Grondwerk en Innovaties in de Bouwsector: De Invloed van Roel Kessel en Gebr. Van Kessel

In de bouwsector speelt het grondwerk een fundamentele rol bij de constructie en renovatie van gebouwen, wegen en infrastructuur. Grondwerken omvatten activiteiten zoals drainage, betonwerkzaamheden, asfaltproductie en het onderhoud van wegen. Een van de bedrijven die zich in deze periode op deze tak van de bouw richtte, was Gebr. Van Kessel. Deze organisatie, onder leiding van Roel Kessel en zijn broers, ontwikkelde diverse innovatieve methoden en machines om grondwerken efficiënter en duurzamer uit te voeren.

De activiteiten van Gebr. Van Kessel, die zich in de jaren 50 en 60 van de twintigste eeuw ontwikkelden, leverden belangrijke bijdragen aan de infrastructuurontwikkeling in Nederland. Hun werk bevatte zowel de aanleg van wegen als het onderhoud en reconstructie van bestaande wegen en betonplaten. Hierbij maakten ze gebruik van eigen ontwikkelde machines, zoals de zogenaamde "platenpers" en verschillende typen drainagemachines.

In het volgende artikel wordt ingegaan op de geschiedenis, technieken en machines van Gebr. Van Kessel, met een nadruk op het grondwerk dat in die periode werd uitgevoerd. Daarnaast worden de betekenis en impact van deze activiteiten voor de Nederlandse bouwsector besproken.

Begin van de activiteiten van Gebr. Van Kessel

In de jaren 50 begonnen de broers Van Kessel actief te werken aan grondwerken. In 1953 kreeg het bedrijf een onverwachte kans toen de vele gerooide bomen, die normaal als afval werden gestort, plotseling veel gevraagd werden in Zeeland. Deze bomen dienden als vervanging voor de beplanting die vernietigd was door een stormramp. De verkoop bracht dat jaar meer op dan het uitgevoerde maai- en rooiwerk, wat aantoont hoe belangrijk grondwerken en beplanting waren in die periode.

Na deze succesvolle start volgde in het midden van de jaren 50 een nieuwe uitdaging: de ruilverkaveling. Hierbij kwam Gebr. Van Kessel snel actief in het uitvoeren van grondwerk en beplanting. Het kantoor en de werkplaats van het bedrijf waren gevestigd in Geldermalsen.

Innovaties in de grondwerken

Een van de belangrijkste innovaties van Gebr. Van Kessel was de "platenpers". In 1960 begonnen de broers met het onderhoud van wegen, vooral aan vooroorlogse betonnen wegen. Deze wegen waren samengesteld uit grote, starre betonplaten die na jaren verzakte en scheuren vertoonden. Hiervoor ontwikkelden ze een machine die bestond uit een betonmolen en een compressor gemonteerd op een aanhanger. Met deze machine, de "platenpers", konden ze beton onder de verzakte betonplaten spuiten, waardoor de wegen weer stabiel gemaakt werden.

Deze innovatie was van groot belang voor de weg- en infrastructuurhouding in Nederland. De platenpers maakte het mogelijk om oude wegen efficiënter en duurzamer te herstellen, zonder dat er volledige reconstructie nodig was.

Drainagemachines en hun toepassing

Een andere activiteit waarop Gebr. Van Kessel zich specialiseerde, was drainage. In de jaren 50 en 60 ontwikkelden ze verschillende typen drainagemachines. De eerste machines waren kettinggravers, die tot een diepte van 2,80 meter konden werken. Later ontwikkelden ze "sleufloze" machines die gebruikmaakten van een "woelpoot" of "deltaploeg" om onder het maaiveld een holle ruimte te maken waarin de drainagebuis getrokken kon worden tot een diepte van 1,80 meter.

Deze technologie was van groot belang voor landbouwgebieden en woonwijken, waar waterafvoer essentieel was om overstromingen te voorkomen. In 1967 was Gebr. Van Kessel zelfs actief in Frankrijk, waar ze drainagewerken uitvoerden in de buurt van Nancy. Dit toont aan dat hun expertise niet alleen binnen Nederland, maar ook in het buitenland werd opgevat.

Asfaltinstallaties en wegconstructie

In 1965 besloot Gebr. Van Kessel om in asfaltinstallaties te investeren. Ze kochten een ALFELDER type "Wien", een asfaltinstallatie met een capaciteit van 60 ton per uur. Deze installatie werd opgebouwd in Sevenum voor een werk aan de Midden Peelweg. In de loop van de jaren 60 werd de vraag naar asfaltwerken steeds groter, vooral voor reparaties aan bestaande wegen.

De installatie verhuisde later naar een strategische locatie aan het Merwedekanaal nabij Hoogblokland, waar asfaltproductie centraal werd gestationeerd. Dit was een slimme beslissing, gezien de toegankelijkheid van de installatie via het kanaal voor het transport van zand en grind.

Machines en voertuigen

Gebr. Van Kessel gebruikte diverse machines en voertuigen om de grondwerken efficiënt uit te voeren. In de jaren 50 maakten ze bijvoorbeeld gebruik van tractoren zoals de Fordson N, Howard frees en International TD 9 bulldozer. Deze tractoren werden gebruikt voor het leggen van draglineschotten, het onderhoud van bermen en het vervoer van personeel en gereedschap.

In de jaren 60 werd gebruik gemaakt van meer geavanceerde machines, zoals de Draïentie D15 draineermachine. Deze machine was uitgerust met een Fordson dieselmotor en kon zowel plastic als gebakken drainagebuizen leggen. De Draïentie D15 was een kettinggraver die tot een diepte van 2,80 meter kon werken.

Naast deze machines maakten ze ook gebruik van sproeiwagens van merken als Mercedes en Scania, die voor het onderhoud van wegen werden ingezet. Deze wagens speelden een rol bij het spuiten van bermen en het onderhoud van sloten.

Werkzaamheden in het buitenland

De activiteiten van Gebr. Van Kessel werden niet alleen beperkt tot Nederland. In 1967 werkte het bedrijf in de buurt van Nancy in Frankrijk, waar ze drainagewerken uitvoerden. Later werkten ze ook in België en opnieuw in Frankrijk, bij Calais. Deze buitenlandse projecten toonden aan dat de technische kwaliteit en ervaring van Gebr. Van Kessel erkend werden in internationale kringen.

De organisatie en personeelsstructuur

In de jaren 50 en 60 was het personeel een belangrijke factor bij het succes van Gebr. Van Kessel. In 1956 was er bijvoorbeeld een groot aantal mensen in dienst die aan draineerwerkzaamheden werkte. Kees van Kessel, een van de leidinggevende figuren, was actief betrokken bij deze projecten. Ook Theo van Bremen, een specialist op het gebied van drainage, speelde een rol in het ontwikkelen van machines en oplossingen voor problemen op de werf.

De organisatie van Gebr. Van Kessel was zo gestructureerd dat verschillende specialisten bijdroegen aan de efficiëntie van de projecten. De samenwerking tussen technische experts en ervaren bouwers was essentieel voor de kwaliteit van de werkzaamheden.

Impact en betekenis van de werkzaamheden

De werkzaamheden van Gebr. Van Kessel hadden een grote impact op de Nederlandse bouwsector. Door hun innovatieve aanpak en gebruik van technologisch geavanceerde machines konden ze grondwerken efficiënter en duurzamer uitvoeren. De ontwikkeling van machines zoals de platenpers en de Draïentie D15 gaf het bedrijf een stevige positie in de markt.

Daarnaast draagde hun werk bij aan de infrastructuurontwikkeling in Nederland. Het onderhoud en de reconstructie van wegen en betonplaten waren essentieel voor de mobiliteit en economische groei van het land. De buitenlandse projecten toonden bovendien aan dat de kwaliteit van hun werk nationaal en internationaal werd erkend.

Conclusie

De werkzaamheden van Gebr. Van Kessel in de jaren 50 en 60 van de twintigste eeuw vormen een belangrijk hoofdstuk in de geschiedenis van de Nederlandse bouwsector. Door hun innovatieve aanpak en gebruik van geavanceerde machines zoals de platenpers en de Draïentie D15, konden ze grondwerken efficiënter en duurzamer uitvoeren. Hun activiteiten in Nederland en het buitenland toonden aan dat het bedrijf niet alleen technisch betrouwbaar was, maar ook internationaal erkend werd.

De ervaring van Gebr. Van Kessel leert dat innovatie en technische kwaliteit essentieel zijn voor de duurzame ontwikkeling van de bouwsector. Hun werk heeft een blijvende impact op de infrastructuur en het bouwproces in Nederland, en is een inspiratie voor huidige en toekomstige professionals in de bouwsector.

Bronnen

1. Bouwmachines van toen - Archief Kessel
2. Wierda Voertuigtechniek - Afgeleverd