Gemeenschappelijke riolering: Verantwoordelijkheden, kosten en wetgeving

Published by Redactie on juli 3, 2025 | Category riolering

In de hedendaagse bouwpraktijk is de vraag of een riolering gemeenschappelijk is, van belang voor zowel particulieren als gemeenschappelijke aannemers. De bronnen tonen aan dat de verantwoordelijkheid voor het beheer en onderhoud van een gemeenschappelijk riool, zoals een mandelig terrein, vooral bij de mede-eigenaren ligt. De situatie kan complex zijn, aangezien de verdeling van kosten, verantwoordelijkheden en de toepassing van wetgevingen variëren per regio. Dit artikel bespreekt de kernpunten rond gemeenschappelijke riolering, inclusief de verantwoordelijkheden van de betrokken partijen, de kostenverdeling, en de juridische kaders.

Wat is gemeenschappelijke riolering?

Een mandelig terrein is een vorm van mede-eigendom, waarbij het terrein is bestemd voor gemeenschappelijk nut. Dit betekent dat meerdere huizen een aandeel hebben in het terrein, waaronder eventueel een ondergrondse riolering voor de afvoer van vuilwater en regenwater. De eigenaren van het gemeenschappelijke terrein zijn ook eigenaar van de hier aanwezige riolering en verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud. Het betreft de ondergrondse vuilwaterriolering en hemelwaterafvoer in het mandelige terrein tot aan de erfgrens. De riolering op het eigen perceel (hoofdperceel) valt hier dus niet onder.

De wetgeving rond gemeenschappelijke riolering is in de bronnen terug te vinden, onder andere in de Verordening aansluitrecht gemeentelijke riolering, die geldt voor bepaalde gemeenten, zoals Druten. Hierin wordt uitgelegd wat een aansluiting is, en welke verantwoordelijkheden de eigenaren hebben. Ook wordt aangegeven wat een aansluitpunt is, welke rol de gemeente speelt en welke verantwoordelijkheden de rechthebbende heeft.

Verantwoordelijkheden en kostenverdeling

De verantwoordelijkheden van de mede-eigenaren van een gemeenschappelijk terrein zijn duidelijk geregeld. Zo wordt in de bronnen aangegeven dat de kosten van het onderhoud en de vervanging van de riolering door de mede-eigenaren moeten worden gedeeld. Dit geldt zowel voor het aanleggen van nieuwe riolen als voor het onderhouden van bestaande leidingen. Hierbij is het belangrijk om te onderscheiden tussen onjuist gebruik van het particulier riool en de normale onderhoudskosten.

In geval van verstoppingen, zoals in een van de bronnen beschreven, wordt aangegeven dat de kosten van het doorspuiten en de vervanging van het riool gedeeld moeten worden. Toch is er in sommige gevallen onzekerheid over of bepaalde huizen wel of niet verantwoordelijk zijn voor de kosten. Dit komt doordat het aanplanten van wortels in het riool een veelvoorkomend probleem is, vooral bij oude riolen. De verantwoordelijkheid kan daardoor ook lopen naar de eigenaren van de huizen die in het gebied zijn aangesloten, ook als deze niet direct in hetzelfde blok wonen.

Juridische kaders en regelgeving

De Verordening aansluitrecht gemeentelijke riolering bevat regels over de aanleg en het onderhouden van rioleringen. Hierin wordt bepaald dat een aansluiting op het openbare riool alleen mag plaatsvinden met een aansluitvergunning, die wordt verleend door het college van burgemeester en wethouders. De vergunning is nodig voor de afvoer van afvalwater en hemelwater, afhankelijk van het type rioleringssysteem dat in de gemeente aanwezig is.

De regeling legt ook regels vast over de verantwoordelijkheden van de rechthebbende, de eigenaar van het perceel dat aangesloten wordt. Hierin staat beschreven dat de gemeente verantwoordelijk is voor het beheer van de perceelaansluitleiding, tenzij de onjuiste gebruik van het particulier riool de oorzaak is van problemen. In dat geval lopen de kosten voor rekening van de rechthebbende of de veroorzaker.

Daarnaast is er sprake van leges en aansluitkosten, die worden vastgesteld door de gemeente. Deze kosten moeten binnen een bepaalde termijn worden betaald, anders verloopt de vergunning. Ook wordt in de regeling aangegeven dat de gemeente bepalende invloed heeft op de aansluiting en het onderhoud van het riool.

Praktijkvoorbeelden en conflicten

In de bronnen worden verschillende praktijkvoorbeelden genoemd, waarin de verantwoordelijkheden en kosten van gemeenschappelijke rioleringen in de war zijn geraakt. Zo wordt in een van de bronnen beschreven dat er sprake is van een gezamenlijk riool dat gedeeld wordt door vier buren. Hierbij blijkt dat de verantwoordelijkheid om de kosten te delen niet altijd duidelijk is, vooral als de verstoppingen zich op een punt bevinden dat niet bij iedereen hoort.

Er zijn ook gevallen waarin de verantwoordelijkheid van de eigenaren van het mandelig terrein niet duidelijk is. Zo kan een eigenaar van een appartement aangeven dat de riolering in de woning een gemeenschappelijk gedeelte is, terwijl anderen dit niet meteen herkennen. De rechtbank in Amsterdam heeft in een voorbeeld bepaald dat een afvoerleiding in een appartement, ook al is deze uitsluitend voor dat appartement bedoeld, toch als een gemeenschappelijke zaak moet worden aangemerkt.

In dergelijke gevallen kan het nuttig zijn om een juridisch advies in te winnen, vooral als er sprake is van een onduidelijke verdeling van verantwoordelijkheden of kosten.

Conclusie

Gemeenschappelijke riolering vormt een belangrijk onderdeel van de bouwpraktijk, vooral in gebieden met meerdere huizen die een aandeel hebben in het gemeenschappelijke terrein. De verantwoordelijkheden van de mede-eigenaren zijn duidelijk geregeld, maar de toepassing van de wetgeving kan complex zijn. De kostenverdeling hangt af van de aard van de problemen, en in veel gevallen moeten de kosten gedeeld worden. Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met de regelgeving en de verantwoordelijkheden van de gemeente, de rechthebbende en de mede-eigenaren.

Bronnen

gemeenschappelijke