Water in de kelder: oorzaken, oplossingen en preventieve maatregelen

Published by Redactie on juli 15, 2025 | Category kelder

Water in de kelder is een veelvoorkomend probleem dat zowel stress als aanzienlijke schade kan veroorzaken. Het kan gaan van een klein plasje water in de hoek van de kelder tot een volledige overstroming. Het is daarom van groot belang om niet alleen het directe probleem aan te kaarten, maar ook de oorzaken te begrijpen en preventieve maatregelen te nemen. In deze artikel worden de meest voorkomende oorzaken van water in de kelder besproken, samen met mogelijke oplossingen en aanbevolen preventieve acties. Dit artikel richt zich zowel op particuliere huiseigenaren als op professionele renovateurs en bouwvaklieden.

Oorzaken van water in de kelder

Een kelderaanval kan verschillende oorzaken hebben, afhankelijk van de bouwtechniek, de locatie van het huis en de huidige weers- en grondwateromstandigheden. Het begrijpen van de oorzaak is essentieel om een duurzame oplossing te vinden.

1. Grondwaterinfiltratie

Een van de meest voorkomende oorzaken van water in de kelder is grondwaterinfiltratie. Kelders bevinden zich meestal onder het grondwaterniveau, waardoor ze vatbaar zijn voor sijpeling. Bij een hoge grondwaterstand kan water door scheuren of kieren in de muren en vloer van de kelder binnendringen. Dit probleem komt vaker voor in regio's met een hoge neerslag en een zwakke grondstructuur.

Volgens Rijkswaterstaat stijgt het risico op waterinfiltratie tijdens periodes van extreme neerslag, een fenomeen dat steeds vaker voorkomt door klimaatverandering. Dit betekent dat huiseigenaren op de lange termijn extra maatregelen moeten nemen om hun kelders droog te houden.

2. Slechte of ontbrekende drainage

Een tekort aan drainage of een slecht functionerend afvoersysteem rondom de woning kan leiden tot waterophoping rond de fundering. Zonder effectieve afvoer kan dit water de kelder binnendringen, vooral tijdens zware regenval. Een goed gepland en onderhouden drainagesysteem is daarom van essentieel belang.

3. Lekkages in leidingen

Een andere oorzaak van wateroverlast in de kelder is lekkage in ondergrondse leidingen of buizen. Deze kunnen zich in de grond of langs de kelderwanden bevinden. Wanneer er een lekkage optreedt, kan een aanzienlijke hoeveelheid water in de kelder terechtkomen. Het zelf vinden van het lek is vaak lastig, en het is daarom aan te raden om een professionele lekkagedetectie uit te voeren.

4. Condensatie en vocht

Naast infiltratie en lekkages kan water in de kelder ook het gevolg zijn van condensatie. Dit voorkomt vooral in slecht geventileerde ruimtes, waar het vocht niet kan ontsnappen en zich in de vorm van druppels op muren of vloeren vormt. Dit type probleem kan vaak worden opgelost door de ventilatie te verbeteren of door isolatiemaatregelen te nemen.

Onderliggende risico’s van water in de kelder

Wanneer water zich blijft ophopen in de kelder, kunnen er ernstige gevolgen ontstaan. Het kan leiden tot schimmelvorming, muffe geuren, beschadigde muren en vloeren, en zelfs tot vernielde meubels en bezittingen. Daarnaast kan water ook elektrische schokken veroorzaken, vooral bij het gebruik van apparaten in natte ruimtes.

Het is daarom cruciaal om snel te handelen bij de eerste tekenen van wateroverlast. Het is aan te raden om stilstaand water zo snel mogelijk weg te pompen en de oorzaak van het probleem te achterhalen.

Directe actie bij water in de kelder

Wanneer water in de kelder optreedt, is directe actie verplicht. De volgende stappen kunnen helpen bij het beheersen van de situatie.

1. Veiligheid eerst

Blijf veilig bij het bezoeken van een overstroomde kelder. Het aanraken van natte elektrische draden of het gebruiken van elektrische apparaten in natte omstandigheden kan gevaarlijk zijn. Als u toch naar beneden moet, draag dan rubberlaarzen en zorg dat u droog kunt blijven.

2. Water verwijderen

Als de kelder slechts gedeeltelijk overstroomd is, kan het water worden opgezogen met een nat-droogstofzuiger. Bij grotere hoeveelheden water is het aan te raden om een loodgieter of rampenbestrijdingsspecialist in te schakelen. Deze kunnen de kelder leegpompen en indien nodig een ontvochtiger gebruiken om de ruimte te drogen.

Er zijn verschillende soorten pompen beschikbaar, waaronder draagbare dompelpompen. Deze kosten ongeveer € 100 en kunnen ongeveer 1.600 tot 4.000 liter per uur pompen. Zorg dat de pomp uitgerust is met een zeef om verstoppingen te voorkomen.

3. Verwijderen van schimmelgevoelige materialen

Materialen zoals papier, stof, leer of hout trekken schimmel snel aan wanneer ze nat blijven. Het is aan te raden om deze materialen te drogen of uit de kelder te verwijderen. Indien ze niet te redden zijn, dient het materiaal weggegooid te worden.

4. Oorzaak achterhalen

Na het verwijderen van het water is het essentieel om de oorzaak van de lekkage te achterhalen. Indien het water afkomstig is van een lekkage in leidingen, dient een loodgieter ingeschakeld te worden. Bij grondwaterinfiltratie kan een professionele dichting of drainage nodig zijn.

Oplossingen voor water in de kelder

1. Kelderbekuiping

Kelderbekuiping is een veelgebruikte methode om waterinfiltratie via grondwater tegen te gaan. Bij deze methode worden de keldermuren waterdicht gecementeerd. Eerst worden eventuele lekken geïdentificeerd en afgedicht met vulmiddel. Daarna worden meerdere cementeringslagen aangebracht om de muren volledig waterdicht te maken.

Kelderbekuiping kan zowel van binnenuit als van buitenaf uitgevoerd worden. Bij bestaande kelders is het meestal niet mogelijk om de muren van buitenaf te dichten. De gemiddelde prijs van kelderbekuiping van binnenuit ligt tussen €15 en €17 per vierkante meter (excl. btw), terwijl het aan de buitenkant circa €60 per vierkante meter kost.

2. Kelderdrainage

Een andere effectieve oplossing is kelderdrainage. Hierbij wordt een systeem geïnstalleerd om overtollig water af te voeren voordat het de kelder kan bereiken. Dit is vooral nuttig bij huizen in regio’s met een hoog grondwaterniveau of bij huizen met een slecht ontworpen afvoer.

De drainage kan worden verbeterd door de tuin te herinrichten, zodat het terrein afhelt van de fundering. Daarnaast dient het afvoersysteem van de dakgoten regelmatig schoongemaakt en eventueel verlengd te worden.

3. Injecteren van de muren

Een derde oplossing is injecteren van de muren. Hierbij wordt een vochtwerend gel in geboorde gaten in de muren gespoten. Het gel droogt daarna en zorgt ervoor dat het vocht niet meer in de muur kan terechtkomen. Deze methode is vooral geschikt bij opstijgend vocht en grondwaterinfiltratie. De prijs per vierkante meter ligt tussen €100 en €150.

Preventieve maatregelen tegen water in de kelder

Het is beter om wateroverlast te voorkomen dan later remedie te zoeken. Enkele aanbevolen preventieve maatregelen zijn:

1. Drainage verbeteren

Een goed functionerend drainage- en afvoersysteem is essentieel. Zorg dat het terrein rondom het huis afhelt van de fundering en dat de dakgoten regelmatig schoongemaakt worden. Verleng eventueel de regenpijpen om water zo ver mogelijk van de fundering af te leiden.

2. Keldermuren inspecteren en afdekken

Controleer regelmatig of er krimpbarsten of scheuren in de keldermuren zijn. Deze kunnen dienen als een ingang voor water. Als zulke barsten worden gevonden, dient deze afgedicht te worden.

3. Tapijt of hout op vloer vermijden

Bij huizen die vaak last hebben van een ondergelopen kelder, is het aan te raden om geen tapijt of hout op de vloer te leggen. Deze materialen trekken vocht en schimmel snel aan.

4. Stopcontacten omhoog verplaatsen

Stopcontacten kunnen verplaatst worden om ze buiten het bereik van eventueel water te houden.

Conclusie

Water in de kelder is een veelvoorkomend probleem dat zowel materiële schade als gezondheidsrisico’s kan veroorzaken. Het begrijpen van de oorzaken en het nemen van doelgerichte maatregelen is essentieel voor een duurzame oplossing. Of het nu om grondwaterinfiltratie, lekkages of condensatie gaat, de juiste interventie kan het verschil maken tussen een tijdelijke oplossing en een volledige herstelling.

De keuze tussen kelderbekuiping, kelderdrainage of injecteren hangt af van de oorzaak van het probleem en de huidige omstandigheden van de kelder. Daarnaast is het aan te raden om preventieve maatregelen te nemen om herhaling van het probleem te voorkomen.

Voor een effectieve aanpak is het verstandig om professionele hulp in te schakelen, bijvoorbeeld een loodgieter of een specialist in kelderdichting. Door tijdig te handelen en de juiste maatregelen te nemen, kan een kelderaanval worden beheerst en voorkomen.