Aanbouw fundering: keuzes, berekeningen en praktische toepassingen

Published by Redactie on juli 19, 2025 | Category fundering

Bij de realisatie van een aanbouw speelt de keuze van de fundering een cruciale rol. Niet alleen de stabiliteit van de constructie hangt hier van af, maar ook het milieuaspect, de kosten en de mogelijke inbreng op de omgeving. In dit artikel wordt ingegaan op de verschillende funderingsmethoden die geschikt zijn voor een aanbouw, wanneer welke methode het meest toepasselijk is en hoe de fundering kan worden berekend. Daarnaast worden praktische voorbeelden en toepassingen besproken, zoals de schroeffundering, fundering op staal en de rol van heipalen bij aanbouwen.

Aanbouw fundering: inleiding en relevante factoren

Een fundering is de basis van elk bouwwerk en zorgt ervoor dat de last van het gebouw veilig en stabiel wordt overgedragen op de ondergrond. Bij een aanbouw is het extra belangrijk om rekening te houden met de bestaande constructie, de ondergrond en de gewenste functie van de aanbouw. De keuze van de juiste funderingsmethode hangt af van meerdere factoren, zoals:

De bodemgesteldheid (zand, klei, veen)
Het gewicht van de aanbouw
De verwachtingen ten aanzien van minimale inbreng op de omgeving
De toegestane bouwmethoden en eventuele vergunningseisen

Omdat fundering vaak een belangrijk onderdeel is van de totale bouwkosten en ook invloed heeft op de duurzaamheid van het project, is het verstandig om deze zorgvuldig te selecteren en berekenen.

Fundering op staal: eenvoud, snelheid en beperkte toepassing

Een veelgebruikte fundering bij aanbouwen op stabiele zandgrond is de fundering op staal, ook wel aangeduid als rechtstreekse fundering. Deze methode houdt in dat een laagje beton wordt gestort over het oppervlak van de ondergrond, zonder dat men diep in de grond moet gaan. Het voordeel is dat dit een relatief goedkope en snelle methode is, die weinig inbreng heeft op de omgeving.

Een fundering op staal is echter alleen geschikt voor lichte constructies zoals een terras of een aanbouw met een houtskelet. Deze methode is niet geschikt voor zware constructies zoals een metselwerk of een aanbouw met een zwaar gewicht, en ook niet geschikt op veengrond of klei, waarbij de ondergrond minder draagkracht heeft.

Strokenfundering en puttenfundering: klassieke oplossingen

Voor zwaardere aanbouwen op stabiele grond is een strokenfundering of een puttenfundering een veelgebruikte oplossing. De strokenfundering bestaat uit stroken van gewapend beton, die als liggers dienen en het gewicht van de aanbouw gelijkmatig verspreiden. Deze methode biedt meer stabiliteit dan een fundering op staal, maar is wat duurder en tijdrovender.

Een puttenfundering houdt in dat individuele putten worden gegraven, waarin funderingsblokken of beton worden geplaatst. Deze methode is vooral geschikt voor losse of minder stabiele grond, omdat het gewicht van de aanbouw hier op meerdere punten kan worden overgedragen.

Beide methoden vereisen een grondige berekening van het gewicht en de belastingen, om te voorkomen dat er sprake komt van verzakkingen of andere problemen.

Schroeffundering: milieuvriendelijk en geschikt voor natte grond

Bij aanbouwen waarbij minimale inbreng op de omgeving gewenst is, is de schroeffundering een aantrekkelijke optie. Deze fundering bestaat uit schroefpalen die met behulp van een speciale machine in de grond worden gedraaid. Het voordeel is dat er geen gaten hoeven te worden gegraven en er geen trillingen of aardverschuivingen ontstaan die schade kunnen veroorzaken aan de bestaande constructie.

Een voorbeeld van een schroeffundering in de praktijk is beschreven in een project van Van Aken Schroeffunderingen, waarbij schroefpalen van tien meter werden gebruikt voor een aanbouw. Deze palen werden geïnstalleerd in een natte grond, iets wat bij conventionele funderingen lastiger is. De schroeffundering is dus ook geschikt in natte, minder stabiele grond, zoals vaak het geval is na langdurige regenperiodes.

Heipalen: wanneer zijn deze noodzakelijk?

Heipalen worden gebruikt wanneer de ondergrond niet voldoende draagkracht biedt om het gewicht van een aanbouw te dragen. Dit is vaak het geval in gebieden met veengrond of in het westen van Nederland waar de grond nat en losser is. De keuze voor heipalen houdt in dat palen van beton of hout in de grond worden gedreven of geboord, tot in een vaste laag, zodat het gewicht van de aanbouw veilig kan worden overgedragen.

Volgens de beschreven casussen is de keuze voor heipalen sterk afhankelijk van:

De bodemgesteldheid
Het gewicht van de aanbouw
De gewenste stabiliteit van de constructie

Bijvoorbeeld, een aanbouw met een zware constructie zoals metselwerk vereist vaak heipalen om de belasting goed te verdelen en verzakkingen te voorkomen. De kosten van heipalen zijn relatief hoog, maar zijn soms essentieel voor de veiligheid van het bouwwerk.

Fundering berekenen: verplichte stap in het bouwproces

Of je nu een aanbouw maakt of een vrijstaande schuur, de fundering moet worden berekend door een constructeur. Deze berekening is verplicht bij een vergunningaanvraag en ook verplicht wanneer je vergunningsvrij bouwt, omdat je dan moet kunnen aantonen dat je constructie voldoet aan de veiligheidseisen van het Besluit bouwwerken leefomgeving.

De funderingsberekening bevat onder andere:

De gewenste belastingen en drukken
De aard van de ondergrond
De gewenste stabiliteit van het bouwwerk
De juiste funderingsmethode en afmetingen

De berekening wordt meestal gedaan in samenwerking met een aannemer of bouwbedrijf, zoals Fundumij, dat ervaring heeft met funderingen en aanbouwen.

Milieuaspecten en duurzaamheid bij de keuze van fundering

Bij de keuze van een funderingsmethode is het verstandig om ook rekening te houden met de milieubelasting. Een fundering op heipalen of met beton is vaak met een hogere CO2-uitstoot verbonden, terwijl een lichtere fundering met houtskeletconstructies en prefab-elementen een lagere milieubelasting kan hebben.

Bijvoorbeeld, een aanbouw met een houtskeletconstructie is minder zwaar dan een metselconstructie en kan vaak een lichtere fundering toepassen, zoals grondverdichting of het verankeren aan de bestaande fundering. Daarnaast kan gebruik worden gemaakt van prefab-bouwelementen, die efficiënt geproduceerd worden en herbruikbaar zijn bij andere projecten.

Het gebruik van duurzaam hout, zoals hout met een FSC- of PEFC-certificaat, is daarbij een aanbevolen keuze om de ecologische impact te beperken.

Praktijkvoorbeeld: schroeffundering voor aanbouw

Een concreet voorbeeld van een schroeffundering voor een aanbouw is beschreven in een project van Van Aken Schroeffunderingen. De klant wilde extra leefruimte creëren zonder de tuin overhoop te gooien of schade aan de bestaande constructie. De schroeffundering was hier de ideale oplossing, omdat deze methode:

Minimale inbreng op de omgeving
Goede stabiliteit in natte grond
Snelle en nauwkeurige installatie

De schroefpalen van tien meter werden in de vaste ondergrond geïnstalleerd en zorgden voor een stevige basis voor de aanbouw. Deze methode is dus een goede optie bij aanbouwen waarbij de bestaande omgeving moet worden beschermd en waar het gewicht van de aanbouw niet te hoog is.

Conclusie

De keuze van een fundering bij een aanbouw is een cruciale stap in het bouwproces. Het is belangrijk om te weten welke funderingsmethode het meest geschikt is op basis van de bodemgesteldheid, het gewicht van de aanbouw en de gewenste duurzaamheid. Een fundering op staal is eenvoudig en snel, maar beperkt. Schroeffundering biedt een milieuvriendelijke en stabiele oplossing voor natte grond. Heipalen zijn vaak nodig bij zware constructies of losse ondergrond, maar zijn kostbaar. De fundering moet altijd worden berekend door een constructeur, zowel bij een vergunningaanvraag als bij vrijbouwprojecten.

Een goed gekozen fundering zorgt voor de stabiliteit van de aanbouw en draagt bij aan de duurzaamheid van het project. Door rekening te houden met de ecologische aspecten, zoals het gebruik van houtskeletconstructies of prefab-elementen, kan een aanbouw ook milieuvriendelijk worden gerealiseerd.

Bronnen

aanbouw