Grondwerk oefeningen met je paard: bouw basis en vertrouwen voor een betere samenwerking

Published by Redactie on juli 15, 2025 | Category grondwerk

Grondwerk speelt een essentiële rol in de ontwikkeling van paard en ruiter. Het is een methode die niet alleen de fysieke conditie van het dier versterkt, maar ook mentale scherpheid, vertrouwen en samenwerking bevordert. Door middel van gerichte oefeningen op de grond wordt de communicatie tussen paard en ruiter verbeterd, zodat beide partijen leren te luisteren naar elkaar. In dit artikel worden verschillende oefeningen en technieken beschreven die effectief gebruikt kunnen worden in grondwerktrainingen.

Waarom is grondwerk belangrijk?

Grondwerk is meer dan alleen oefeningen op de grond uitvoeren. Het vormt de basis voor een sterke band en een betere communicatie tussen paard en ruiter. Paarden zijn dieren die sterk reageren op lichaamstaal en energie, en met grondwerk leer je deze signalen beter te lezen en te begrijpen. Hierdoor wordt het paard rustiger, zelfverzekerder en beter in staat om zich aan te passen aan nieuwe situaties.

Een aantal voordelen van grondwerk zijn:

Fysieke ontwikkeling en balans: Oefeningen zoals zijwaartse bewegingen, achterwaarts lopen of het werken met cavaletti’s verbeteren de coördinatie, symmetrie en draagkracht van het paard.
Mentale uitdaging en focus: Grondwerk houdt het paard mentaal scherp. Het biedt een veilige omgeving om uitdagingen aan te gaan en oplossingen te bedenken, wat het paard zelfverzekerder maakt.
Voorbereiding op het rijden: Veel oefeningen zijn toepasbaar in het rijden, zoals overgangen, tempo-regulatie en buiging. Door deze op de grond te oefenen, begrijpt het paard sneller wat je van hem verwacht.
Hanteren van probleemgedrag: Grondwerk is een krachtig hulpmiddel om gedragsproblemen aan te pakken, zoals moeite met trailerladen of verzet. Door op een rustige en gestructureerde manier te werken, kun je ongewenst gedrag ombuigen en je paard leren om kalm en zelfverzekerd te blijven in lastige situaties.
Verbeterde communicatie en vertrouwen: Grondwerk legt de basis voor een sterke band tussen jou en je paard. Het helpt je om elkaars lichaamstaal en signalen beter te begrijpen, wat zorgt voor vertrouwen en samenwerking.

Praktische oefeningen in grondwerk

De volgende oefeningen zijn gebaseerd op de principes van grondwerk en loswerk en kunnen worden toegepast om je paard geleidelijk aan te trainen in rust, focus en vertrouwen.

1. Creëer een rustige en veilige omgeving

Voordat je begint met oefeningen, is het belangrijk om een plek te kiezen waar je paard zich op zijn gemak voelt. Vermijd drukke of lawaaierige omgevingen. Zorg dat het opstapkrukje stevig staat en niet onverwacht beweegt of geluid maakt. Dit helpt je paard om zich ontspannen te voelen en zorgt voor een betere focus tijdens de training.

2. Laat je paard wennen aan het opstapkrukje

Voor sommige paarden is het opstapkrukje een spannend object. Laat je paard er rustig aan snuffelen en bewegen zonder direct op te stappen. Pas het principe “wie beweegt, bepaalt” toe. In een kudde bepaalt de leider wie beweegt en wanneer. Dit helpt je paard om de rol van leider te begrijpen en beter te reageren op jouw aanwijzingen.

3. Train stil staan als basis

Gebruik grondwerktechnieken om je paard te leren stil te staan bij jou. Corrigeer hem zachtjes als hij beweegt en beloon hem zodra hij netjes blijft staan. Hierdoor leert hij dat stilstaan de gewenste actie is. Deze oefening is essentieel om rust en vertrouwen te bouwen, vooral bij het opstappen of het uit het land halen.

4. Het opstapkrukje stapsgewijs naar het paard toebrengen en weghalen

Een effectieve methode is om het opstapkrukje in de hand naar je paard toe te brengen en weer weg te halen. Loopt hij ervan weg, houd het krukje dan rustig bij je paard tot hij stopt. Zodra hij stilstaat, haal je direct het krukje weg met je hand. Dit ga je oefenen aan beide zijden en verder uitbouwen. Let goed op de stress- en kalmeringssignalen. De timing hierin is belangrijk. Oefen dit in kleine stapjes en geef je paard tussendoor een pauze. Je paard leert in de pauzes die hij krijgt. Geef hem de tijd om het te verwerken.

5. Vertrouwen opbouwen bij het opstappen

Zodra je paard ontspannen blijft staan, oefen je met opstapbewegingen. Sta op het krukje en doe alsof je opstapt zonder direct in het zadel te gaan. Beloon hem als hij kalm blijft staan. Ga dit verder uitbouwen met ontspannen hangen, hem overal aanraken met je hand. Langzaam ga je iets meer gewicht brengen in het zadel. Een mooie extra oefening is om hem zijn hals naar jou toe te laten buigen. Doe dit met je handpalm naar buiten. Vraag beetje druk en zodra hij ontspant laat je de druk los. Oefen alles aan beide zijden.

6. Beloon goed gedrag

Een van de belangrijkste principes in grondwerk is het belonen van goed gedrag. Zodra je paard zich gedraagt zoals je wil, geef dan direct een beloning in de vorm van een klik, een woord of een strookje appel. Dit versterkt het gewenste gedrag en helpt je paard om te leren wat jij van hem verwacht.

Loswerk: communicatie op afstand

Loswerk is een vorm van grondwerk waarbij je paard op afstand communiceert. Je werkt met een loslopend paard in een afgebakende ruimte, zonder fysieke verbinding zoals een touw. De focus ligt op jouw lichaamstaal en energie: hoe beweeg je, hoe sta je erbij, wat straal je uit? Een paard is een meester in het lezen van non-verbale signalen. Tijdens het loswerken ontdek je hoe jouw houding, intentie en spanningsniveau invloed hebben op het gedrag van het paard.

Loswerk is bij uitstek een manier om je eigen lichaamsbewustzijn te vergroten. Het leert je om duidelijk, kalm en congruent te zijn — eigenschappen die essentieel zijn voor een betrouwbare leider. Het paard leert jou lezen, en jij leert hoe je zonder woorden het paard veiligheid, richting en rust kunt geven.

Grondwerk en loswerk volgens de Methode 2Moons

De Methode 2Moons benadrukt dat grondwerk en loswerk geen vaststaande stramien zijn. Er is geen enkele oplossing die voor elk paard werkt. In plaats daarvan kijk je naar het geheel van paard en ruiter en pas je de oefeningen aan op basis van wat het paard nodig heeft. Er zijn twee manieren om hiermee aan de slag te gaan:

Volg een les bij een 2Moons Top Instructeur: Wil je persoonlijk begeleid worden in jouw eigen tempo, met volledige aandacht voor jou en je paard? Dan kun je een privéles of training boeken bij één van de erkende 2Moons Top Instructeurs. Zij werken volgens dezelfde visie en methode en begeleiden je met oog voor veiligheid, vertrouwen en verbinding.
Deel aan de 6-daagse verdiepingsopleiding: Wil je écht de diepte in? Dan is de zesdaagse opleiding een bijzondere kans. In een kleine groep van maximaal 5 à 6 studenten werk je intensief met verschillende paarden én krijg je les van Petra Vlasblom, grondlegger van de Methode 2Moons. Tijdens deze opleiding leer je niet alleen de basisprincipes van grondwerk en loswerk, maar behandelen we ook een concreet gedragsprobleem met een paard. Je leert hoe je dat probleem stap voor stap kunt oplossen — op een manier die bij het paard past.

Conclusie

Grondwerk is een krachtige methode die niet alleen de band tussen paard en ruiter versterkt, maar ook het gedrag en de fysieke conditie van het paard verbetert. Door middel van gerichte oefeningen op de grond leer je je paard te lezen, en tegelijkertijd leer je zelf te verbeteren in communicatie, lichaamstaal en rust. Of je nu een beginnend ruiter bent of al jaren paard rijdt, grondwerk is een waardevolle aanvulling op je training. Het biedt je een veilige basis om je paard te trainen, en helpt je om problemen te voorkomen of op te lossen. Door het systematisch toe te passen, bouw je vertrouwen, focus en samenwerking op, zowel op de grond als onder het zadel.