgen van een verkeerd afschot

Een verkeerd afschot kan leiden tot verschillende problemen, waaronder verstoppingen, overstromingen en lekkages. Bij een te groot afschot kan het water te snel stromen, waardoor zwaardere bestanddelen niet goed worden meegenomen. Bij een te klein afschot kan het water niet snel genoeg worden afgevoerd, wat leidt tot neerslag van vuil en verstoppingen.

Conclusie

Een juist geplaatst afschot is essentieel voor een efficiënt functionerend rioleringssysteem. Het zorgt ervoor dat afvalwater snel en effectief wordt afgevoerd en voorkomt overstromingen, lekkages en verstoppingen. De meeste bronnen stellen voor dat het afschot van liggende verzamelleidingen van afvalwaterrioleringen tussen 5 mm/m en 20 mm/m moet liggen. Voor specifieke toepassingen, zoals keukens, wordt een afschot van 20 mm/m vaak gehanteerd. Het is belangrijk om rekening te houden met de aanbevelingen en richtlijnen die in de bronnen zijn gegeven, om een optimale afvoer te waarborgen.