Waterproblemen in kelders van dijkwoningen: Oorzaken, gevolgen en oplossingen

Published by Redactie on juli 15, 2025 | Category kelder

Waterproblemen in kelders zijn een veelvoorkomend en ernstig nadeel bij woningen, en het is bijzonder kritisch bij dijkwoningen. Omdat deze woningen in directe nabijheid van het water liggen, zijn de risico’s op wateroverlast, schimmelgroei en structurale schade aanzienlijk groter. In dit artikel worden de meest voorkomende oorzaken van water in de kelder van dijkwoningen besproken, evenals de mogelijke gevolgen en de meest geschikte oplossingen om het probleem aan te pakken. Aan de hand van gegevens uit betrouwbare bronnen worden praktische stappen uitgelicht die eigenaren en woningbouwers kunnen overwegen.

Oorzaken van water in de kelder

Er zijn verschillende mogelijke oorzaken van water in de kelder. Bij dijkwoningen is de locatie en de bouwtechniek van het huis cruciale factoren die het risico op wateroverlast beïnvloeden. De meest voorkomende oorzaken zijn:

1. Lekkages in leidingen of riolering

Lekkages in waterleidingen of rioleringen kunnen een belangrijke oorzaak zijn van water in de kelder. Deze lekkages kunnen ontstaan door ouder wordende materialen, bodemverzakkingen of schade door constructiewerkzaamheden. Het ontsnappen van water via deze leidingen kan geleidelijk leiden tot vochtproblemen, en in het ergste geval tot onderwaterlopen.

Een belangrijk indicatiepunt is de snelheid waarmee water in de kelder opduikt. Als het water op een snel tempo in de kelder terechtkomt en blijft staan, is de kans groot dat het afkomstig is van een lek. In dat geval is het essentieel om de leidingen te laten inspecteren door een professional. Dit kan via een lekdetectie, waarbij specifieke apparatuur wordt gebruikt om de locatie van het lek te bepalen.

2. Hoge grondwaterstand

Een hoge grondwaterstand is een veelvoorkomende oorzaak van vochtproblemen in kelders. In combinatie met een lage vochtweerstand van de keldermuren of -vloer, kan het grondwater door de constructie heen stijgen. Dit fenomeen kan leiden tot donkere plekken, schimmelgroei en zelfs rotting van houten elementen in de kelder.

Bij dijkwoningen is dit probleem versterkt door de nabijheid van het water. De grondwaterstand kan hoger liggen door de hydrologische omstandigheden in de regio. Hierdoor kan het water in de kelder dringen via poriën in de muren of vloeren, vooral als deze niet voldoende waterdicht zijn.

3. Hevige regenval en rioolproblemen

Bij hevige regenval kan het rioolstelsel overbelast raken, waardoor water niet goed kan worden afgevoerd. Dit kan ervoor zorgen dat water de woning via afvoerbuizen of andere openingen binnendringt, waaronder de kelder. Vooral bij oude of verstopte leidingen kan dit probleem verergen. Het is daarom belangrijk om de afvoerleidingen regelmatig te controleren en eventuele verstoppingen op tijd te verwijderen.

4. Geologische en constructieve factoren

De samenstelling van de grond, de bouwtechniek van de woning en de locatie spelen ook een rol in het voorkomen van waterproblemen. Minder waterbestendige materialen in de keldermuren of een onvoldoende afwateringssysteem kunnen het risico verhogen. Bij dijkwoningen is dit risico vaak al inherent aan de locatie, waardoor het noodzakelijk is om extra maatregelen te nemen voor waterdichtheid.

Gevolgen van water in de kelder

Water in de kelder kan zowel directe als indirecte schade veroorzaken aan de woning en de gezondheid van de bewoners. Enkele van de belangrijkste gevolgen zijn:

Schimmel- en algenontwikkeling: Vooral op keldermuren en vloeren kan schimmel snel ontstaan door vocht. Dit is niet alleen een visueel nadeel, maar ook een gezondheidsrisico, vooral voor mensen met astma of allergieën.
Rotting van houten structuren: Houten elementen in de kelder, zoals vloeren of balken, kunnen gaan rotten onder invloed van vocht. Dit kan leiden tot structurale schade.
Muffe lucht en onaangename geuren: Water en vocht kunnen leiden tot een muffe, onaangename lucht in de woning. Dit is vaak het gevolg van schimmel of bacteriegroei.
Verhoogde onderhoudskosten: Hoe langer waterproblemen onopgelost blijven, hoe hoger de kosten worden. De schade aan materialen en de noodzaak van professionele interventies zorgen voor aanzienlijke kosten.
Verlies aan kwaliteit en waarde van de woning: Een vochtige kelder kan de kwaliteit van een woning negatief beïnvloeden en de marktwaarde verlagen.

Oplossingen voor waterproblemen in de kelder

Er zijn meerdere manieren om waterproblemen in de kelder te voorkomen of op te lossen. De keuze van de oplossing hangt af van de oorzaak van het probleem, de omvang ervan en de toegankelijkheid van de kelder. De meest gebruikte methoden zijn:

1. Lekdetectie en lek dichten

Als de oorzaak van het waterprobleem een lek in de leidingen of riolering is, is het noodzakelijk om dit lek te lokaliseren en te dichten. Lekdetectie is een proces waarbij een professional gebruikmaakt van apparatuur zoals akoestische sensoren of camera’s om de locatie van het lek te bepalen. De gemiddelde kosten voor een lekdetectie liggen rond € 300 à 400 exclusief btw. Zodra het lek gelokaliseerd is, kan het worden gedicht via geschikte methoden, afhankelijk van de ernst van het lek.

2. Kelderdichting via bekuiping

Een veel toegepaste methode bij vochtproblemen veroorzaakt door grondwater is bekuiping. Hierbij worden de keldermuren en vloer waterdicht gemaakt via cementeringslagen. De muren worden eerst afgekap om lekkages te lokaliseren, en vervolgens worden deze gecementeerd met vulmiddelen. Na een droogtijd van 24 tot 48 uur worden meerdere fixeerlagen aangebracht om waterdichtheid te garanderen.

Bekuiping kan aan de binnenkant of buitenkant van de keldermuren worden uitgevoerd. Bij bestaande kelders is het echter vaak alleen mogelijk om dit van binnen te doen. De gemiddelde prijs voor bekuiping van binnen ligt rond € 15 à 17 per m², terwijl bekuiping aan de buitenkant circa € 60 per m² kost (beide excl. btw).

3. Kelderdrainage

Een andere oplossing is het aanleggen van een kelderdrainage. Dit betreft een systeem van buizen en afvoerkanalen die worden geplaatst om overtollig water af te voeren. Hierbij kan men gebruik maken van grondwaterafvoerbuizen of een drainagegracht rondom de kelder. Deze oplossing is vooral geschikt bij hoge grondwaterstanden en kan het drukverschil tussen grondwater en keldermuren verlagen.

4. Dichting van scheuren en dillatatie’s

Bij dijkwoningen kunnen scheuren of dillatatie’s in de muren of fundamenten een aanzienlijke oorzaak zijn van waterlekkages. Een bekend voorbeeld is het geval van een dijkwoning in Rotterdam, waar de muren aan de dijkzijde continu onder waterdruk stonden. Na inspectie bleek dat de muren poreus waren en kleine scheuren vertoonden. Deze werden gedicht volgens de richtlijnen van Kriztal® en vervolgens werd de gehele muur verwerkt met Kriztal® 1. Na twee weken was de muur volledig waterdicht en liet geen water meer door.

Een vergelijkbare situatie werd aangekaart bij een parkeergarage in Amsterdam, waar de dillatatie’s lek bleven lopen ondanks meerdere pogingen om ze te dichten. De enige duurzame oplossing was om de dillatatie’s open te halen en van binnenuit te dichten met flexibele en mechanisch belastbare materialen, zoals een voegenband en vloeibare kit. Deze oplossing zorgde voor een langdurige dichting en voorkwam verdere lekkages.

5. Praktische tips voor preventie

Naast technische oplossingen zijn er ook enkele maatregelen die eigenaren van dijkwoningen kunnen nemen om waterproblemen in de kelder te voorkomen of te beperken:

Regenwater afvoeren: Zorg voor een goed functionerend afvoerstelsel dat regenwater snel kan afvoeren. De ontkoppeling van regenpijpen kan ook helpen om overlast te beperken.
Kelder gebruiken zoals bedoeld: Richte de kelder zo in dat waardevolle spullen boven de waterlijn worden geplaatst. Vermijd het leggen van houten vloeren of vloerbedekkingen in natte zones.
Regelmatige inspecties: Regelmatig controleren van leidingen en afvoerkanalen helpt bij het vroegtijdig ontdekken van lekkages of verstoppingen.

Conclusie

Waterproblemen in de kelder van dijkwoningen zijn een serieuze aandachtspunt, zowel vanwege de mogelijke schade aan de woning als vanwege de gevolgen voor de gezondheid. De oorzaken van wateroverlast zijn meestal gerelateerd aan lekkages in leidingen, hoge grondwaterstanden of constructieve tekortkomingen. De oplossingen voor deze problemen variëren van lekdetectie en dichting tot kelderdichting via bekuiping of drainage. Bij dijkwoningen is het vaak nodig om maatregelen te nemen aan de buitenkant van de woning of in de fundamenten, zoals het dichten van scheuren of dillatatie’s.

Voor eigenaren is het belangrijk om zowel het probleem als de mogelijke oplossingen goed te begrijpen. Vroegtijdige interventie helpt om schade te beperken en de duurzaamheid van de woning te waarborgen. Met de juiste expertise en maatregelen is het mogelijk om waterproblemen in dijkwoningen effectief en duurzaam op te lossen.