Welfsels leggen op kelder: Technieken, Uitdagingen en Tips voor Constructie en Renovatie

Published by Redactie on juli 15, 2025 | Category kelder

Het leggen van welfsels op een kelderverdieping is een complexe klus die zowel technische kennis als een zorgvuldige uitvoering vereist. Welfsels bieden voordelen op het gebied van esthetiek, toegankelijkheid en lichtinval, maar vereisen ook een solide onderbouwing en aandacht voor detail bij de montage. In dit artikel worden de technieken, uitdagingen en aanbevelingen besproken voor het leggen van welfsels op kelders, op basis van ervaringen en praktische richtlijnen uit betrouwbare bronnen.

Uitdagingen bij welfsels op kelders

Het leggen van welfsels op een kelder brengt een aantal uitdagingen met zich mee. Eén van de belangrijkste is de toegang tot het bouwterrein. In het geval van een project zoals de oogkliniek in het kader van Bouwbedrijf Janssen, bleek het bouwterrein in feite één natte poel, wat het leggen van zware en brede ramen op de verdieping aanzienlijk moeilijker maakte. De ruiten moesten via de voorkant het gebouw binnengebracht worden met een kraanwagen en daarna met een mobiele kraan over de betonnen welfsels naar hun uiteindelijke bestemming getransporteerd worden.

Toegang en logistiek

Toegang tot een kelder is beperkt, en het vervoeren van zware materialen zoals glas, zichtbeton of houten elementen vereist extra voorzichtigheid. In het verhaal van de oogkliniek was het leggen van welfsels met glas van zes tot acht meter breed een pittige uitdaging. Deze ruiten moesten zorgvuldig geplaatst worden om de structuur niet te belasten en om eventuele beschadigingen te voorkomen.

Vastlegging en stabiliteit

De buitenschil van het pand, inclusief de welfsels, moet sterk genoeg zijn om de binnenschil te dragen. In het geval van de oogkliniek was het zichtbeton aan de buitenzijde de draagstructuur, en werden de predallen en binnenkant van het gebouw daaraan bevestigd. Dit betekent dat het zichtbeton voldoende verankerd moest zijn om geen beweging te vertonen tijdens het leggen van de welfsels en andere elementen.

Technieken voor het leggen van welfsels

Het leggen van welfsels vereist zowel voorbereiding als uitvoering. Het volgende overzicht geeft een aantal technische aandachtspunten op basis van de beschikbare informatie.

Voorbereiding van het terrein

Voor het leggen van welfsels is het van belang dat het terrein schoon, vlak en droog is. Indien de kelder niet stevig genoeg is, kan het nodig zijn om extra grond weg te graven en een stevige ondergrond te creëren. In het geval van de oogkliniek was de ondergrond niet stevig genoeg, waardoor aanzienlijk meer grond werd weggegraven en een dikke koffer gemaakt moest worden voor de heimachine. Ook werden 137 funderingspalen geplaatst om de stabiliteit van de kelder te waarborgen.

Montage van welfsels

De montage van welfsels kan op verschillende manieren gebeuren, afhankelijk van het materiaal en de toegang. In sommige gevallen is het mogelijk om de welfsels vanaf de voorkant van het gebouw te plaatsen, zoals bij de oogkliniek. Andere methoden kunnen uitvoering vanaf de binnenzijde of het gebruik van mobiele kranen omvatten.

Een andere methode is het gebruik van houten latjes bij het leggen van welfsels, zoals aangeraden in de tips van Stukadoors Bosch. Bij het plaatsen van een verlaagd plafond op welfsels is het nuttig om houten latjes tussen de verschillende elementen te plaatsen. Dit voorkomt dat het nodig is om in de welfsels te boren, wat de stabiliteit en het uiterlijk kan bewaren.

Materialen en stabiliteit

Welfsels kunnen gemaakt worden van verschillende materialen, waaronder glas, hout en zichtbeton. De keuze van het materiaal hangt af van de esthetiek, de functie en de toegankelijkheid. Glaswelfsels, zoals gebruikt in de oogkliniek, zijn bijvoorbeeld zowel functioneel als esthetisch, maar vereisen extra aandacht voor stabiliteit en beveiliging.

Aanbevelingen en tips

Tijdens het leggen van welfsels op kelders zijn er een aantal aanbevelingen die van toepassing kunnen zijn om de klus zorgvuldig en efficiënt te uitvoeren.

Ondergrond voorbereiden

Als er vloerverwarming wordt gebruikt, is het aan te raden om deze niet direct na de verbouwing de eerste zes tot acht weken aan te zetten. Dit zorgt ervoor dat de ondergrond volledig droog is en de stabiliteit van de welfsels en andere elementen niet in het gedrang komt.

Voor het leggen van isolatiemateriaal op de vloer kan het nuttig zijn om houten balkjes op te zetten. Deze balkjes moeten maximaal 30 cm uit elkaar liggen, afhankelijk van de afwerking. Isolatiemateriaal kan snijdend in delen worden geplaatst, iets breder dan de ruimte tussen de balkjes, en daarna geklemd worden.

Afwerking van wanden en plafonds

Voor de afwerking van wanden en plafonds is het mogelijk om te kiezen tussen nat pleisterwerk of droog pleisterwerk met gipskartonplaten. Een voordeel van het droge pleisterwerk is dat er weinig water nodig is en de wanden dus direct kunnen worden afgewerkt. Nat pleisterwerk vereist daarentegen droogtijd, wat de planning van het project kan beïnvloeden.

Als de kwaliteit van het bestaande pleisterwerk niet in orde is, is het noodzakelijk om dit te verwijderen en een nieuwe laag aan te brengen. Dit kan met een hamer en beitel gedaan worden, maar vereist wel een zekere inspanning.

Kiezen voor het juiste materiaal

Het kiezen van het juiste materiaal voor de welfsels is belangrijk voor zowel de esthetiek als de duurzaamheid. In oude huizen komen tegelvloeren vaak voor die rechtstreeks op zavel of zand liggen. In dat geval is het eenvoudiger om de oude vloer uit te breken. Als de vloer op een dekvloer ligt, is het mogelijk om deze niet op te breken, maar dan moet rekening gehouden worden met de deuren. Het hoogteverschil kan bijvoorbeeld opgevangen worden door onderaan de deuren afzagen of frezen.

Het beste materiaal hangt af van persoonlijke voorkeuren, het budget en de functie van de ruimte. Belangrijke aspecten bij de keuze zijn duurzaamheid, onderhoudsvriendelijkheid, slijtvastheid en comfort.

Conclusie

Het leggen van welfsels op een kelder is een complexe klus die technische kennis en zorgvuldige uitvoering vereist. De uitdagingen variëren van logistiek en toegang tot het terrein tot de stabiliteit van de structuur en de keuze van het juiste materiaal. Door aandacht te besteden aan voorbereiding, montage en afwerking kan het leggen van welfsels een succesvolle en waardevolle toevoeging worden aan een constructie- of renovatieproject.