Gescheiden riolering: een overzicht van voordelen, verplichtingen en technische uitvoering

Published by Redactie on juli 3, 2025 | Category riolering

Inleiding

De aard van het rioleringssysteem speelt een cruciale rol bij het beheer van afvalwater en regenwater. In Nederland is het gebruik van een gescheiden riolering in veel gevallen geen verplichting, terwijl in België de situatie anders is. Dit artikel bevat een overzicht van de voordelen van gescheiden riolering, de verplichtingen, en de technische uitvoering, gebaseerd op de gegevens uit de bronnen.

Gescheiden riolering: Wat is het?

Een gescheiden riolering is een systeem waarbij afvalwater en regenwater apart worden afgevoerd. Hierbij wordt gebruikgemaakt van twee aparte rioleringssystemen: één voor het afvalwater van huishoudens en bedrijven, en één voor het regenwater dat van daken, opritten en straten afspoelt. In tegenstelling tot een gemengd rioolstelsel, waarin beide soorten water in dezelfde buizen terechtkomen, is een gescheiden systeem gericht op een betere waterkwaliteit en minder kans op overstromingen.

Voordelen van gescheiden riolering

Er zijn meerdere voordelen aan het aanleggen van een gescheiden rioleringssysteem. De belangrijkste voordelen zijn:

1. Betere waterkwaliteit

Bij een gescheiden riolering wordt het regenwater apart afgevoerd, wat de kans op verontreiniging van oppervlaktewater vermindert. Het regenwater kan rechtstreeks worden afgevoerd naar waterwegen, zonder dat het door een rioolwaterzuiveringsinstallatie hoeft te worden geleid. Dit leidt tot een betere waterkwaliteit en een lagere vervuiling van het milieu.

2. Minder kans op overstromingen

Bij een gescheiden riolering kan het rioleringsnetwerk beter omgaan met hevige regenval. Hierdoor is er minder kans op overstromingen. Dit is vooral belangrijk in gebieden met een hoge neerslag.

3. Optimalisatie van waterzuivering

Bij een gescheiden riolering kan de waterzuivering efficiënter werken. Het afvalwater dat via het gescheiden systeem wordt afgevoerd, is minder verontreinigd, waardoor de waterzuivering minder energie en middelen nodig heeft.

4. Invloed op belastingen

Sommige gemeenten bieden kortingen op rioolheffingen voor huishoudens die gescheiden riolering hebben geïmplementeerd. Dit kan leiden tot lagere kosten voor particulieren en bedrijven.

Verplichtingen en wettelijke regels

De verplichting tot gescheiden riolering varieert per gemeente. In Nederland is het aanleggen van een gescheiden riolering geen verplichting, maar een keuze. In België is de situatie anders: voor nieuwbouw is gescheiden riolering verplicht sinds 2000, en voor herbouw sinds 2008.

Wettelijke verplichtingen

De Wet milieubeheer stelt dat gemeenten verantwoordelijk zijn voor de inzameling en verwerking van stedelijk afvalwater. Dit omvat ook de verplichting om maatregelen te nemen die de vervuiling van oppervlaktewater en grondwater voorkomen. Gescheiden riolering is een van de methoden om aan deze verplichting te voldoen.

Verplichtingen per gemeente

In sommige gemeenten is het aanleggen van een gescheiden riolering verplicht, terwijl het in andere gemeenten een keuze is. De gemeente kan ook bepalen of er sprake is van een verplichting voor particulieren en bedrijven.

Technische uitvoering van gescheiden riolering

De technische uitvoering van een gescheiden rioleringssysteem vereist een aandachtige aanpak. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste stappen bij de uitvoering van een gescheiden riolering.

1. Voorbereiding

In de voorbereidingsfase wordt een gedetailleerd plan gemaakt voor het project. Dit omvat het ontwerp van het systeem, de keuze van materialen en de planning van de werkzaamheden. Het is belangrijk om in deze fase nauw samen te werken met de gemeente en andere betrokken partijen.

2. Vergunningen

Voor de aanleg of renovatie van een rioleringssysteem zijn vaak verschillende vergunningen nodig. Dit kan variëren van bouwvergunningen tot milieuvergunningen. Het is belangrijk om tijdig alle benodigde vergunningen aan te vragen en te verkrijgen.

3. Uitvoering

De uitvoering van het project omvat de daadwerkelijke aanleg of renovatie van het rioleringssysteem. Dit kan variëren van graafwerkzaamheden tot de installatie van leidingen en pompen. Het is belangrijk om tijdens deze fase regelmatig overleg te hebben met de aannemer en andere betrokken partijen om ervoor te zorgen dat het project volgens plan verloopt.

4. Oplevering en nazorg

Na de uitvoering van de werkzaamheden dient de riolering gecontroleerd te worden op naleving van de voorschriften. De gemeente kan ook een opleveringsinspectie uitvoeren om de toestand van de riolering vast te leggen.

Onderhoud en renovatie

Een gescheiden rioleringssysteem vereist regelmatig onderhoud om de efficiëntie en levensduur van het systeem te waarborgen. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste onderdelen van het onderhoud.

1. Reiniging

In de loop van de tijd kan de riolering vervuild raken, doordat vaste stoffen in het rioolwater bezinken. Deze vervuiling kan ervoor zorgen dat afvoercapaciteit van de riolering afneemt en daarmee de kans op (water)overlast toeneemt. Om deze kans op (water)overlast niet te veel te laten toenemen, dient de riolering regelmatig gereinigd te worden.

2. Inspecties en evaluaties

De kwaliteit van de riolering wordt regelmatig geëvalueerd. Hierbij wordt gebruikgemaakt van inspecties en evaluaties. De gemeente bepaalt welke riolen gereinigd moeten worden en dit wordt vastgelegd in het operationele plan.

3. Herstel en vervanging

In sommige gevallen kan een riolering hersteld of vervangen worden. Dit gebeurt op basis van de inspecties en evaluaties. De gemeente bepaalt of een riolering hersteld of vervangen moet worden.

Duurzaamheid en circulaire economie

De gemeente zet in op het klimaatadaptief inrichten van straten, waaronder het gebruik van duurzame materialen en circulaire economie. Hierbij wordt zo min mogelijk kunststof wegendoek e.d. in de grond toegepast en zoveel als mogelijk vergroend. Waar mogelijk worden kolken van de wegen direct aangesloten op oppervlaktewater in plaats van het riool of wordt het hemelwater van de weg oppervlakkig via de berm afgevoerd naar de watergang.

Conclusie

Een gescheiden rioleringssysteem biedt aanzienlijke voordelen op het gebied van milieubescherming, waterbeheer en duurzaamheid. Hoewel er ook nadelen en uitdagingen zijn, zoals hogere kosten en complexiteit, wegen de voordelen vaak zwaarder. Gemeenten spelen een cruciale rol bij de implementatie van gescheiden riolering en het is belangrijk om nauw met hen samen te werken bij de aanleg of renovatie van een rioleringssysteem. Met de juiste planning, uitvoering en nazorg kan gescheiden riolering een belangrijke bijdrage leveren aan een duurzamer en efficiënter waterbeheer.