Hemelwater op riolering aansluiten: wat moet je weten?

Published by Redactie on juli 3, 2025 | Category riolering

Hemelwater afvoeren via de riolering is een veelvoorkomende maatregel om schade aan de fundering en gevel te voorkomen. In veel gevallen is het echter niet wenselijk om schone regenwaterstromen onnodig in de riolering te laten terechtkomen. In plaats daarvan wordt vaak een afkoppeling van de regenpijp aangeraden, zodat het water op een duurzame manier opgevangen en gebruikt kan worden. Dit artikel bevat een overzicht van de regelgeving, technische aspecten en aanbevelingen voor het aansluiten van hemelwater op de riolering.

Wat is hemelwater en waarom is het belangrijk?

Hemelwater is de verzamelnaam voor water dat uit de hemel valt, zoals regen, sneeuw, hagel en dauw. Afvloeiend hemelwater is de juridische term voor het afvalwater dat hierbij vrijkomt, en wordt vaak gebruikt in de context van afvoer en waterbeheer. In veel gevallen is het schone hemelwater van daken en terreinen zo rein dat het zonder zuivering kan worden afgevoerd naar het oppervlaktewater of via infiltratie in de bodem. Hierdoor wordt de rioolwaterzuiveringsinstallatie minder belast, en wordt de waterkwaliteit in de sloten en oppervlaktewateren behouden.

In sommige gevallen is het echter nodig om het hemelwater te lozen via het vuilwaterriool, bijvoorbeeld wanneer het niet mogelijk is om het water op de bodem of in een schoonwaterriool te laten infiltreren. Dit geldt vooral bij het lozen van afvloeiend hemelwater dat afkomstig is van een bodembeschermende voorziening, zoals een lekbak of vloeistofdichte vloer. In die gevallen moet het water echter eerst worden gezuiverd en is de lozing op het vuilwaterriool slechts toegestaan wanneer andere opties niet mogelijk zijn.

Aansluiten van hemelwater op de riolering: technische overwegingen

Bij het aansluiten van hemelwater op de riolering is het belangrijk om rekening te houden met de capaciteit van de riolering. De afvoer moet voldoende capaciteit hebben om het afvloeiend hemelwater te kunnen opvangen, zodat het niet overloopt of schade veroorzaakt aan de gevel of fundering. Als de afvoer capaciteit van water onvoldoende blijkt, kan dit leiden tot verzompen van de fundering, verzwakkingen in de bodemstructuur of schade aan muren en vloeren.

In sommige gevallen is het mogelijk om de afvoer te verbeteren door een grindput aan te leggen of een betere afvoer aan te sluiten op de riolering. Dit is vooral belangrijk wanneer het water continue de gevel belast. Als het water niet goed kan wegvloeien, kan dit op enig moment leiden tot vochtproblemen aan de andere zijde van de muur.

Wat zijn de voordelen van het afkoppelen van de regenpijp?

Een van de belangrijkste voordelen van het afkoppelen van de regenpijp is dat het hemelwater op een duurzame manier kan worden gebruikt of opgevangen. Door het afkoppelen van de regenpijp kan het water worden opgevangen in een regenton, infiltratiekratten of een wadi, waardoor het niet onnodig in de riolering terechtkomt. Dit beschermt de rioolwaterzuiveringsinstallaties en voorkomt overstorten van vuil water naar het oppervlaktewater.

Daarnaast voorkomt het afkoppelen van de regenpijp dat er stank uit de afvoer kan komen, wat vooral het geval is bij open verbindingen met het riool. Door het water via een gesloten afvoer te leiden, wordt de risico op stank en verontreiniging aanzienlijk verminderd.

Wat zijn de regels voor het lozen van hemelwater?

Het lozen van afvloeiend hemelwater moet voldoen aan bepaalde regels, die zijn vastgelegd in de bruidsschat omgevingsplan en de bruidsschat waterschapsverordening. In de meeste gevallen is het de voorkeur om het water op de bodem of in een schoonwaterriool te lozen, in plaats van op het vuilwaterriool. Dit komt overeen met de voorkeursvolgorde voor het omgaan met afvalwater, waarbij infiltratie en terugbrengen van het water in het milieu de belangrijkste keuzes zijn.

Een uitzondering op deze regels geldt voor het lozen van hemelwater dat afkomstig is van een bodembeschermende voorziening, zoals een tankstation of een lekbak. In die gevallen moet het water eerst worden gezuiverd, en is het lozen op het vuilwaterriool slechts toegestaan wanneer andere opties niet mogelijk zijn.

Hoe kun je het hemelwater op de riolering aan sluiten?

Bij het aan sluiten van het hemelwater op de riolering is het belangrijk om rekening te houden met de capaciteit van het rioleringssysteem. Als het water niet goed kan worden opgevangen, kan dit leiden tot overstromingen of schade aan de gevel en fundering. In dergelijke gevallen is het raadzaam om de afvoer te verbeteren door een grindput aan te leggen, een betere afvoer aan te sluiten of een zuiveringsfilter aan te brengen.

Bij het aan sluiten van de regenpijp op de riolering is het ook belangrijk om te controleren of de afvoer goed functioneert. Dit kan worden gedaan door te kijken of het water goed kan wegvloeien en of er sprake is van verstoppingen of beschadigingen aan de leidingen. In veel gevallen kunnen de benodigde onderdelen eenvoudig worden aangeschaft bij een bouwmarkt, en kunnen de reparaties snel worden uitgevoerd.

Wat zijn de gevolgen van het niet goed functioneren van de hemelwaterafvoer?

Als de hemelwaterafvoer niet goed functioneert, kan dit leiden tot verschillende schade aan de woning. Vocht in muren of fundering kan leiden tot (niet zichtbare) gebreken aan vloerbalken, muren in kelders, verzwakkingen in de fundering en bodemstructuur. Dit kan op enig moment leiden tot verzompen van de fundering of metselwerk.

Daarnaast kan een slecht functionerende hemelwaterafvoer ertoe leiden dat het water niet goed kan worden afgevoerd van de gevel, wat leidt tot verdere belasting van de fundering en schade aan de gevel. In zo’n geval is het raadzaam om de afvoer te controleren en eventueel een betere afvoer aan te sluiten op de riolering.

Wat is de rol van de gemeente bij het beheren van het afvloeiend hemelwater?

De gemeente heeft een rol bij het beheren van het afvloeiend hemelwater, met name bij het opstellen van regels voor het lozen van het water. Op grond van artikel 2.16 van de bruidsschat waterschapsverordening heeft de gemeente de verantwoordelijkheid om maatregelen te nemen om structurele nadelige gevolgen van de grondwaterstand te voorkomen. Dit kan bijvoorbeeld ontwateringsstelsels omvatten, waar perceeleigenaren overtollig grondwater op kunnen lozen.

Daarnaast is de gemeente verantwoordelijk voor het beheren van het afvloeiend hemelwater van openbaar terrein en het opvangen van overtollig water in de gemeenschappelijke riolering. In sommige gevallen kan de gemeente ook aanspraak maken op de beheerder van het terrein of oppervlak waar het hemelwater is neergekomen, op grond van de specifieke zorgplicht.

Conclusie

Het aansluiten van hemelwater op de riolering is een veelvoorkomende maatregel om de afvoer van water te verbeteren en schade aan de fundering en gevel te voorkomen. Het is belangrijk om rekening te houden met de capaciteit van de riolering, de kwaliteit van het afvloeiend water en de regels die zijn vastgelegd in de bruidsschat omgevingsplan en de bruidsschat waterschapsverordening. Door het afkoppelen van de regenpijp kan het water op een duurzame manier worden gebruikt of opgevangen, wat de rioolwaterzuiveringsinstallaties ontlast en de waterkwaliteit behoudt.