Open dag grondwerken en circulaire bouwmethoden in de praktijk

Published by Redactie on juli 18, 2025 | Category grondwerk

De bouw- en renovatiebranche staat voor een transformatie. Zowel duurzaamheid als circulair denken spelen een steeds grotere rol in de manier waarop woningen, infrastructuur en openbare ruimte worden ontworpen en gebouwd. Binnen dit kader zijn praktijkgerichte initiatieven, zoals open dagen en demonstraties van grondwerken, van groot belang om kennis te delen en innovaties te tonen. In dit artikel worden relevante ontwikkelingen in de praktijk van grondwerken en circulaire bouwmethoden besproken, aangevuld met voorbeelden uit recente activiteiten en projecten.

Open dag grondwerken als educatieve en netwerkmoment

Een open dag grondwerken biedt een unieke kans om inzicht te krijgen in de praktijk van aard- en grondwerken. In mei 2023 organiseerde BMG B.V. Grond- en Sloopservice een open dag voor leden van de Bedrijvenkring Rhenen. Dit soort gebeurtenissen draagt bij aan het versterken van netwerken binnen de bouwsector, maar ook aan het informeren van betrokken partijen over technieken, innovaties en veiligheid in de uitvoering van grondwerken.

Deze activiteiten zijn zeker relevant voor zowel ondernemers als particulieren die hun begrip willen uitbreiden over de bouwprocessen die in hun omgeving plaatsvinden. Door een open dag bij te wonen, kunnen bijvoorbeeld bouwpartijen en projectontwikkelaars beter inzicht krijgen in de logistiek, de technologieën en de veiligheidmaatregelen die horen bij grondwerken. Voor de leek is dit ook een kans om te begrijpen hoe bijvoorbeeld gracht- of kanaalherstellingen, fundamentleggingen of aansluitingen op infrastructuur in de praktijk worden uitgevoerd.

Circulaire bouwmethoden in de praktijk

Een tweede relevante trend binnen de huidige bouwsector is het toepassen van circulaire bouwmethoden. In dit kader richtte BAM, Roelofs en de gemeente Rotterdam in 2023 een nieuw kennisplatform op: www.her-bouwen.nl. Deze initiatieven bundelen ervaringen en kennis uit het circulair ontwerpen en bouwen van projecten zoals De HER en het Milieupark in Rotterdam.

Circulair bouwen betekent dat materialen en structuren zo zijn ontworpen dat ze herbruikbaar zijn, waarde behouden en zo lang mogelijk in gebruik blijven. Hierbij wordt bijvoorbeeld gebruikgemaakt van hergebruikte materialen, modulaire constructies en herstelbare verbindingen. Het doel is om afval en verbruik te beperken en om bouwprojecten duurzaam te maken in de lange termijn.

Een van de voordelen van circulaire bouwmethoden is dat ze niet alleen milieutechnisch voordelig zijn, maar ook economisch aantrekkelijk. Uit ervaringen in Rotterdam blijkt dat kennisdeling en samenwerking essentieel zijn om circulaire bouwmethoden effectief in de praktijk toe te passen. Door kennis uit te wisselen, worden obstakels opgeruimd en kunnen betrokken partijen elkaar leren van hun ervaringen.

Praktijkvoorbeeld: restauratie en verbouwing van de Cuyperskerk

Een concreet voorbeeld van een project waarin circulaire principes zijn toegepast, is de restauratie en verbouwing van de Cuyperskerk in Sas van Gent. Deze kerk, die vier jaar lang in renovatie was, is sinds eind mei 2023 officieel heropend als Markt4. Het project, uitgevoerd in samenwerking met wethouder Frank van Hulle en voorzitter Theo Mattheeuws, toont aan hoe historische gebouwen kunnen worden gerestaureerd en verbouwd op een manier die zowel functioneel als duurzaam is.

In dit geval zijn onder andere hergebruikte materialen ingezet, en is er aandacht geweest voor de toekomstige toepasbaarheid van de ruimtes. Zo is het mogelijk geworden om het gebouw opnieuw in te richten of te herbestemmen zonder het fundament te moeten vernieuwen. Het project is een inspiratie voor andere gemeenten en bouwpartijen die op zoek zijn naar praktische toepassingen van circulaire bouwprincipes.

Invloed van kennisdeling en samenwerking

Een van de kernwaarden van zowel de open dag grondwerken als de circulaire bouwprojecten is het belang van kennisdeling. Uit meerdere bronnen blijkt dat het delen van ervaringen en technieken niet alleen leidt tot betere projectuitkomsten, maar ook tot snellere adoptie van nieuwe methoden en technologieën.

Roelofs, bijvoorbeeld, is partnerschapsgewijs betrokken bij het Circulaire Openbare Ruimte congres in Nijmegen. Dit congres biedt ruimte voor beleidsmakers, ontwerpers, projectleiders en bouwbedrijven om te leren van elkaar. Het doel is om concrete handvatten te vinden voor het verwezenlijken van circulaire ambities in de openbare ruimte.

Een dergelijke samenwerking is ook van toepassing op projecten zoals De HER en het Milieupark in Rotterdam. Daar is het mogelijk om niet alleen materialen te hergebruiken, maar ook om kennis en ervaringen te delen met andere steden en regio's. Uit deze projecten blijkt dat het bouwproces niet alleen technisch, maar ook sociaal en ecologisch verantwoord kan worden.

Toekomstvisies en praktijkprojecten

De toekomst van de bouwsector hangt sterk af van de mate waarin innovaties zoals open dagen en circulaire bouwmethoden worden ingezet. In dit opzicht is het belangrijk om ook partijen in de regio betrokken te houden bij het ontwikkelen van visies en plannen. Zo benadrukte voorzitter Fius van Laar van de Bedrijvenkring Rhenen tijdens een vergadering van de Commissie Ruimte en Economie van de Gemeente Rhenen de noodzaak van vroegere betrokkenheid van ondernemers bij het opstellen van visies en plannen.

Deze aanpak is niet alleen relevant voor gemeentelijke projecten, maar ook voor woningbouwprojecten, infrastructuurontwikkelingen en woningherbouw. Door de betrokkenheid van lokale ondernemers en organisaties vanaf het begin, kan worden voorkomen dat projecten vanuit een enkel perspectief worden uitgevoerd. Daarnaast helpt dit om lokale kennis en ervaringen in te zetten voor een duurzamere en betere uitkomst.

Conclusie

De bouwsector is in een voortdurende transformatie. Zowel praktijkgerichte activiteiten zoals open dagen grondwerken als het toepassen van circulaire bouwmethoden spelen een steeds grotere rol in de manier waarop projecten worden uitgevoerd. Deze ontwikkelingen tonen aan dat het bouwen van de toekomst niet alleen technisch innovatief, maar ook ecologisch en sociaal verantwoord moet zijn.

Door het delen van kennis, het betrekken van betrokken partijen en het toepassen van duurzame technieken, kan de bouwsector een belangrijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van duurzame steden en woonomgevingen. Zowel ondernemers als particulieren kunnen hierin een actieve rol spelen, en initiatieven zoals open dagen en kennisplatformen helpen om die rol te bevoorzichtig.