Lekkages in waterleidingen en meterkasten: Oorzaken, gevaar en oplossingen

Published by Redactie on juli 15, 2025 | Category kelder

Een lekkage in de waterleiding of meterkast is geen onbeduidend probleem. Het kan niet alleen leiden tot hoge water- en reparatiekosten, maar ook gevaarlijk worden, bijvoorbeeld door schimmelvorming of kortsluiting. In dit artikel worden de meest voorkomende oorzaken van lekkages in waterleidingen en meterkasten besproken, evenals de veiligste manieren om dit probleem aan te pakken. De focus ligt op lekkages die zich voordoen in de kelder of in de buurt van de watermeter, aangevuld met informatie over de juiste stappen die een huiseigenaar moet ondernemen.

Oorzaken van lekkages in waterleidingen

Een lekkage in een waterleiding kan ontstaan door verschillende factoren. De meest voorkomende oorzaken zijn:

Versleten of verroestende leidingen: Met de tijd kunnen leidingen slijten, wat leidt tot lekkages. Dit is vooral het geval bij oude leidingen gemaakt van koper of lood.
Slechte aansluitingen of koppelingen: Foutieve montage of slijtage van koppelingen kan ervoor zorgen dat water verloren gaat.
Mechanische schade: Tijdens renovatie- of bouwwerkzaamhelen kan een leiding beschadigd raken.
Overdracht van lekkages vanuit andere ruimtes: Een lekkage in de badkamer of bij een huishoudelijk apparaat kan water naar beneden laten lopen in de kelder, waar het vervolgens in of rond de meterkast terechtkomt.

Een lekkage in de kelder is vaak het gevolg van een lek in de leidingen bovenin het huis. Bijvoorbeeld, een lekkage in de badkamer kan water door het plafond naar beneden laten lopen, wat uiteindelijk in de kelder terechtkomt. Een ander scenario is een lekkage in de afvoerleidingen van een wasmachine of spoelmachine, die zich niet direct zichtbaar maakt, maar wel langzaam water verliest.

Gevaar van water in de meterkast

Een lekkage in de meterkast is gevaarlijker dan het lijkt. Hoewel het water aanvankelijk klein mag lijken, kunnen de gevolgen ernstig zijn, met name wanneer elektriciteit betrokken is. Het volgende kan gebeuren:

Kortsluiting: Water in combinatie met elektriciteit kan tot kortsluiting leiden, wat niet alleen de installatie beschadigt, maar ook levensgevaarlijk kan zijn.
Schimmelvorming: Zelfs kleine lekkages kunnen leiden tot schimmelvorming, die gezondheidsproblemen veroorzaakt.
Structurale schade: Water kan de structuur van muren en vloeren ondermijnen, wat op lange termijn leidt tot dure reparaties.

Een lekkage in de meterkast kan ook voorkomen als gevolg van een lekkende leiding boven de meterkast of als er een lekkage is in de directe omgeving. Dit geldt ook voor lekkages van huishoudelijke apparaten of leidingen in de kelder. In sommige gevallen kan het water zelfs vanaf het dak komen, bijvoorbeeld via een slecht afgedekte dakdoorvoer of een lekkage in het dakraam.

Stappen bij het ontdekken van een lekkage in de kelder of meterkast

Als een lekkage in de kelder of meterkast is ontdekt, zijn er een aantal stappen die snel moeten worden genomen. Deze stappen zijn van belang om schade en risico's te beperken:

Draai de hoofdkraan dicht: De hoofdkraan bevindt zich meestal in de buurt van de meterkast of bij de watermeter. Door deze kraan te sluiten, stopt de watertoevoer naar het huis.
Maak foto’s van de lekkage en schade: Dit is belangrijk voor eventuele schadeclaims bij de verzekering.
Neem contact op met een loodgieter: Een professionele loodgieter kan de oorzaak van de lekkage bepalen en de nodige herstelmaatregelen uitvoeren.
Laat de hoofdkraan open staan om de watermeter te controleren: Als alle kranen zijn afgesloten en de hoofdkraan open blijft, kan het roterende driehoekje in de watermeter duidelijk tonen of er water verloren gaat. Dit is een eenvoudige test die snel een indicatie geeft van een lekkage.
Blijf op de hoogte van de situatie: Als het water blijft sijpelen of als er meer schade ontstaat, moet een duidelijke actie ondernomen worden.

In sommige gevallen is het noodzakelijk om ook de hoofdkranen in de meterkast te sluiten, met name wanneer het gaat om stadsverwarming. Dan is het belangrijk om een aftapkraantje aanwezig te hebben om de druk van de leidingen te halen. Dit is vaak te vinden aan de onderkant van een radiator.

Wanneer een waterbedrijf moet ingeschakeld worden

Niet elke lekkage is voor een loodgieter uitvoerbaar. Als de lekkage zich bevindt voor de watermeter, dient het waterbedrijf ingeschakeld te worden. Dit komt doordat het deel van de leiding dat voorafgaat aan de meter technisch gezien de verantwoordelijkheid is van het waterbedrijf.

Bijvoorbeeld, als er sprake is van een verzegelde koppeling bij de watermeter, mag een loodgieter dit niet aanpassen of repareren. Ook als de meter zelf lek is of als het gaat om een lekkage die voorkomt in de meterkast van het waterbedrijf, moet het waterbedrijf ingeschakeld worden.

Hieronder zijn de contactgegevens van enkele waterbedrijven in Nederland:

Evides – Regio Zeeland en zuidelijk deel van Zuid-Holland: 0900-0787
Dunea – Regio Den Haag en Leiden: 088-3474747
Oasen – Oostelijk deel van Zuid-Holland: 0182-593530
Vitens – Regio Utrecht, Gelderland, Overijssel, Flevoland en Friesland: 0900-0650

Lekdetectie: Nieuwe technieken voor het opsporen van lekkages

Wanneer de oorzaak van een lekkage niet direct zichtbaar is, kan gebruik gemaakt worden van lekdetectie. Deze techniek is vooral nuttig in gevallen waarin water via de weg van de minste weerstand naar beneden sijpelt, waardoor de echte oorzaak van het lek moeilijk te traceren is. Hierbij worden speciale apparaten gebruikt, zoals akoestische sensoren en thermografie, om het lek op te sporen zonder het nodig te hebben om muren of vloeren open te breken.

Lekdetectie is een efficiënte manier om schade aan muren en vloeren te voorkomen. Het is ook een veiligere en snellere oplossing dan klassieke sloopmethoden.

Condens versus echte lekkages

Soms lijkt er water in de meterkast te zijn, terwijl het in werkelijkheid om condens gaat. Dit verschijnsel ontstaat doordat de luchtvochtigheid in de kelder hoger is dan normaal, wat leidt tot het vormen van druppeltjes op de meter of kast. Het is belangrijk om te onthouden dat er een verschil is tussen:

Condens: Kleine druppeltjes die snel verdampen, vaak als gevolg van temperatuurverschillen.
Echte lekkages: Duidelijk zichtbaar stromend of druppelend water, dat meestal van buiten de meterkast komt.

Een simpele test om dit te bepalen is het drogen van de watermeter met een doek. Als het water direct weer terugkomt, is het een echte lekkage. Als het enkele minuten of langer duurt voordat het water terugkomt, is het waarschijnlijk condens.

Herstel na lekkage

Na het herstellen van een lekkage is het belangrijk om ook eventuele schade aan de omgeving te repareren. Dit geldt met name voor lekkages die schimmelvorming of vochtproblemen hebben veroorzaakt. Het is aan te raden om de schade te laten inspecteren door een professional om te bepalen of er verdere maatregelen nodig zijn.

Bijvoorbeeld, als het plafond of de muren schade hebben opgelopen door een lekkage, dient dit hersteld te worden zodra alles droog is. Een loodgieter of bouwprofessional kan dit proces begeleiden.

Samenvatting

Een lekkage in de waterleiding of meterkast is geen lichte zaak. Het kan gevaarlijk zijn voor de veiligheid van het huis en leiden tot aanzienlijke schade. Door de juiste stappen te ondernemen bij het ontdekken van een lekkage, kan schade beperkt worden. Het is belangrijk om de hoofdkraan direct dicht te draaien, contact op te nemen met een loodgieter en, indien nodig, het waterbedrijf in te schakelen. Ook is het verstandig om gebruik te maken van moderne technieken zoals lekdetectie om schade aan muren of vloeren te voorkomen.

De oorzaak van een lekkage kan variëren, van versleten leidingen tot lekkages in de badkamer of huishoudelijke apparaten. Het is daarom belangrijk om de situatie zorgvuldig te analyseren en eventuele schade te laten herstellen.