De rol van de standleiding in de riolering

Published by Redactie on juli 3, 2025 | Category riolering

Een standleiding is een belangrijk onderdeel van een rioleringssysteem, dat zorgt voor voldoende beluchting en ontluchting van de binnenriolering. De standleiding dient als een verticale afvoer van vuilwater of hemelwater en wordt vaak gebruikt in oudere woningen of woonwijken. In een standleiding lopen twee soorten stromingen: het vallende vuil water met afvalstoffen en een luchtstroming. Als een kleine hoeveelheid water wordt afgevoerd, loopt het langs de wanden van de standleiding naar beneden. Hierdoor ontstaat een wrijving tussen de lucht kern en het vallende water, waardoor lucht wordt meegezogen. Als gevolg hiervan ontstaan er drukverschillen in de standleiding. In het bovenste gedeelte van de standleiding ontstaat een onderdruk en in het onderste gedeelte een overdruk.

Functie en toepassing van de standleiding

De standleiding loopt van het laagste punt van een gebouw tot het hoogste punt (verticaal van de kruipruimte tot boven het dak). Alle liggende rioleringsleidingen (verzamelleidingen en aansluitleidingen) hebben een verbinding met de standleiding. Standleidingen worden meestal weggewerkt, bv. in muren. De standleiding moet aangesloten zijn op een ontspanningsleiding waardoor de binnenriolering in open verbinding staat met de buitenlucht. De ontspanningsleiding is meestal het laatste deel van de leiding dat boven het dak uitsteekt. I.v.m. mogelijke stankoverlast zijn er voor de plaats van de dakdoorvoer van de ontspanningsleiding speciale eisen opgesteld.

De standleiding dient ook om drukverschillen in de afvoerbuizen van de binnenriolering te verminderen. In flatgebouwen kan het voorkomen dat de standleiding niet voldoende is gefixeerd, wat leidt tot verstoppingen. Daarom is het belangrijk dat de standleiding voldoende is bevestigd middels beugels en expansiestukken. Bij grote hoeveelheden waterspoelen is het van belang dat de standleiding voldoende is gefixeerd. Bijvoorbeeld, bij een standleiding die in een flatgebouw is aangesloten op een ontspanningsleiding, moet deze voldoende bevestigd zijn om te voorkomen dat er drukverschillen ontstaan.

Problemen met standleidingen

Een van de veelvoorkomende problemen met standleidingen is lekkage door ondeugdelijke installatie, fixatie of slijtage. Daarnaast zijn drukproblemen vaak voorkomend. Drukverschillen zijn vaak op te merken aan borrelen of gorgelen van de afvoeren in bijvoorbeeld een badkamer. Lekkage van standleidingen komt veel voor. Is er sprake van oudere materialen zoals gietijeder dan is de oorzaak veelal te wijten aan ouderdom gebreken maar zeker ook door geknutsel van nieuwe materialen op de oudere standleiding.

Verstoppingen van een standleiding bouwen zich vaak langzaam op totdat het vuilwater niet meer wegloopt of zelfs omhoog komt en in de woning kan stromen met alle gevolgen van dien. De verstopping ontstaat doordat de leiding langzaam dichtslibt. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door vet, olie, voedselresten, haren, zeepresten, vochtige doekjes, maandverband en urinesteen. Maar ook door bladeren, kiezels en vogelnestjes van het dak. De opening in de standleidingen wordt door het afval kleiner en daardoor ook de afvoercapaciteit. De afvoer van bijvoorbeeld vetachtig materiaal veroorzaakt een vetaanslag in de leidingen en blijft aan de wanden van de buis hangen. Voorkomen is dus altijd beter dan genezen.

Onderhoud en reparatie van standleidingen

Bij het onderhouden van een standleiding is het belangrijk om te controleren of er sprake is van verstoppingen of lekken. Lekkage van de standleiding is vaak zonder hakken en breken op te sporen. Verschillende kleurstoffen of een rookproef kunnen lek locaties inzichtelijk maken. Daarnaast is er natuurlijk camera inspectie mogelijk in de standleiding. In schachten voert Lekrecherche endoscopie camera inspectie uit. Dit voorkomt onnodig openen van schachten op meerdere verdiepingen. Ook is het belangrijk om te controleren of de standleiding voldoende is bevestigd met beugels en expansiestukken.

Samenwerking met andere afvoersystemen

In veel appartementscomplexen is de standleiding onderdeel van een groter rioleringssysteem. Er zijn verschillende afvoeren in een complex; de VvE is niet verantwoordelijk voor alle afvoeren. Voor welke wel en welke niet? Belangrijk om te weten: een verstopping van de verticale afvoeren, standleiding en riool, zijn altijd voor rekening van de VvE. Een verstopping in de horizontale afvoeren van bijvoorbeeld de spoelbak naar de standleiding en van toiletten naar rioolafvoeren zijn voor rekening van de appartementseigenaar.

Conclusie

De standleiding speelt een cruciale rol in het rioleringssysteem van een gebouw. Ze zorgt voor voldoende beluchting en ontluchting van de binnenriolering, en helpt bij het voorkomen van drukproblemen en verstoppingen. Het is belangrijk dat de standleiding voldoende is bevestigd met beugels en expansiestukken, en dat het onderhoud regelmatig plaatsvindt. Bij verstoppingen of lekken is het belangrijk om dit snel op te sporen en te repareren om schade te voorkomen.

Bronnen

verticale