Grondbeheer en Ruimtelijke Kwaliteit in Nederland: Trends en Beleidsrichtlijnen
Het grondbeheer en de ruimtelijke kwaliteit van het landelijk en stedelijk gebied zijn van groot belang voor de toekomstige ontwikkeling van Nederland. In het kader van het beleid van het ministerie van Volkshuisvesting, Regionale ontwikkeling en Milieu (VROM), evenals de uitvoering van nationale en regionale doelstellingen, zijn er diverse maatregelen genomen om zowel het landelijke landschap als de stedelijke ruimte te beschermen en te ontwikkelen. Deze artikel geeft een overzicht van de belangrijkste beleidslijnen, projecten en uitvoeringen die in 2005 en de daaropvolgende jaren relevant waren voor het grondbeheer en de ruimtelijke kwaliteit in Nederland.
Grondbeleid en Ruimtelijke Kwaliteit
Een kernaspect van het grondbeleid is het behoud en de ontwikkeling van waardevolle landschappen. Dit beleid is grotendeels uitgewerkt in het kader van de Nota Ruimte, waarin de nadruk ligt op het behouden van zogenaamde "groene en blauwe waarden". De groene waarden verwijzen naar natuurlijke en culturele landschappen, terwijl de blauwe waarden het waterlandschap en de waterkwaliteit omvatten. Het ministerie van VROM richt zich op het behoud van deze waarden, maar ook op het bieden van ruimte aan andere ontwikkelingen die gericht zijn op kwalitatieve doelstellingen.
In dit kader is het beleid "Nationale Landschappen" opgenomen, waarbij het doel is om de unieke kenmerken van diverse regio's te behouden en te ontwikkelen. Dit omvat het beheer en verbeteren van agrarische cultuurlandschappen, recreatiegebieden en natuurgebieden. Bovendien wordt er aandacht besteed aan het ruimtelijke waterbeleid, bijvoorbeeld in relatie tot de beleidslijn "Ruimte voor de Rivier", waarbij het oplossen van hoogwaterproblematiek en het vergoeden van planschade centraal staat.
Stedelijke Netwerken en Ontwikkeling
Het Rijk stelt zich op als cruciale speler in de ontwikkeling van stedelijke netwerken en het versterken van stedelijke centra. In het kader hiervan worden subsidies verstrekt, zoals via het BIRK-programma, om de kwaliteit van stedelijke centra te verbeteren en de investeringen in infrastructuur, zoals het Hogesnelheidstreinennetwerk, te benutten. Deze subsidies zijn bedoeld voor zowel woningbouwprojecten als grotere stedelijke vernieuwingen.
De zes nationale stedelijke netwerken spelen een belangrijke rol in deze inspanningen. Ze fungeren als platforms voor samenwerking tussen gemeenten, bedrijven en andere betrokken partijen. Het doel is om een sterke stedelijke structuur te creëren die aantrekkelijk is voor investeerders en bewoners. Hierbij wordt ook aandacht besteed aan het verbeteren van de binnenstedelijke kwaliteit, inclusief het oplossen van milieuproblematiek in relatie tot ruimtelijke plannen.
Herstructurering van Prioriteitswijken
Een van de belangrijkste beleidslijnen van VROM betreft de herstructurering van prioriteitswijken. Het doel is om de concentratie van lage inkomensgroepen te verminderen en het woon- en leefklimaat in deze wijken te verbeteren. In 2005 is de uitvoering van de herstructurering versneld in 56 prioriteitswijken. Hierbij zijn concrete uitvoeringsafspraken gemaakt, waarin zowel sociaal-fysieke aspecten als de aanpak van de openbare ruimte centraal staan.
In 55 van deze wijken zijn uitvoeringsafspraken gemaakt en in 18 van deze wijken zijn al nieuwe woningen geleverd. Daarnaast is in 27 wijken het verhuisproces op gang gekomen. De focus ligt op het verbeteren van de sociale cohesie en het verminderen van gevoelens van onveiligheid.
Energieprestatie van Gebouwen en Bouwregelgeving
Ook op het gebied van energieprestatie en bouwregelgeving zijn er maatregelen genomen. De invoering van de Europese richtlijn "Energieprestatie van Gebouwen" is uitgesteld tot de Nederlandse regelgeving beter afgestemd is. In deze tussentijd wordt gekeken naar manieren om de administratieve lasten te verminderen en de baten van de voorschriften te verhogen. Dit betekent dat er ruimte is om de energieprestaties van gebouwen te verbeteren zonder dat dit direct leidt tot extra kosten voor de eigenaar of gebruiker.
Daarnaast is het project "Servicegericht Werken" afgerond. Dit project had als doel de kwaliteit van de uitvoering van bouwregelgeving door gemeenten te verbeteren. De resultaten van dit project zijn nu binnen gemeenten gedeeld, zodat de kennis en ervaringen kunnen worden ingezet bij toekomstige projecten.
Bodembeleid en Sanering
Het bodembeleid richt zich op het voorkomen van nieuwe verontreinigingen en de sanering van reeds verontreinigde bodems. In 2005 zijn preventieve maatregelen genomen, zoals het verantwoord omgaan met vrijkomende grond en baggerspecie. Daarnaast is een bodeminformatiesysteem opgebouwd, waarmee op landelijk en lokaal niveau sturing kan worden gegeven aan het bodembeheer. Het doel is om in de toekomst volledig inzicht te hebben in de actuele kwaliteit van de bodem.
Bij de uitwerking van de beleidsbrief is afgesproken om een landelijke bodemkwaliteitskaart op te stellen. Deze kaart dient om de vorderingen in de actuele bodemkwaliteit te tonen. Daarnaast wordt overwogen om een overzicht van bodembeheerfuncties en de daarbij behorende gewenste kwaliteit op te stellen.
Samenwerking Tussen Vastgoedbeherende Diensten
In het kader van het beheer van het vastgoed van de Rijksoverheid zijn samenwerkingen tussen verschillende vastgoedbeherende diensten genomen. Zo is in 2004 een evaluatie van de Raad voor het Vastgoed (RVR) gedaan, waarbij de samenwerking tussen de Rgd, Rijkswaterstaat, Domeinen, de Dienst Landelijk Gebied en de Dienst Gebouwen Werken en Terreinen aan de orde was. Op basis van deze evaluatie zijn besluiten genomen, zoals de fusie van de Dienst Landelijk Gebied van LNV met Domeinen van Financiën en de oprichting van een Gemeenschappelijk Ontwikkelingsbedrijf (GOB).
De Minister van VROM is eigenaar van het GOB en heeft voor de ontwikkeling ervan een kwartiermaker aangesteld. Deze samenwerkingen worden gezien als een opstap naar een verdere versterking van de samenwerking tussen de vastgoedbeherende diensten. Daartoe is ook besloten tot een aanvullend Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) inzake de organisatie van de beheerfuncties van het rijkseigen vastgoed.
Conclusie
De ruimtelijke kwaliteit van het landelijk en stedelijk gebied is een kernaspect van het beleid van het ministerie van VROM. Door middel van diverse beleidslijnen, zoals het behoud van landschappen, herstructurering van prioriteitswijken, en het verbeteren van de stedelijke netwerken, wordt er gewerkt aan een duurzamere en aantrekkelijker Nederland. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan het grondbeleid, bouwregelgeving en bodembeleid, die alle een rol spelen in de totale visie op ruimtelijke ontwikkeling.
De implementatie van deze beleidslijnen vereist samenwerking tussen diverse partijen, zowel op nationaal als regionaal niveau. Het is een complexe opgave, maar met behulp van subsidies, samenwerkingen en beleidsinstrumenten is het mogelijk om de kwaliteit van het bouw- en leefmilieu in Nederland te verbeteren.
Bronnen
Related Posts
-
Grondwerken en Hoveniersbedrijven in Nederland: Expert Advies voor Renovatie en Tuinontwikkeling
-
Grondwerken Stevens: Expert in Grondwerken met 25+ Jaar Erfaring
-
Grondwerken en Paardengebruik: Expertise en Aanpak voor Vormgeving van Onroerend Goed
-
Zo kies je de beste hovenier voor tuinontwerp en -onderhoud
-
Parelli Grondwerk: Een Fundamentele Aanpak voor de Band tussen Paard en Ruiter
-
Grondwerk en sloop in Zeeland: Locale expertise voor duurzame en kwalitatief hoogwaardige oplossingen
-
Paardenpraat en Grondwerk: Een Communicatieve Aanpak bij Paarden
-
Grondwerk met paarden: systematische training en het opbouwen van vertrouwen