Grondwater in de kelder: oorzaken, gevolgen en oplossingen voor huiseigenaren

Published by Redactie on juli 15, 2025 | Category kelder

Grondwater in de kelder is een veelvoorkomend probleem, vooral in regio’s met een hoge grondwaterstand of bij oudere woningen met onvoldoende afdichting. Dit probleem kan leiden tot schade aan de constructie, onaangename geur, schimmelvorming en een verlaagde leefbaarheid. Huiseigenaren zijn verantwoordelijk voor het bestrijden van grondwateroverlast, wat betekent dat het belangrijk is om de oorzaken goed te begrijpen en maatregelen op tijd te nemen. In dit artikel wordt ingegaan op de oorzaken van water in de kelder, de mogelijke gevolgen en de beschikbare oplossingen.

Oorzaken van grondwater in de kelder

De aanwezigheid van water in de kelder kan verschillende oorzaken hebben. Het is belangrijk om de onderliggende reden te identificeren om de juiste maatregel te kunnen nemen. Uit de gegeven bronnen valt op te maken dat er meerdere factoren zijn die bijdragen aan grondwateroverlast in een kelder.

1. Hoge grondwaterstand

Een van de hoofdoorzaken van grondwater in de kelder is de hoge grondwaterstand. Dit kan het geval zijn in laaggelegen gebieden of in regio’s met een hoge neerslag. Door de druk van het grondwater tegen de keldermuren en vloeren kan water via zwakke plekken, zoals scheuren of poreuze materialen, de kelder binnendringen. Dit gebeurt vaak bij woningen met slechte of oude afdichting van de kelderstructuur. In dergelijke gevallen is het water niet het gevolg van een lek in de buizen, maar van de druk van het grondwater zelf.

2. Lekke leidingen

Een lek in waterleidingen, afvoer- of rioleringssystemen kan ook leiden tot water in de kelder. Dit gebeurt vooral wanneer de leidingen beschadigd zijn door slijtage of door verzakkingen. De symptomen van een lek zijn onder andere plassen water in de kelder, een onverklaarbaar hoog water- of energieverbruik en water dat snel in de kelder staat. Het is belangrijk om zulke lekkages snel te herstellen om verdere schade te voorkomen.

3. Hevige regenval en overstromingen

Tijdens hevige regenval kan het afwateringssysteem overbelast raken, waardoor regenwater via de buitenmuren of kelderramen in de kelder kan stromen. Dit probleem komt vaak voor in gebieden met een slecht afwateringssysteem of wanneer de buitengevels beschadigd zijn, bijvoorbeeld door scheuren of verouderd voegwerk. Het is daarom belangrijk om regelmatig de buitenturen te controleren en eventuele beschadigingen zo snel mogelijk te herstellen.

4. Condensatie en slechte ventilatie

In kelders is het vaak slecht geventileerd, wat kan leiden tot condensatie en vochtige lucht. In combinatie met een hoge aanvoer van vocht, zoals via een lek of hoge grondwaterstand, kan dit resulteren in een narel geur, schimmelvorming en vochtige plekken. Dit is een secundaire oorzaak van vochtproblemen, die vaak ontstaat na het opduiken van andere waterproblemen.

Gevolgen van water in de kelder

Wanneer water in de kelder staat, kan dit zowel directe als indirecte gevolgen hebben voor de woning en de gezondheid van de bewoners. De volgende gevolgen zijn aan te geven op basis van de beschikbare informatie:

1. Constructieschade

Water dat tegen de keldermuren drukt, kan leiden tot scheuren en afbraak van bouwmaterialen. Beton en baksteen zijn poreuze materialen die vocht kunnen opnemen. Dit zorgt voor vermindering van de sterkte en kan uiteindelijk leiden tot structuurschade. In ernstige gevallen kan dit ook de fundamenten van de woning aantasten.

2. Schimmelvorming en gezondheidsrisico’s

Een vochtige kelder leidt vaak tot schimmelvorming, die een risico vormt voor de ademhaling en kan leiden tot allergieën of astma. Ook de aanwezigheid van vochtige plekken op de muren en vloeren kan leiden tot een narel geur en onaangename omgeving.

3. Verhoogde energiekosten

Wanneer de kelder vochtig is en schimmelvorming optreedt, kan dit de warmteweerstand van de woning verlagen. Dit betekent dat de verwarming extra moet werken om de gewenste temperatuur te behouden, wat leidt tot verhoogde energiekosten.

4. Verlaagde leefbaarheid en verkoopwaarde

Een kelder met waterproblemen is niet leefbaar en kan het gebruik van de kelder beperken. Daarnaast kan een vochtprobleem ook de verkoopwaarde van de woning negatief beïnvloeden, omdat kopers vaak aandringen op droge en schimmelvrije ruimtes.

Oplossingen voor grondwater in de kelder

Het is belangrijk dat huiseigenaren actie ondernemen zodra water in de kelder optreedt. De beschikbare oplossingen variëren afhankelijk van de oorzaak van het probleem. De volgende maatregelen zijn uit de bronnen afgeleid en kunnen van toepassing zijn:

1. Verhoging van spullen in de kelder

Een eenvoudige maatregel is om de spullen in de kelder op een verhoging te plaatsen. Dit zorgt ervoor dat eventueel water niet direct in contact komt met waardevolle voorwerpen of elektrische apparaten. Hoewel dit geen oplossing is voor het grondwaterprobleem zelf, kan het wel de schade beperken.

2. Afdichting van de kelder

Een veelvoorkomende oplossing is het afdichten van de kelder. Dit kan op verschillende manieren gebeuren, afhankelijk van de mate van schade en de oorzaak van het probleem:

Waterdichte coating: Het aanbrengen van een waterdichte coating op de muren en vloer is een veelgebruikte methode. Dit helpt om het vocht tegen te houden.
Injectie van muren: Gaten worden geboord in de muren, en een vochtwerende gel wordt ingebracht om een barrière te vormen tegen opstijgend grondwater.
Kelderafdichting van binnen: Bij bestaande kelders kan afdichting van binnen plaatsvinden, waarbij openingen worden afgekapt en cementeringslagen worden aangebracht.

3. Drainagesystemen

Wanneer de druk van het grondwater te hoog is, kan kelderdrainage een effectieve oplossing zijn. Dit houdt in dat een drainsysteem wordt geïnstalleerd dat overtollig water afvoert naar het rioleringssysteem. Hierbij wordt vaak een noppenfolie geplaatst, die water opvangt en afleidt. Dit is een ingrijpende, maar vaak effectieve maatregel.

4. Pompinstallatie

In kelders waarin water regelmatig opduikt, kan een vlakzuigerpomp met automatische vlotterschakelaar geïnstalleerd worden. Deze pomp zorgt ervoor dat het water automatisch wordt weggepompt wanneer het een bepaald niveau bereikt. Het is belangrijk om deze pomp op het laagste punt in de kelder te plaatsen.

5. Reparatie van lekkages en beschadigingen

Bij lekkages in leidingen of beschadigde buitenmuren is het verstandig om deze snel te herstellen. Dit kan bijvoorbeeld door gaten te herstellen, voegwerk te vernieuwen of waterdichte coatings aan te brengen. Hierbij is het verstandig om een deskundig bedrijf in te schakelen om de schade volledig te herstellen en herhaling te voorkomen.

6. Profvochtinspectie

Het is verstandig om een professionele inspectie te laten uitvoeren om de oorzaak van het vochtprobleem te achterhalen. Een vochtspecialist kan de kelder onderzoeken op eventuele lekkages, scheuren of afdichtingsproblemen. Deze inspectie kan helpen bij het kiezen van de juiste maatregelen en het voorkomen van verdere schade.

Conclusie

Grondwater in de kelder is een serieuze aangelegenheid die zowel constructieve schade als gezondheidsrisico’s kan veroorzaken. De oorzaken van water in de kelder kunnen variëren van hoge grondwaterstand tot lekkages en overstromingen door regen. Het is belangrijk dat huiseigenaren snel actie ondernemen om schade te beperken. Beschikbare oplossingen zijn variërend, van eenvoudige maatregelen zoals het verhogen van spullen tot ingrijpende maatregelen zoals afdichting of drainage. Het is verstandig om professionele hulp in te schakelen bij het oplossen van vochtproblemen om ervoor te zorgen dat de kelder droog, veilig en leefbaar blijft.