Oostenrijkse wijnkelders en de rol van woningbouw en bouwinspectie bij verborgen wonen

In januari 2023 maakten Oostenrijkse autoriteiten een schokkende ontdekking in het Weinviertel, een van de belangrijkste wijnstreken van Oostenrijk. In een wijnkelder werden zes kinderen aangetroffen die niet ingeschreven stonden bij de overheden en volledig buiten de officiële registers verbleven. De vermoedelijke vader, een 54-jarige man, werd aangehouden. Deze gebeurtenis is opnieuw gericht op het gebruik van industriële of traditionele ruimtes als wooneenheden, iets wat binnen het veld van woningbouw en bouwinspectie een herhaalde bron van aandacht is.

Voor bouwkundig specialisten, woningeigenaren en professionals in de woningbouwsector is deze gebeurtenis een illustratie van de complexe rol die constructieve ruimtes spelen in de woonsector. Wijnkelders, schuren en andere niet-woonruimtes zijn traditioneel ontworpen voor specifieke technische functies. Het gebruik van dergelijke ruimtes als wooneenheden brengt een aantal bouwkundige, juridische en sociale kwesties met zich mee.

Bouwtechnische aspecten van wijnkelders

Wijnkelders zijn ontworpen om een stabiele temperatuur en luchtvochtigheid te bieden, essentieel voor de opslag en rijping van wijn. Deze ruimtes zijn vaak ondergronds of in de onderbouw van wijnbedrijven gelegen, en zijn daarom niet in overeenstemming met de wettelijke eisen voor wooneenheden. In de meeste landen zijn er strikte bouwtechnische en bouwvergunningseisen voor wooneenheden, waaronder:

• Minimale hoogte van de ruimte
• Toegang tot frisse lucht en daglicht
• Bescherming tegen vocht en schimmel
• Toegang tot sanitair
• Veiligheidsaspecten zoals brandbeveiliging en nooduitgangen

In het geval van de Oostenrijkse wijnkelders, is het onduidelijk of er ooit een bouwvergunning is aangevraagd of of de ruimte is aangepast aan de wettelijke eisen voor woningbouw. Het is echter duidelijk dat het gebruik van deze ruimtes voor woon doeleinden niet conform de normale bouwregelgeving is.

Woningbouw en wettelijke eisen

Woningen moeten voldoen aan wettelijke voorschriften die gericht zijn op het veilig en gezond wonen van bewoners. Deze voorschriften zijn onderdeel van de bouwvergunningverplichting en worden doorgaans gecontroleerd door gemeentelijke inspecteurs of bouwtoezichthouders. De wettelijke eisen omvatten:

• Veiligheidsvoorschriften: brandbestrijding, nooduitgangen, elektriciteitsinstallatie
• Sanitaire voorzieningen: toilet, badkamer, keuken
• Luchtkwaliteit en vochtbeheersing: ventilatie, afvoer van vocht
• Toegang tot het openbare domein: straatverbinding, toegang tot openbare voorzieningen

Wanneer dergelijke ruimtes, zoals wijnkelders, worden aangepast voor woon doeleinden, is het essentieel dat deze aanpassingen gedaan worden in overeenstemming met de wettelijke eisen. Dit betekent onder andere dat er professionele bouwadvies nodig is, eventueel een bouwvergunning, en een inspectie door een bouwtoezichthouder.

In het geval van de Oostenrijkse wijnkelders werd melding gemaakt dat de kelders niet aangepast waren aan woonvoorschriften. De gemeente had zelfs gewaarschuwd dat het verboden was om in die ruimtes te wonen. Toch bleef het stel zich terugtrekken in de kelders, ondanks de officiële waarschuwingen.

Bouwinspectie en woningcontrole

Een van de sleutelaspecten bij dergelijke situaties is de rol van de bouwinspectie. Deze inspectie is verantwoordelijk voor het controleren van bouwwerken op volledigheid, veiligheid en conformiteit met de geldende bouwregelgeving. Tijdens een inspectie worden onder andere de volgende aspecten beoordeeld:

• Constructieve veiligheid: draagvermogen van muren, vloeren, daken
• Sanitaire voorzieningen: aanwezigheid en functie van sanitair
• Veiligheid: brandbeveiliging, nooduitgangen
• Woonvoorzieningen: toegang tot frisse lucht en daglicht
• Energieprestatie: isolatie, energie-efficiëntie

In het geval van de Oostenrijkse wijnkelders was het duidelijk dat deze ruimtes niet voldeden aan deze eisen. De politie en de gemeente probeerden de situatie te onderzoeken, maar werden zelfs aangevallen met pepperspray. Het duidt op de complexiteit van het controleren van verborgen wonen in ruimtes die niet zijn ontworpen voor die doeleinden.

Psychosociale en bouwkundige aspecten

Neben de bouwkundige en juridische aspecten is er ook een psychosociale dimensie aan verborgen wonen. De Oostenrijkse situatie doet denken aan het Drentse geval van 2019 in het Ruinerwold, waar een gezin in complete afzondering leefde in een afgelegen boerderij. Hetzelfde fenomeen is opnieuw aan de hand van de zaak Fritzl in Oostenrijk, waar een man zijn dochter gedurende 24 jaar in een kelder hield. Deze gevallen tonen het complexe interdisciplinaire karakter van het probleem, dat niet alleen bouwkundige en juridische aspecten betreft, maar ook psychosociale en veiligheidsaspecten.

In de context van woningbouw en renovatie is het duidelijk dat de bouwsector een rol speelt bij het identificeren en oplossen van dergelijke situaties. Bouwinspectie en bouwtoezicht zijn essentieel voor het garanderen van veilig en gezond wonen, maar ook voor het detecteren van situaties die in strijd zijn met de wettelijke regelgeving.

Conclusie

De ontdekking van kinderen in Oostenrijkse wijnkelders benadrukt de complexiteit van het gebruik van industriële en commerciële ruimtes voor woon doeleinden. Deze gebeurtenis illustreert de rol die bouwtechnische aspecten, juridische eisen en bouwinspectie spelen in de woningbouwsector. Het benadrukt ook de noodzaak van professionele bouwadvies en inspectie bij renovaties en woningaansluitingen, om zowel de veiligheid als de wettelijke eisen te waarborgen.

Voor woningeigenaren, bouwkundige specialisten en DIY-enthousiastelingen is het van belang om te beseffen dat het omvormen van industriële ruimtes tot woningen een zorgvuldige en professionele aanpak vereist. Het benutten van deze ruimtes kan een creatieve en duurzame oplossing zijn, maar het vereist zorgvuldig plannen, toezicht en aandacht voor de wettelijke eisen.

Bronnen

1. RD.nl
2. Metronieuws.nl