De Grondwerkstick als Ondersteuning in Paardenopvoeding en Training

Published by Redactie on juli 19, 2025 | Category grondwerk

Het werken aan de grond met paarden is een essentiële vorm van training die niet alleen de communicatie tussen paard en ruiter verbetert, maar ook het respect en de samenwerking bevordert. Een van de tools die vaak gebruikt worden in dit soort training is de grondwerkstick, een hulpmiddel dat zowel functioneel als educatief is. In dit artikel wordt ingegaan op de rol van de grondwerkstick binnen het grondwerk, de technieken die erbij horen, en het belang van timing en geduld in het opvoedingsproces van paarden. Op basis van praktijkvoorbeelden en productbeschrijvingen uit betrouwbare bronnen, wordt een duidelijk beeld getekend van hoe deze stick gebruikt kan worden bij het trainen van paarden, met name in de context van grondwerk.

Wat is een Grondwerkstick?

Een grondwerkstick is een speciaal ontworpen hulpmiddel dat gebruikt wordt om visuele en fysieke signalen over te brengen aan paarden. Deze stick is doorgaans gemaakt van fibreglas, een stof dat zowel duurzaam als stevig is. De lengte van de grondwerkstick varieert, maar een standaardmaat is 1,20 meter, zoals bijvoorbeeld bij de Harry’s Horse Grondwerkstick (Bron 1). Dit type stick is ontworpen om op grotere afstand met het paard in contact te blijven, waardoor het mogelijk is om visuele signalen te geven zonder fysiek in de buurt te hoeven zijn. De rubberen handvats zorgt voor een betere grip, wat vooral handig is bij het aanbrengen van fijne lichaamstaal en aanwijzingen.

Naast het geven van signalen, heeft de grondwerkstick vaak een afneembare string met leertje aan het einde, zodat het ook gebruikt kan worden als een aanwijsstok of targetstick. Deze flexibiliteit maakt de stick geschikt voor verschillende oefeningen binnen het grondwerk, zoals het aanwijzen van bewegingslijnen, het trainen van sensibiliteit, en het leren van ruimteconcepten.

Toepassing in het Grondwerk

Het grondwerk is een vorm van paardentraining waarbij de ruiter op de grond communiceert met het paard om basisprincipes zoals respect, timing en dosering van hulzen te leren. Een van de kernideeën is dat het paard de ruiter ziet als leider wanneer deze zijn benen beweegt (Bron 2). Het gebruik van de grondwerkstick helpt bij het verhelderen van signalen en het desensibiliseren van het paard voor bepaalde stimuli.

Een voorbeeld is wanneer de stick met een vlag wordt gebruikt om over de bovenlijn van het paard te bewegen. Dit helpt bij het verlagen van spanning en het aanbrengen van een lazere houding (Bron 2). Door de stick te gebruiken, kan de ruiter visuele signalen geven zonder fysiek contact met het paard, wat vooral van belang is bij paarden die gevoeliger zijn voor aanrakingen of die nog niet volledig vertrouwen tonen in de ruiter.

Het principe van Druk en Loslaten

Een belangrijk aspect van grondwerk is het gebruik van druk en loslaten. Wanneer een paard wijkt voor de druk die uitgeoefend wordt met de stick, kan de ruiter de druk wegnemen. Dit is een krachtige leerstrategie, omdat het paard op een positieve manier leert dat het iets bereikt door op een bepaalde manier te reageren. Het geven van stabiele druk (zoals tegen het lichaam van het paard) en drijvende druk (waarbij het paard in een ritme van zich afzet) zijn twee technieken die vaak worden gebruikt (Bron 2). De eerste dient om een duidelijk signaal te geven, de tweede om het paard in beweging te zetten.

Een voorbeeld hiervan is wanneer de ruiter de achterbenen van het paard kruist en vervolgens met de stick een hulp geeft naar de schouder. Hiermee kan het paard geleid worden in een omwenteling, waardoor het geleerd wordt om op signalen te reageren zonder angst of verzet (Bron 2).

Grondwerkstick en het Trainen van Verzameling

Grondwerk is niet alleen gericht op het leren van ruimte- en timingconcepten, maar ook op het ontwikkelen van verzameling. Dit is van groot belang in klassieke dressuur en wordt ook toegepast in het werk aan de lange teugel. De grondwerkstick speelt hierin een ondersteunende rol, omdat het de ruiter in staat stelt om visuele en fysieke hulzen te geven zonder het paard fysiek aan te raken of met gewicht te belasten (Bron 3).

Bij het werk aan de lange teugel wordt het paard voortbewogen met een lange teugel, waardoor het zich op gymnastische wijze kan ontwikkelen. De stick kan hierbij gebruikt worden om bepaalde lijnen aan te wijzen, het paard te stimuleren tot het volgen van bepaalde patronen, en om het paard te helpen bij het opbouwen van zelfhouding en balans. Deze vorm van training is geschikt voor paarden van elk leeftijd en niveau, mits de oefeningen worden aangepast aan de mogelijkheden van het dier (Bron 3).

Grondwerkstick als Hulpmiddel in het Ontwikkelen van Vertrouwen

Een van de meest waardevolle aspecten van het gebruik van de grondwerkstick is de mogelijkheid om vertrouwen en respect te bouwen tussen paard en ruiter. Omdat de stick geen fysieke druk oplevert (tenzij correct gebruikt), is het een ideale manier om het paard te leren reageren op visuele signalen en aanwijzingen. In de praktijk betekent dit dat het paard geleerd wordt om op lichte signalen te reageren, wat uiteindelijk leidt tot een zachtere blik, meer ontspanning en een betere communicatie tussen dier en ruiter.

Bijvoorbeeld, wanneer een paard leren moet om in de ruimte van de ruiter te blijven, kan de stick gebruikt worden om zachte aanwijzingen te geven zodra het paard in de ruimte van de ruiter tredt. Dit helpt het paard om het begrip van ruimte te ontwikkelen en leert het respect te tonen voor de persoon met wie het werkt (Bron 2).

Timing en Geduld

Een van de meest voorkomende fouten bij het grondwerk is dat ruiter te snel probeert te reageren of te veel druk oplevert. Dit kan leiden tot angst, verzet of zelfs agressie bij het paard. Daarom is het belangrijk dat de ruiter geduld uitoefent en zijn timing nauwkeurig afstemt op de reacties van het paard. Zoals aangegeven in de praktijkvoorbeelden, is het gebruik van de stick een krachtige ondersteuning, maar het vraagt wel om nauwkeurige timing en dosering van hulzen (Bron 2).

Grondwerkstick in de Praktijk: Voorbeelden

In praktijkvoorbeelden is duidelijk te zien hoe de grondwerkstick wordt gebruikt bij het trainen van paarden. Zoals in één van de voorbeelden, waarbij Bo Kasbergen werkt met Homaar, laat hij zien hoe de stick wordt gebruikt om het paard te leiden en te desensibiliseren. De stick wordt hierbij gebruikt om visuele signalen te geven en het paard te leren om op bepaalde lijnen te bewegen. Hierdoor kan het paard geleid worden zonder fysieke druk (Bron 2).

Een ander voorbeeld is het kruisen van de achterbenen, waarbij de stick wordt gebruikt om het paard te helpen in een omwenteling. Dit is een techniek die vaak wordt toegepast in het grondwerk om controle te krijgen over de vijf lichaamsdelen van het paard: het hoofd en de hals, de nek, de schouder, de ribben en de heup (Bron 2).

Samenvatting

De grondwerkstick is een waardevol hulpmiddel in het paardentrainingssysteem, met name in het grondwerk. Het helpt bij het geven van visuele signalen, het aanbrengen van fijne lichaamstaal, en het leren van ruimte- en timingconcepten. De stick is gemaakt van fibreglas en heeft meestal een rubberen handvat voor extra grip. De 1,20 meter lengte zorgt voor een grote reikwijdte, waardoor het mogelijk is om signalen over te brengen van op grotere afstand.

Het gebruik van de grondwerkstick vraagt om geduld, timing en dosering van hulzen. Het paard moet geleerd worden om op lichte signalen te reageren, wat uiteindelijk leidt tot een betere communicatie, meer vertrouwen en een zachtere houding. In de praktijk is het duidelijk te zien hoe de stick kan worden gebruikt bij het aanwijzen van bewegingslijnen, het trainen van sensibiliteit, en het leren van verzameling.

De grondwerkstick is dus niet alleen een functioneel hulpmiddel, maar ook een educatief instrument dat helpt bij het ontwikkelen van respect, samenwerking en vertrouwen tussen paard en ruiter.

Bronnen

grondwerken