Waterdicht maken van betonnen kelders: oorzaken van vocht en duurzame oplossingen

Published by Redactie on juli 15, 2025 | Category kelder

Het waterdicht maken van betonnen kelders is een essentiële maatregel om structurele schade, schimmelvorming en vochtige lucht in huis te voorkomen. Kelders zijn vaak onderdeel van het fundament van een woning en zijn ontworpen om droog te blijven. Echter, door de aantasting van ouderdom, slechte afvoer, of onvoldoende waterdichting, kan water op verschillende manieren in de kelder sijpelen. Deze infiltratie kan schadelijk zijn voor de structuur van het huis, de gezondheid van de bewoners en de waarde van de eigendom. In dit artikel worden de oorzaken van vocht in kelders besproken, evenals technieken en materialen om beton waterdicht te maken.

Oorzaken van vocht in een keldervloer of -muren

Vooraleer met het waterdicht maken van een keldervloer of -muur te beginnen, is het van groot belang om de oorzaak van het vocht te achterhalen. Volgens meerdere bronnen (1, 1, 1, 5) zijn de volgende oorzaken de meest voorkomende:

Capillaire werking: Water trekt via kleine poriën in beton of metselwerk omhoog. Dit gebeurt vaak in oudere woningen waar de oorspronkelijke waterkering versleten of beschadigd is.
Slechte drainage: Als regenwater niet goed wordt afgevoerd door regengoten, regenpijpen of een onvoldoende afwateringssysteem, kan het water zich rond de kelder ophopen en via de grond of muren sijpelen.
Gebrekkige waterdichting: Bij oudere kelders kan de oorspronkelijke waterdichte laag versleten zijn. Dit is vooral het geval bij kelders die niet volgens moderne normen zijn gebouwd.
Condensatie: Temeperatuurverschillen tussen de kelder en de buitenlucht kunnen leiden tot condensatie op de keldervloer of muren, zeker bij onvoldoende ventilatie.
Lekkende leidingen: Soms is de oorzaak van het vochtprobleem binnen de kelder zelf, zoals een lekkende waterleiding of rioleringsbuis die vocht in de vloer trekt.

Belang van het waterdicht maken van een kelder

Het waterdicht maken van een kelder is cruciaal voor de duurzaamheid en veiligheid van de woning. Een kelder die nat is, kan leiden tot structurele schade aan de muren en vloeren. Daarnaast is er een verhoogd risico op schimmelvorming, houtrot en het ontstaan van ongedierte. Schimmels zoals zwarte schimmel kunnen gezondheidsproblemen veroorzaken, met name voor mensen met allergieën of astma (1). Daarom is het niet alleen een kwestie van comfort, maar ook van gezondheid en veiligheid om het vochtprobleem aan te pakken.

Technieken voor het waterdicht maken van beton

Beton is een veelgebruikt bouwmateriaal in kelders, maar is van nature niet waterdicht. Het is poriös en kan dus water opnemen. Het waterdicht maken van beton kelders vereist dus het gebruik van specifieke materialen en technieken. Hieronder worden enkele bewezen methodes besproken.

1. Waterdichting via coatings

Een veelgebruikte methode is het toepassen van een waterdichtingcoating. Poltec, bijvoorbeeld, biedt verschillende producten die geschikt zijn voor het waterdicht maken van beton, zoals Poltec 110, 111 en 160. Deze coatings zijn ontworpen om beton waterdicht te maken en tegelijkertijd waterdamp door te laten, waardoor er geen blaasvorming optreedt (2).

Poltec 110 is geschikt voor zowel binnen- als buitengebruik en bestand tegen zowel positieve als negatieve waterdruk. Het is ideaal voor kelders, kunstwerken, waterbassins en zwembaden.
Poltec 111 is eenvoudig aan te brengen en verwerkt in twee dunne lagen. De coating is na het aanbrengen flexibel, wat het geschikt maakt voor bewegende structuren.
Poltec 160 is een cementgebaseerde coating die geschikt is voor funderingen en gebouwen die blootgesteld zijn aan een hoog grondwaterniveau.

2. Kristallisatieversterkende middelen

Een andere techniek is het gebruik van een kristallisatieversterkend middel. Deze stoffen vullen alle openingen in het beton en veroorzaken een kristallisatieproces dat doorgaat zolang er water aanwezig is. Dit maakt het beton ondoordringbaar voor water en versterkt het tegelijkertijd. De waterdichtende eigenschappen van dit type middel verbeteren met de tijd (3). Deze methode is vooral geschikt voor bestaande kelders waar de muren van buitenaf niet bereikbaar zijn.

3. Kelderbekuiping

Als de keldervloer of -muren ernstig beschadigd zijn, kan een kelderbekuiping worden uitgevoerd. Dit betreft het opnieuw gieten van een waterdichte vloerplaat of het aanbrengen van een hydraulische mortel op de muren (5). De bekorting kan worden uitgevoerd in meerdere lagen en vereist een nauwkeurige aanpak. Een professionele oplossing is vaak nodig, omdat zelfdehandwerkers hierin weinig kans van slagen hebben.

4. Drainagesystemen

Een duurzame oplossing voor vocht in de kelder is het uitvoeren van een kelderdrainage. Dit betreft het aanleggen van een ondergronds afwateringssysteem dat het grondwater afleidt van de kelderwanden en vloer. Het is vooral effectief bij kelders die zich onder het grondwaterniveau bevinden (1). Dit type oplossing vereist wel professionele uitvoering, aangezien het betreft ondergrondse werken die goed moeten worden gepland en uitgevoerd.

Voor- en nadelen van de verschillende methodes

Elke methode heeft zijn eigen voordelen en nadelen. Hieronder een overzicht:

Methode	Voordelen	Nadelen
Waterdichtingcoating (Poltec 110/111/160)	Eenvoudig aan te brengen, duurzaam, flexibel	Niet geschikt voor zware schade of scheuren
Kristallisatieversterkend middel	Langlevend, versterkt beton, automatisch herstel bij aanwezigheid van water	Moeilijk toe te passen op buitenzijden
Kelderbekuiping	Sterk en duurzaam, geschikt voor zware schade	Duur, tijdrovend, vereist professionele uitvoering
Drainagesysteem	Effectief bij grondwaterdruk, voorkomt herhaling van vochtprobleem	Duur, tijdrovend, vereist professionele uitvoering

Professionele uitvoering versus DIY

Het waterdicht maken van een keldervloer of muren is geen klus voor een gemiddelde doe-het-zelver. Volgens meerdere bronnen (1, 5) is het aan te raden om deze werkzaamheden aan een gespecialiseerd bedrijf over te laten. Dit geldt met name bij complexere oplossingen zoals kelderbekuiping of het uitvoeren van een drainagesysteem. Een professionele kelderspecialist kan niet alleen de oorzaak van het vochtprobleem achterhalen, maar ook een op maat gemaakte oplossing bieden die langdurig effect heeft.

Duurzaamheid en voordelen van waterdichting

Een waterdicht gemaakte kelder draagt bij aan de duurzaamheid van het gebouw. Het voorkomt niet alleen schimmelvorming en houtrot, maar zorgt ook voor een gezondere leefomgeving. Bovendien kan een droge kelder gebruikt worden voor extra opslag, een hobbykamer of zelfs een extra woonruimte. Dit vergroot de waarde van de woning en maakt het gebruik van de kelder veel efficiënter.

Conclusie

Het waterdicht maken van een betonnen kelder is een essentiële maatregel om vochtproblemen aan te pakken en structurele schade te voorkomen. De oorzaken van vocht variëren van capillaire werking tot lekkages in leidingen of een slechte afvoer. Er zijn verschillende methodes beschikbaar om beton waterdicht te maken, zoals het gebruik van waterdichtingcoatings, kristallisatieversterkende middelen, kelderbekuiping of een drainagesysteem. Welke methode het meest geschikt is, hangt af van de omstandigheden van de kelder en het type vochtprobleem. Het is aan te raden om een professionaal in te schakelen, aangezien het waterdicht maken van een kelder een complexe klus is die niet zomaar gedaan kan worden. Door de kelder waterdicht te maken, draagt men bij aan de duurzaamheid van het gebouw en zorgt men voor een gezondere leefomgeving.