Economische impact en bedrijvigheid in de paardensector in Vlaanderen

De paardensector in Vlaanderen vormt een belangrijke tak binnen de agrarische en recreatieve economie. Deze sector omvat meerdere pijlers, zoals fokkerij, rennen en paardensport. Deze artikkel biedt een overzicht van de economische impact van deze sectoren, inclusief werkgelegenheid, omzet en de diverse actoren die betrokken zijn bij de ontwikkeling en uitvoering van paardensport- en -houdingsactiviteiten.

Economische betekenis van de fokkerij

De fokkerij vormt een van de kernsectoren binnen de paardenhouding. In Vlaanderen is het aantal bedrijven binnen deze sector behoorlijk groot. Er zijn in totaal 293 hippische bedrijven actief in deze deelsector. Deze bedrijven genereren een totale omzet van € 13,7 miljoen en een toegevoegde waarde van € 6,2 miljoen.

De fokkerij telt 410 fulltime-equivalenten (fte), verdeeld over drie hoofdactiviteiten:

1. Stamboekverenigingen – 3.3 miljoen omzet en 15 fte.
2. Fokinstellingen (stoeterijen) – 10.4 miljoen omzet en 250 fte.
3. K.I. centra – 1.8 miljoen omzet en 145 fte.

De fokinstellingen vormen een belangrijke aandrijfkracht binnen deze sector. Er zijn in Vlaanderen circa 175 bedrijven die de titel "Stoeterij" voeren. Deze bedrijven zijn betrokken bij het fokken en opvoeden van paarden en vormen een essentieel onderdeel van de economie die rondom paarden draait.

Economische impact van paardensport

De Vlaamse Liga Paardensport (VLP) speelt een centrale rol in de organisatie en uitvoering van paardensportactiviteiten. De federatie heeft een jaarlijkse omzet van € 3,04 miljoen en telt 11 fte. Daarnaast zijn er circa 230 vrijwilligers actief binnen de subprovinciale afdelingen van de VLP.

De omzet uit de hele VLP-werking bedraagt € 3,65 miljoen, waarvan € 0,73 miljoen uit dienstenstromen en € 1,56 miljoen uit lidgeld. De clubs, die meestal maneges zijn, ontvangen een toelage van de VLP en genereren daarnaast inkomsten uit het organiseren van wedstrijden. Deze inkomsten blijven binnen de clubs, wat aantoont dat de VLP een belangrijke rol speelt in het ondersteunen van lokale clubs en de organisatie van sportieve activiteiten.

Paardensportevenementen en economische bijdrage

Renverenigingen in Vlaanderen genereren een aanzienlijke bijdrage tot de economie. Er zijn zes renverenigingen actief in Vlaanderen, elk met verschillende omzetten en bijdragen aan de lokaal-economie.

1. De Koninklijke Waregemse Koersvereniging organiseert slechts één rendag per jaar, de Waregem Koerse. Dit evenement lokt circa 10.000 toeschouwers en genereert een omzet van € 0,85 miljoen. Hoewel er geen fulltime-equivalenten zijn, zijn er wel circa 300 vrijwilligers actief op de dag zelf.

2. Société Sportive de Demi-Sang organiseert jaarlijks 10 meetings en genereert een omzet van € 0,41 miljoen. Deze vereniging telt 0,6 fte.

3. Hippo Oostende houdt 10 koersdagen per jaar en genereert een omzet van € 0,34 miljoen. Op elk rendag werken 30 vrijwilligers mee.

4. Drafwedrennen Kuurne organiseerde in een bepaald jaar 5 koersdagen, waarbij 173 draverijen deelnamen. De omzet uit deze evenementen bedroeg € 0,8 miljoen, en de vereniging telt 5 fte voor de organisatie.

5. Drafrennen Tongeren organiseren 10 koersdagen per jaar en genereren een omzet van € 0,37 miljoen.

6. Waregemse Ren- en Rijvereniging houdt 24 koersdagen per jaar en genereert een omzet van € 0,49 miljoen. Per koersdag werken 40 vrijwilligers mee.

Deze verenigingen tonen aan dat paardensport niet alleen een recreatieve activiteit is, maar ook een economische motor die lokale gemeenschappen steunt.

Kadaververwerking en ecologische verantwoordelijkheid

Rendac is het enige bedrijf in Vlaanderen dat zich bezighoudt met de verwerking van kadavers. In 2006 werd circa 1.6% van het totale opgehaalde kadaver gewicht (meer dan 1.600 ton) afkomstig van paarden en veulens. Rendac genereerde een omzet van € 0,3 miljoen uit de verwerking van deze kadavers. Deze activiteit betreft circa 250 fte, waarvan 4 fte specifiek gericht zijn op paardenkadavers.

De eindproducten uit de kadaververwerking worden gebruikt in de energiesector en de cementindustrie, terwijl een deel ook intern wordt gebruikt als alternatief voor fossiele brandstof. Deze verwerking draagt bij aan de duurzaamheid van de sector en helpt bij de afvalbeheer van het paardenhouwsektor.

Regulering en financiële stromen

Sinds 2008 zijn alle veehouders die aangifteplichtig zijn bij de Mestbank verplicht om een bijdrage te betalen voor de ophaling van kadavers. De ophalingen bij particulieren die niet mestaangifteplichtig zijn, worden volledig betaald door de overheid. Dit duidt op een goed gereguleerde sector die zowel de milieuverantwoordelijkheid als de economische belangen in acht neemt.

Conclusie

De paardensector in Vlaanderen vormt een belangrijke economische pijler, met een diversiteit van activiteiten die reiken van fokkerij tot paardensport en kadaververwerking. De fokkerij, met een omzet van € 13,7 miljoen en 410 fte, speelt een centrale rol in de paardenhouding. Paardensport, onder leiding van de VLP, draagt € 3,65 miljoen bij aan de economie, ondersteund door vrijwilligers en lokale clubs. Renverenigingen genereren aanzienlijke omzetten en betrokkenheid in lokale gemeenschappen. De kadaververwerking door Rendac toont aan dat de paardensector ook ecologisch verantwoord kan zijn. Deze sectoren samen vormen een robuust en economisch relevant domein dat de Vlaamse economie ondersteunt en versterkt.

Bronnen

1. Slideplayer