Wat te doen bij water in de kelder door hoog grondwater: oorzaken en oplossingen

Published by Redactie on juli 15, 2025 | Category kelder

Water in de kelder is een veelvoorkomend probleem, vooral bij huizen die in laaggelegen gebieden staan of oude funderingen hebben. Wanneer het grondwaterpeil stijgt, kan water de kelder binnendringen via muren, vloeren of leidingen. Dit leidt niet alleen tot schade aan de structuur van het huis, maar ook tot gezondheidsrisico’s, zoals schimmelvorming en vervelende geuren. Het is belangrijk om dit probleem snel aan te pakken, zowel om mogelijke schade te beperken als om het leefcomfort en de waarde van het huis te behouden.

In dit artikel worden de oorzaken van water in de kelder door hoog grondwater besproken, samen met mogelijke oplossingen. Daarnaast wordt ingegaan op de verantwoordelijkheden van de huiseigenaar en mogelijke preventieve maatregelen om schade door grondwateroverlast te beperken.

Oorzaken van water in de kelder door hoog grondwater

Het probleem van water in de kelder is vaak te wijten aan een combinatie van een hoge grondwaterstand en een onvoldoende waterdichte fundering. Het grondwaterpeil is namelijk afhankelijk van de samenstelling van de grond, de locatie en de hoeveelheid neerslag. Bij hevige regenval stijgt het grondwaterpeil en kan het via zwakke plekken, zoals scheuren in de muren of de kimnaad (de plek waar muren en vloer samenkomen), in de kelder sijpelen.

Een hoge grondwaterstand oefent namelijk druk uit op de muren en vloer van de kelder. Als deze structuren niet sterk genoeg zijn of beschadigd zijn, kan water makkelijk binnendringen. Dit geldt met name voor oude kelders, die vaak niet voorzien zijn van een modern waterkeringssysteem. Ook de keldervloer kan een probleem vormen wanneer het beton niet goed gemengd is, waardoor grindnesten ontstaan. Deze plekken zijn gevoelig voor lekkage.

Een andere oorzaak is de aanwezigheid van lekken in leidingen. Omdat kelders vaak omringd zijn door waterleidingen, riool- en afvoerbuizen, kan een lek in deze leidingen ervoor zorgen dat water zich in de kelder verzamelt. Dit kan het gevolg zijn van slijtage, scheurtjes of verzwakking door vocht.

Naast regelrechte lekkages en grondwater kan ook condensatie een oorzaak zijn van vocht in de kelder. Kelders zijn vaak slecht geventileerd, waardoor vocht zich opstapelt en uiteindelijk waterdruppels of zelfs plasjes vormt.

Gevolgen van water in de kelder door hoog grondwater

Wanneer water in de kelder komt door hoog grondwater, kunnen er verschillende gevolgen ontstaan. Eén van de directe effecten is de aanwezigheid van schimmel, die zich snel ontwikkelt in vochtige omstandigheden. Schimmel produceert schimmelsporen die schadelijk zijn voor de ademhaling en kunnen leiden tot allergieën of longproblemen. Daarnaast verzwakt vocht de structuur van bakstenen en beton, waardoor de fundering minder stevig wordt.

Naast de fysieke schade leidt een natte kelder ook tot praktische problemen. Voorbeelden zijn loslatend behang, kromgetrokken vloeren, muffe geuren en een onaangenaam leefklimaat. Bovendien kan water in de kelder leiden tot een verhoogd water- en energieverbruik, doordat bijvoorbeeld pompen of verwarmingssystemen extra moeten werken.

Het probleem van water in de kelder kan ook gevolgen hebben voor de waarde van het huis. Een kelderschade is vaak moeilijk te herstelen en kan aanzienlijke kosten opleveren. Daarnaast is een kelderschade vaak geen verzekeringssom, of is slechts gedeeltelijk verzekerd, waardoor huiseigenaren zelf verantwoordelijk blijven voor de kosten van herstel.

Oplossingen voor water in de kelder door hoog grondwater

1. Kelderdichting via bekuiping

Een veelgebruikte methode bij water in de kelder door grondwater is kelderbekuiping. Hierbij worden de keldermuren waterdicht gecementeerd. De procedure begint met het afkappen van de muren om te lokaliseren waar het water sijpelt. Vervolgens dicht men deze lekken met een aangepast vulmiddel. Na de droogtijd brengt men verschillende cementerings- en fixeerlagen aan om te verzekeren dat de muren volledig waterdicht zijn.

Een kelder kan zowel aan de binnen- als buitenkant bekuipen. Bezuiling van buitenaf is echter niet mogelijk bij bestaande kelders. De gemiddelde kosten voor bekuiping van binnenuit bedragen ongeveer €15 à €17 per vierkante meter (excl. btw), terwijl bekuiping van buitenaf circa €60 per vierkante meter kost (excl. btw).

2. Kelderdrainage

Een andere aanpak is kelderdrainage. Dit is vooral aan te raden bij huizen die geen goede drainage hebben. Kelderdrainage houdt in dat een systeem van buizen en pompen wordt geïnstalleerd om overtollig grondwater af te voeren. Dit kan helpen bij het beheersen van hoge grondwaterstanden, vooral in laaggelegen gebieden.

3. Versterking van muren en vloeren

Wanneer de muren of vloer van de kelder poreus zijn, kan het vocht gemakkelijk naar binnen sijpelen. In zulke gevallen is het aan te raden om de muren en vloer te versterken. Dit kan gedaan worden door een waterdichte coating aan te brengen of door het gebruik van waterdicht cement.

4. Reparatie van leidingen

Een lek in de leidingen is ook een mogelijke oorzaak van water in de kelder. Het is belangrijk om regelmatig te controleren of de leidingen beschadigd zijn. Indien nodig, moeten leidingen gerepareerd of vervangen worden.

5. Verbetering van ventilatie

Omdat condensatie een oorzaak kan zijn van vocht in de kelder, is het aan te raden om de ventilatie te verbeteren. Goede ventilatie helpt om overtollig vocht te onttrekken en zo schimmelvorming te voorkomen.

Preventieve maatregelen tegen water in de kelder

Ondanks de verschillende oplossingen is het verstandig om vooraf preventieve maatregelen te nemen om schade door grondwateroverlast te beperken. Enkele van deze maatregelen zijn:

Verhoging van spullen in de kelder: Als de kelder slechts licht nat is, kan het verstandig zijn om spullen op verhogingen te plaatsen om schade te beperken.
Regelmatige inspecties: Het is verstandig om regelmatig te controleren of er scheuren zijn in de muren of leidingen. Indien nodig, moeten deze zo snel mogelijk gerepareerd worden.
Waterdichte coating: Het aanbrengen van een waterdichte coating op de muren kan helpen om waterbinnendringing te voorkomen.
Verbetering van drainage: Een goed drainage- en afvoersysteem helpt om overtollig water snel af te voeren, zodat het niet in de kelder kan komen.

Verantwoordelijkheid van de huiseigenaar

De huiseigenaar is verantwoordelijk voor de waterdichtheid van de kelder. In Nederland zijn gemeenten alleen actief bij grondwateroverlast als het probleem zich vaak voordoet bij meerdere woningen of als het risico’s oplevert voor de gezondheid. In de meeste gevallen is het de eigenaar die zelf maatregelen moet nemen om de kelder waterdicht te maken.

Het is verstandig om te weten wat het grondwaterpeil in de omgeving is. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van kaarten zoals die van grondwater.webscada.nl.

Conclusie

Water in de kelder door hoog grondwater is een veelvoorkomend en schadelijk probleem dat snel aangepakt moet worden. Het kan leiden tot schade aan de fundering, schimmelvorming en gezondheidsrisico’s. De oorzaken van water in de kelder zijn onder andere lekken in leidingen, zwakke muren of vloeren, en condensatie. Daarnaast speelt het grondwaterpeil een belangrijke rol, vooral bij oude of slecht geïsoleerde kelders.

Er zijn verschillende oplossingen beschikbaar, zoals kelderbekuiping, kelderdrainage, versterking van muren en vloeren, reparatie van leidingen en verbetering van ventilatie. Het is verstandig om preventieve maatregelen te nemen, zoals het regelmatig controleren van de kelder en het aanbrengen van waterdichte coatings. De huiseigenaar is verantwoordelijk voor de waterdichtheid van de kelder en dient maatregelen te nemen om schade door grondwateroverlast te beperken.

Door actief te handelen en de juiste oplossingen toe te passen, kan water in de kelder effectief worden voorkomen of verholpen. Dit helpt niet alleen om schade te voorkomen, maar ook om het leefcomfort en de waarde van het huis te behouden.