BB-Grondwerken en duurzame grondverwerking in de bouwsector

Published by Redactie on juli 16, 2025 | Category grondwerk

De bouwsector is een dynamisch en snel veranderend domein, waarin groei, innovatie en duurzaamheid steeds grotere aandacht krijgen. In dit kader speelt grondwerk een centrale rol. Grondwerken zijn de basis van elk bouwproject en omvatten activiteiten zoals graven, sloop, opslag en toepassing van grond of baggerspecie. Ondertussen groeien ondernemingen zoals Van de Mheen Grondwerken, die zich specialiseren in deze sectoren, en moeten zij rekening houden met moderne technologieën, duurzame praktijken en regelgeving. Dit artikel geeft een overzicht van de actuele ontwikkelingen binnen de grondwerksector, met een focus op praktijken, materialen, regelgeving en duurzaamheid. De nadruk ligt op de praktische toepassing van kennis, aangevuld met informatie uit relevante regelgeving en ondernemingscases.

Grondwerken in beweging

Van de Mheen Grondwerken, een onderneming uit Putten, is een voorbeeld van een bedrijf dat in de afgelopen jaren heeft meegemaakt hoe de bouwsector verandert. Het bedrijf is gespecialiseerd in grond- en sloopwerken, afvalrecycling, containerverhuur en zand- en grindhandel. Om concurrerend te blijven, heeft het onderneming recent drie nieuwe vrachtwagens aangeschaft. Deze investering is een logische keuze gezien de toegenomen activiteiten en de behoefte aan efficiënter logistiek. Binnen de bouwsector is het vervoer van grond, baggerspecie en bouwmaterialen een essentieel onderdeel van de keten, waarbij de keuze van geschikt transportmaterieel van grote invloed is op kosten, duurzaamheid en efficiëntie.

De groei van Van de Mheen Grondwerken toont aan dat moderne ondernemingen niet alleen groter worden, maar ook technologisch beter afgestemd moeten zijn op de vraag van de markt. De uitbreiding van het wagenpark is een voorbeeld van hoe bedrijven zich aanpassen aan de veranderende omstandigheden, zoals grotere projecten, strengere milieu-eisen en veranderingen in de regelgeving. De keuze voor duurzame vrachtwagens of het gebruik van alternatieve brandstoffen zou hier een logische uitbreiding kunnen zijn, afhankelijk van de beschikbare technologie en subsidies.

Opslag en toepassing van grond en baggerspecie

Bij het uitvoeren van grondwerken is het opslaan en toepassen van grond en baggerspecie een cruciale stap. Hierbij zijn er strikte regelgevingen in het kader van de Milieubeheeractiviteiten (MBA). De opslag van grond of baggerspecie wordt onder meer gedefinieerd als het in voorraad hebben van materiaal, het laden en lossen van transportmiddelen, en het mechanisch ontwateren van baggerspecie. Dit alles valt onder de MBA "Opslaan van grond of baggerspecie" in het Besluit milieubeheer (Bal). Het doel van deze opslag is om de specie te rijpen, zodat de vaste delen zakken en het water boven de specie komt te staan. Dit proces wordt passief ontwateren genoemd en is een natuurlijke manier om de kwaliteit van de grond te verbeteren voordat deze wordt toegepast.

Het opslaan van baggerspecie kan onder andere in doorgangsdepots of in zogenaamde weilanddepots gebeuren. Een weilanddepot is een tijdelijke opslaglocatie bij een landbouwperceel, waarin baggerspecie wordt ingebracht om later te worden verspreid over de bodem. Dit is niet louter opslag, maar een voorbereiding op de definitieve toepassing. Weilanddepots vallen niet onder de MBA "Opslaan van grond of baggerspecie", maar onder de MBA "Toepassen van grond of baggerspecie". Hierbij is het verspreiden van baggerspecie over landbouwgrond bedoeld om de bodemgesteldheid te verbeteren, een veelvoorkomende praktijk in agrarische regio’s.

Het proces van toepassen is ook onderworpen aan regelgeving. Er zijn beperkingen op hoeveel baggerspecie mag worden toegepast per perceel, afhankelijk van de kwaliteit van de specie. Zo mag maximaal 50 m³ baggerspecie met kwaliteitsklasse "algemeen toepasbaar" worden verspreid. Daarnaast moeten meldingen worden gedaan bij grootschalige toepassingen of wanneer de baggerspecie is bewerkt in een grondreinigingsinstallatie. Meldingen moeten op tijd worden gedaan, en eventuele wijzigingen in de toepassing moeten ook vooraf worden gemeld.

Duurzame praktijken in grondwerken

Duurzaamheid is een centraal thema in de huidige bouwsector. Zowel voor ondernemingen als voor overheden is het belangrijk om milieu- en klimaatdoelstellingen te behalen. In dit kader speelt het hergebruik van grond en baggerspecie een grote rol. In plaats van alles af te voeren naar een stortplaats, kan de specie hergebruikt worden in andere projecten of voor landbouwdoeleinden. Dit heeft als voordeel dat het afvalvolume afneemt en dat er minder nieuwe grond gegraven hoeft te worden.

Een voorbeeld van duurzame praktijk is de toepassing van baggerspecie in weilanddepots. Deze praktijk verbetert de bodemgesteldheid en voorkomt dat de specie wegvloeit. Het zorgt ook voor een natuurlijke rijping van de baggerspecie, waardoor deze geschikter wordt voor toepassing. Bovendien hoeven er geen extra bodembeschermende maatregelen genomen te worden, wat de kosten beperkt.

In de regelgeving wordt ook rekening gehouden met specifieke gevallen, zoals het toepassen van PFAS-houdende grond. PFAS (per- en polyfluoralkanoaten) zijn stoffen die in de bodem terechtkomen via diverse bronnen en die lastig te verwijderen zijn. In de regio Noordzeekanaalgebied is het Handelingskader voor hergebruik van PFAS-houdende grond en baggerspecie van toepassing. Hierbij wordt er op voorhand gekeken naar de kwaliteit van de grond en de aanwezigheid van PFAS, zodat er veilige toepassingsmogelijkheden kunnen worden bepaald. Dit betekent dat grond niet alleen wordt geëvalueerd op basis van genormeerde stoffen, maar ook op basis van zorgplichten die gericht zijn op milieu- en gezondheidsvraagstukken.

Bouwstoffen en milieuaspecten

Bij grondwerken moet ook rekening worden gehouden met het gebruik van bouwstoffen. Bouwstoffen zijn materialen die worden gebruikt bij de constructie van gebouwen en infrastructuur. In de regelgeving wordt een bouwstof gedefinieerd als een materiaal waarin de totaalgehalten aan silicium, calcium of aluminium samen meer dan 10 gewichtsprocent uitmaken. Voorbeelden zijn beton, asfalt, bakstenen en dakpannen. Het gebruik van bouwstoffen is onderworpen aan bepaalde milieu-eisen, omdat sommige stoffen risico’s kunnen bevatten, zoals asbest. Asbest voldoet aan de definities van bouwstof, maar mag vanwege gezondheidsrisico’s niet meer worden gebruikt.

Een ander voorbeeld is granuliet, een materiaal dat uit breekprocessen van graniet en zandsteen ontstaat. Granuliet voldoet aan de definitie van grond, omdat het een natuurlijke samenstelling heeft met organische stof. Het kan dus onder de regelgeving voor grond vallen, wat betekent dat het kan worden gebruikt in landbouwprojecten of in andere toepassingen waarbij grondverwerking is toegestaan.

Conclusie

Grondwerken vormen een belangrijk deel van de bouwsector, met betrekking tot zowel het fysieke werk als de administratieve en milieuaspecten. Het gebruik van moderne technologieën, zoals vrachtwagens met hogere efficiëntie, en het toepassen van duurzame praktijken, zoals het hergebruik van baggerspecie, zijn essentieel om concurrerend en milieuvriendelijk te blijven. Regelgevingen zoals de MBA’s voor opslag en toepassing van grond en baggerspecie spelen een sleutelrol bij het bepalen van welke methoden en materialen toegestaan zijn en hoe deze moeten worden ingezet.

Voor ondernemingen zoals Van de Mheen Grondwerken is het belangrijk om niet alleen groter te worden, maar ook verantwoordelijker om te gaan met grond- en afvalmaterialen. Dit vereist zowel een goed begrip van de regelgeving als een visie op duurzaamheid en innovatie. Voor opdrachtgevers en woningbouwers is het van belang om samen te werken met partners die bewust omgaan met grondwerken en die de juiste technieken en materialen toepassen. Dit zorgt voor betere kwaliteit, lagere kosten en een positieve impact op het milieu.

De bouwsector moet blijven groeien, maar op een manier die aansluit bij de huidige maatschappelijke en ecologische doelen. Grondwerken vormen hierbij een kernactiviteit, waarbij duurzaamheid, efficiëntie en juridische conformiteit centraal staan.