Aansluiting en eigendom van riolering: juridische regels en praktijk

Published by Redactie on juli 3, 2025 | Category riolering

In de hedendaagse woningbouw en woningaanschaf speelt de riolering een cruciale rol in de infrastructuur van een perceel. De verantwoordelijkheid voor het aanleggen, onderhouden en repareren van riolering is niet alleen een technische, maar ook een juridische aangelegenheid. In veel gevallen is het lastig om duidelijk te maken wie eigenaar is van het gedeelte riolering dat zich op het particulier terrein bevindt, en wie verantwoordelijk is voor onderhoud en eventuele kosten. Dit artikel legt uit wat er met betrekking tot de erfdienstbaarheid van riolering en de verantwoordelijkheden van de gemeente en de perceelbewoner wordt geregeld, gebaseerd op de beschikbare wet- en regelgeving.

Erfdienstbaarheid en de verantwoordelijkheden

De term erfdienstbaarheid verwijst naar de rechten en verplichtingen die een perceelbewoner heeft ten aanzien van een openbare of gemeenschappelijke riolering. In de context van de riolering betekent dit dat de eigenaar van het perceel verplicht is om onderhoud te leveren aan het gedeelte van het rioleringssysteem dat op zijn grond ligt. Dit geldt zowel voor de aansluiting op het openbare rioleringssysteem als voor de particuliere riolering, zoals de perceelleiding en aansluitleiding.

In de bronnen wordt duidelijk gemaakt dat de gemeente verantwoordelijk is voor het openbare deel van de riolering, dat zich in het openbare gebied bevindt. De perceelbewoner is hiertoe verplicht om zijn aansluiting op het openbare netwerk te realiseren en te onderhouden. De gemeente kan deze taak uitvoeren, maar ook de rechthebbende kan zelf actief zijn, mits de overeenstemming van de gemeente is.

De verantwoordelijkheden van de gemeente

De gemeente draagt zorg voor het openbare deel van de riolering, inclusief de aansluitingen en de bijbehorende infrastructuur. De verantwoordelijkheid om het openbare rioleringssysteem te onderhouden, te repareren en eventueel te vervangen ligt bij de gemeente. Dit geldt ook voor de onderhoudskosten van het openbare deel van het systeem.

De bronnen laten zien dat de gemeente in bepaalde gevallen verplicht is om onderhoud te verrichten, mits het nodig is voor de functie van het rioleringssysteem. Bovendien kan de gemeente de verantwoordelijkheid voor het onderhoud van het particuliere deel van de riolering aan de rechthebbende overlaten, mits er sprake is van een overeenkomst. In andere gevallen kan de gemeente zelf actief optreden, mits de rechthebbende hier niet aan meewerkte.

De verantwoordelijkheden van de rechthebbende

De rechthebbende is verantwoordelijk voor het onderhouden van het particuliere deel van de riolering. Dit omvat het onderhouden van de perceelleiding, de aansluitleiding en eventuele voorzieningen die nodig zijn voor de werking van het rioleringssysteem. De rechthebbende moet ervoor zorgen dat de aansluiting op het openbare rioleringssysteem goed werkt en dat de afvoer van afvalwater en regenwater vloeiend verloopt.

De bronnen laten zien dat de rechthebbende verantwoordelijk is voor de kosten van het onderhouden van de particuliere riolering, tenzij de gemeente zelf verantwoordelijk is voor het openbare deel van het systeem. In geval van schade aan het openbare deel van het rioleringssysteem, is de gemeente verantwoordelijk voor het herstel.

De rol van de gemeentelijke verordening

Een belangrijk onderdeel van de wet- en regelgeving is de gemeentelijke verordening op het gebied van riolering. Deze verordening bepaalt hoe de riolering moet worden aangesloten, onderhouden en hersteld. De gemeente heeft hierin het recht om regels vast te stellen die het aansluiten, het onderhouden en het herstel van de riolering bepalen.

In sommige gemeenten is het aansluitingsbeleid vastgesteld, waarin wordt bepaald dat de perceelbewoner verantwoordelijk is voor het aanleggen van de aansluiting op het openbare rioleringssysteem. In andere gevallen kan de gemeente de aansluiting zelf uitvoeren, mits er sprake is van een overeenkomst met de rechthebbende.

De verantwoordelijkheid voor onjuist gebruik

In geval van onjuist gebruik van het particuliere rioleringssysteem, kan de gemeente de rechthebbende verantwoordelijk stellen voor eventuele schade aan het openbare systeem. Dit geldt bijvoorbeeld wanneer er stoffen worden losgemaakt die de constructie van de aansluitleiding aantasten of de werking van het gemeentelijke rioleringssysteem beïnvloeden.

De bronnen laten zien dat de rechthebbende zelf verantwoordelijk is voor het juiste gebruik van het particuliere rioleringssysteem. Daarnaast is de gemeente verantwoordelijk voor het controleren of het opsporen van onjuist gebruik, mits er sprake is van een klacht of een probleem.

De verantwoordelijkheid voor het aanpassen van de riolering

Wanneer er sprake is van veranderingen in het rioleringssysteem, zoals het aanpassen van de aansluiting of het verwijderen van een aansluiting, dan is de gemeente verantwoordelijk voor het opvolgen van deze werkzaamheden. De rechthebbende moet hierin actief zijn, mits er sprake is van een overeenkomst of een vergunning.

De bronnen laten zien dat de gemeente de aansluiting en de voorzieningen op het openbare rioleringssysteem kan afsluiten, mits de rechthebbende niet voldoet aan de eisen. Dit geldt bijvoorbeeld wanneer de rechthebbende geen onderhoud levert of geen aansluiting heeft gerealiseerd.

De rol van de rechter

In veel gevallen is de rechter betrokken bij het oplossen van conflicten tussen de gemeente en de rechthebbende. De rechter kan beslissen wie verantwoordelijk is voor het onderhouden van het rioleringssysteem, en welke kosten daarvan op de rechthebbende worden aangevangen. Dit geldt bijvoorbeeld wanneer de rechthebbende niet voldoet aan de eisen van de gemeente of het openbare rioleringssysteem niet goed werkt.

De bronnen laten zien dat de rechter in sommige gevallen de verantwoordelijkheid van de gemeente kan aanhalen, mits de gemeente niet heeft toegezien over de werking van het rioleringssysteem. In andere gevallen kan de rechthebbende verantwoordelijk worden gesteld voor het niet onderhouden van het particuliere deel van het systeem.

Samenvattend

De riolering is een cruciale onderdeel van de infrastructuur van een perceel. De verantwoordelijkheid voor het aanleggen, onderhouden en herstellen van de riolering ligt bij de gemeente en de rechthebbende. De gemeente is verantwoordelijk voor het openbare deel van het systeem, terwijl de rechthebbende verantwoordelijk is voor het particuliere deel van het systeem. In veel gevallen is er sprake van een overeenkomst tussen de gemeente en de rechthebbende, waarin wordt geregeld wie welke verantwoordelijkheden heeft.

De gemeentelijke verordening speelt hierbij een belangrijke rol, omdat deze de bepalingen bevat die het aansluiten, het onderhouden en het herstel van de riolering regelen. Bovendien is de rechter betrokken bij het oplossen van conflicten tussen de gemeente en de rechthebbende, mits er sprake is van een klacht of een probleem.