Riolering in Amersfoort: Beheer, Innovatie en Duurzaamheid

De gemeente Amersfoort staat in de watten met betrekking tot haar riolering en waterbeheersing. Het gemeentelijk rioleringsplan van 2021 bevat uitgebreide informatie over de toestand van de riolering, de strategieën voor het aanpakken van regenwateroverlast, en de invloed van het klimaat op de waterhuishouding. De inspanningen van de gemeente zijn gericht op duurzaamheid, gezondheid, en een betere samenwerking met relevante partijen. Dit artikel gaat in op de belangrijkste aspecten van het rioleringsbeleid van Amersfoort, inclusief het huidige beheer, innovatieve maatregelen, en de rol van de rioolheffing.

Huidige toestand en werking van de riolering

De riolering in Amersfoort omvat ongeveer 958 kilometer vrijverval riolering, waarvan 80% is geïnspecteerd in de afgelopen planperiode. Hierdoor is er een goed beeld van de kwaliteit en onderhoudstoestand van de riolen. De onderhoudstoestand is overwegend voldoende, hoewel er in bepaalde delen van de stad nog verbeteringen nodig zijn. De verstopping van de zinkers onder de grachten in de binnenstad is een blijvend aandachtspunt. Door continue online monitoring kan een verstopping van de zinkers direct worden gesignaleerd en actie op worden ondernomen, waardoor het risico op onverdund afvalwater dat via de riooloverstorten op de grachten wordt geloosd, wordt beperkt.

De kwaliteit van de riolering (stabiliteit en waterdichtheid) is overwegend goed. De relatief slechte rioolbuizen in enkele wijken zoals Zielhorst, Schothorst Noord en Kattenbroek zijn de afgelopen jaren verbeterd. In een aantal wijken is de waterdichtheid van de buizen nog onvoldoende, waardoor lekkage kan optreden. Deze riolen worden de komende jaren verbeterd door reparatie of relinen.

Strategieën voor het omgaan met regenwater

Een belangrijk onderdeel van het rioleringsplan is het omgaan met regenwateroverlast. In bepaalde delen van de stad, zoals de Binnenstad, is er een hogere kans op regenwateroverlast door de hoge verhardingsgraad. Daarom zijn er maatregelen geplaatst om dit te voorkomen. In de Binnenstad ligt overwegend een gemengd rioolstelsel, lokaal is regenwater afgekoppeld naar de grachten. Daarnaast is er een strategie voor het gebruik van groene maatregelen en technische maatregelen, waarbij het natuurlijke systeem zo veel mogelijk wordt benut.

In het buitengebied, zoals het Bosgebied en Nimmerdor, is het beheer gericht op het beperken van regenwateroverlast. Hier wordt vooral gekeken naar het effect van het klimaat en de impact op de waterhuishouding. Door het aanleggen van groene infrastructuur, zoals groene daken en afwateringsystemen, wordt geprobeerd de invloed van regenwater te beperken.

Innovatieve werkwijzen en technieken

De gemeente Amersfoort streeft ernaar om innovatieve werkwijzen en technieken toe te passen. Dit omvat het gebruik van moderne materialen en systemen voor de riolering, evenals het toepassen van innovatieve technieken voor het beheren van regenwater. Hierbij speelt de bodem en ondergrond van de stad een belangrijke rol. De potentie van winning van warmte (en koude) uit oppervlaktewater, grondwater en rioolwater is groot. Er wordt reeds jaren gebruikgemaakt van Warmte en Koude Opslag (WKO), en er is ook potentie voor riothermie, een vorm van winning van thermische energie uit afvalwater.

De gemeente ziet in de toekomst ook de mogelijkheid om 3D-plannen voor ruimtegebruik in de ondergrond op te nemen. Dit kan helpen bij het optimaliseren van de ruimtelijke ordening en het versterken van de biodiversiteit in de stad.

Samenwerking en uitvoering

Het beheer van de riolering in Amersfoort vereist samenwerking met verschillende partijen, waaronder bewoners, ondernemers, woningcorporaties, en ontwikkelaars. De gemeente werkt hierbij aan een gebiedsgerichte aanpak, waarbij verschillende deelgebieden worden geclassificeerd en op basis van hun kenmerken strategieën worden ontwikkeld. Hierbij is het van belang om te rekening te houden met de wensen en behoeften van de lokale bevolking, evenals de impact op het milieu en de kwaliteit van het leefgebied.

De gemeente werkt ook samen met andere regio’s en gemeenten, zoals het Platform Water Vallei en Eem, om kennis en ervaring uit te wisselen en betere afstemming te realiseren in beleid en uitvoering van het waterbeheer. Hierdoor kunnen efficiëntere tijdsbesteding, kwaliteitsverhoging, en kostenbesparing worden bereikt.

Financiële aspecten en rioolheffing

De rioolheffing in Amersfoort is een belangrijk onderdeel van het waterbeheer. Het tarief van de rioolheffing in 2021 bedraagt voor gebruikers 0,0182% van de WOZ-waarde, en daarnaast voor eigenaren 0,0225% van de WOZ-waarde. De gemiddelde WOZ-waarde van een woning is € 305.000 (per 1 januari 2020). Voor een indruk van de hoogte van de rioolheffing in Amersfoort is in onderstaande tabel een vergelijking gemaakt met een aantal gemeenten van vergelijkbare omvang en met een vergelijkbare (stevige) bodem.

De rioolheffing in Amersfoort behoort tot de laagste circa 10% van alle gemeenten, ook voor vergelijkbare gemeenten in Nederland. De gemeente stelt zichzelf aan het werk om de betalingsmachtiging van de rioolheffing te verzekeren. Hierbij speelt ook de invloed van het klimaat een rol, waarbij de gemeente in staat is om in te spelen op de veranderende omstandigheden.

Conclusie

De riolering in Amersfoort is een complex onderdeel van het waterbeheer, dat aandacht behoeft voor zowel het milieu als de kwaliteit van het leefgebied. De gemeente zet zich in op duurzaamheid, innovatie, en samenwerking met relevante partijen. Hierdoor kan worden bijgedragen aan een gezondere leefomgeving en een betere omgang met het klimaat. De inspanningen voor het omgaan met regenwateroverlast en het beheren van de riolering zijn gericht op een duurzamere toekomst voor de stad.

Bronnen

1. Gemeentelijk Rioleringsplan Amersfoort
2. Activiteiten in Amsterdam
3. Verordening rioolheffing 2017