Stapsgewijs gids: Hoe maak je een bekisting voor een fundering

Bij de bouw van een woning of bij uitbreidingen en constructies speelt een stevige fundering een essentiële rol. Deze vormt namelijk de basis van de gehele structuur en bepaalt in belangrijke mate de stabiliteit van het gebouw. Een goede fundering begint met een correcte bekisting. In deze gids wordt stap voor stap uitgelegd hoe je een bekisting voor een fundering maakt, inclusief de benodigdheden, technieken en aandachtspunten. De informatie is gebaseerd op praktijkkennis van betonwerken en kluswijzers, zoals HB Betonwerken en Mijnkluswijzer.

Voorbereiding van het terrein

Voordat je aan de bekisting kan beginnen, is het essentieel dat het terrein goed is voorbereid. De eerste stap is het uitzetten van de fundering. Dit doe je door vier piketpalen te plaatsen in de vorm van de gewenste fundering. Tussen deze piketten word een metselkoord gespannen om de contouren van de fundering zichtbaar te maken. Met behulp van een rolmaat worden de afmetingen gecontroleerd.

Het terrein wordt vervolgens geëgaliseerd en uitgegraven. De aanbevolen diepte is minimaal 60 cm, maar 80 cm is gunstiger, afhankelijk van de grondsoort en de gewenste belasting. Aan de zijkanten wordt extra uitgegraven om ruimte te maken voor de bekisting en eventuele isolatiematerialen. Bij deze voorbereiding is het belangrijk om eventuele grondwaterproblemen te onderzoeken en af te drenen, als nodig.

Benodigdheden voor het maken van een bekisting

Het maken van een kwalitatief goede bekisting vereist een aantal materialen en gereedschappen. Onderstaand een overzicht van de benodigdheden:

De keuze van hout of staal voor de bekisting hangt af van de omvang van het project. Voor kleinere projecten zoals tuinhuizen of schuren is hout vaak het meest geschikt, terwijl stalen bekistingen efficiënter zijn voor grotere projecten en reeksen.

Stapsgewijs: het maken van de bekisting

Stap 1: Uitzetten van de fundering

De eerste actie is het afbakenen van het gebied waarop de fundering zal komen. Dit gebeurt door vier piketpalen te plaatsen en een metselkoord te spannen. Met behulp van een rolmaat en waterpas worden de afmetingen gecontroleerd en het niveau afgesteld.

Stap 2: Graven van de fundering

Na het uitzetten wordt het gracht gegraven. De aanbevolen diepte is 60-80 cm, afhankelijk van de belasting van het bouwwerk. Aan de zijkanten wordt extra ruimte gegraven om de bekisting en eventuele isolatie te plaatsen.

Stap 3: Het maken van de bekisting

De planken worden op maat gecapit en met schroeven aan elkaar bevestigd. Het is belangrijk dat de bekisting stevig en waterdicht is om te voorkomen dat het beton weglekt. Een aanbevolen aanvulling is het gebruik van plastic bouwfolie om de bekisting te isoleren en lekkage te voorkomen. In sommige gevallen wordt isolatiemateriaal toegevoegd om de fundering beter te isoleren en warmtegeleiding te verbeteren.

Stap 4: Plaatsen van de bekisting

Nadat de bekisting gemaakt is, wordt deze op de juiste plek geplaatst. Zorg ervoor dat de bekisting goed is afgesteld met de waterpas en dat de randen horizontaal en verticaal zijn. De bekisting wordt met paaltjes en schroeven vastgezet om te voorkomen dat het verplaatst tijdens het storten van het beton.

Stap 5: Wapening en storten

Vooraf aan het storten van het beton wordt wapening of een wapeningsnet geplaatst. Dit versterkt de fundering en voorkomt kelderingen of scheuren. Vervolgens wordt het beton gestort. Het is belangrijk om het beton goed in te werken en eventuele luchtbellen te verwijderen met een trilnaald of porstok. Na het storten wordt het beton gedekt met plastic folie om de uithardingsproces te ondersteunen.

Stap 6: Onkisten

Zodra het beton volledig is uitgehard (meestal na 7-14 dagen, afhankelijk van de omstandigheden), kan de bekisting worden verwijderd. Dit gebeurt zorgvuldig om de fundering niet te beschadigen. De verwijderde bekisting kan vaak worden hergebruikt voor andere projecten.

Belang van een kwalitatieve bekisting

Een goed gemaakte bekisting zorgt voor een stabiele en betrouwbare fundering. Dit is van groot belang, want een onvoldoende of defecte fundering kan leiden tot verzakkingen, scheuren of andere structurele problemen. Daarnaast beïnvloedt de kwaliteit van de bekisting de toekomstige warmteisolatie en duurzaamheid van het bouwwerk. In sommige gevallen wordt de bekisting geïntegreerd met isolatiemateriaal, wat leidt tot een betere energie-efficiëntie.

Keuze tussen houten en stalen bekisting

De keuze van het bekistingmateriaal is afhankelijk van het project en de hergebruiksmogelijkheden. Voor kleinere projecten is hout vaak het meest geschikt, omdat het goedkoop, flexibel en makkelijk te verwerken is. Stalen bekistingen zijn daarentegen duurbaarder en geschikt voor herhaalde toepassingen, zoals bij seriële productie. De besparing op hergebruik van stalen bekistingen kan groter zijn dan het optimaliseren van beton- en staalverbruik.

Wanneer een professional inzetten?

Hoewel het maken van een bekisting in principe een zelfstandige klus is, is het verstandig om de hulp van een professional in te schakelen voor grotere of complexe projecten. Betonwerken zoals HB Betonwerken hebben de nodige expertise en apparatuur om een kwalitatief hoge bekisting en fundering te realiseren. Dit is vooral belangrijk bij projecten waarbij de fundering een cruciale rol speelt, zoals bij het bouwen van woningen of het uitbreiden van bestaande constructies.

Conclusie

Het maken van een bekisting voor een fundering vereist nauwkeurigheid, technisch inzicht en aandacht voor detail. Vanaf het uitzetten van de fundering tot het ontkisten van de bekisting, elk stapje draagt bij aan de kwaliteit en stabiliteit van het bouwwerk. Door gebruik te maken van de juiste materialen, gereedschappen en technieken is het mogelijk om een betrouwbare en duurzame fundering te storten. Zowel voor DIY-enthusiast als voor professionele aannemers is het belangrijk om de richtlijnen en aanbevelingen te volgen om mogelijke problemen te voorkomen.

Bronnen

1. HB Betonwerken – Hoe gaat een bekisting maken voor een fundering in zijn werk?
2. HB Betonwerken – De bekisting van een fundering: zo maken wij hem!
3. 123 Betonbestellen – Hoe maak je eenvoudig een bekisting
4. Stubeco – Bekisting en ondersteuning
5. Mijnkluswijzer – Fundering maken