Fundering waterdicht maken: Uitleg over technieken en materialen

De fundering van een gebouw is de basis voor de stabiliteit en duurzaamheid van de constructie. Bij aanhoudend vocht of hoog grondwatergehalte kan de fundering echter aangetast worden, wat leidt tot schade aan de structuur en mogelijke vochtproblemen in de woning. Het waterdicht maken van de fundering is daarom een essentiële maatregel bij nieuwbouw, renovatie of het herstellen van bestaande constructies. In dit artikel worden de belangrijkste technieken en materialen besproken die worden ingezet om een fundering waterdicht te maken. Op basis van actuele en betrouwbare informatie uit diverse bronnen wordt een overzicht gegeven van de toepassing, voor- en nadelen, en de situaties waarin deze technieken het meest geschikt zijn.

Belang van waterdicht maken van de fundering

De fundering vormt de ondergrondse basis van een gebouw. Bij een correct uitgevoerde fundering is het risico op vochtinfiltratie en schade aan de structuur minimaal. Echter, wanneer de fundering in contact komt met grondwater of regenwater, kan dit leiden tot capillaire opstijging, vochtproblemen in de kelder of zelfs structurale schade. Door de fundering waterdicht te maken, wordt het bouwvolume beschermd tegen infiltratie van water vanuit de bodem. Bovendien verlengt deze maatregel de levensduur van de fundering en vermindert de kosten voor onderhoud en herstelling.

Het is belangrijk om te onthouden dat het waterdicht maken niet enkel een preventieve maatregel is, maar ook een noodzakelijke technische vereiste. In regio’s waar het grondwaterpeil hoog ligt, is het onvermijdelijk om horizontale en verticale waterdichtheid toe te passen. Ook bij droge bodems is het zinvol om waterdichting uit te voeren, vooral wanneer het bouwvolume langer dan enkele decennia moet standhouden.

Technieken voor het waterdicht maken van funderingen

Er zijn verschillende methoden om een fundering waterdicht te maken. De keuze voor een bepaalde techniek hangt af van factoren zoals het grondwaterpeil, de bouwconstructie, de toegankelijkheid van de fundering, en de budgettaire mogelijkheden. Hieronder worden de meest gebruikte methoden nader toegelicht.

1. Cementeren van de fundering

Cementeren is een klassieke methode waarbij een laag cement of mortel wordt aangebracht op de muren en vloer van de kelder of fundering. Deze techniek biedt een relatief goedkope oplossing en is geschikt voor relatief droge omstandigheden. Het cement vormt een waterdichte laag die poriën en kleine scheuren dichtmaakt en zo waterinfiltratie voorkomt.

Cementeren is vooral effectief wanneer de fundering nog in een vroeg stadium van constructie of renovatie zich bevindt. In bestaande constructies is deze methode minder geschikt, omdat de aanbreng van cement vaak een demontage of sloop van de kelderstructuur vereist. Bovendien kan cement met de tijd barsten, wat opnieuw leidt tot vochtproblemen.

2. Injecteren van de fundering

Injecteren is een techniek waarbij een vloeistof (zoals polyurethaan of epoxy) wordt ingebracht in de poriën, naden of scheuren van de fundering. Deze vloeistof vult de lichtste openingen en vormt een waterdichte barrière. Injecteren is een snelle en minimaal invasieve methode die zowel in nieuwbouw als bij herstellingen van bestaande funderingen kan worden toegepast.

De voordelen van injecteren zijn:

• Minimale onderbreking van bouw- of leefprocessen.
• Goede resultaten bij kleine tot middelgrote scheuren.
• Bescherming tegen zowel horizontale als verticale infiltratie.

Nadat de vloeistof geinjecteerd is, moet deze uitharden en vormen zo een permanente waterdichte laag. Deze methode wordt vaak gekoppeld aan andere waterdichtingstechnieken, zoals het toepassen van coatings of folies, om een extra veiligheid te bieden.

3. Horizontale en verticale waterdichtheid

De horizontale waterdichtheid wordt meestal uitgevoerd onder de fundering en bestaat uit het aanbrengen van een laag rollenmateriaal of coatings. Deze methode wordt gebruikt om infiltratie van water vanuit de bodem te voorkomen. Het rollenmateriaal moet meerdere lagen zijn aangebracht en goed afgewerkt worden om een afdichting te vormen die niet snel breekt.

Verticale waterdichtheid is gericht op de zijkanten van de fundering. Het doel is om infiltratie van water vanuit de zijdelingse richting (zoals regenwater of grondwater) tegen te gaan. Verticale waterdichtheid kan bestaan uit coatings, schilderwerken of plakmateriaal, afhankelijk van de toepassing en de omstandigheden.

Bij het aanbrengen van horizontale en verticale waterdichtheid moet het oppervlak van de fundering goed worden voorbereid: schoon, droog en glad. Naden en onregelmatigheden moeten worden weggenomen of verholpen. Vervolgens wordt een primer aangebracht om de hechting van het waterdichtingsmateriaal te vergroten. Pas daarna kan de waterdichtheid in het echt worden aangebracht.

4. Betoninjectie

Betoninjectie is een techniek waarbij scheuren of zwakke plekken in een betonnen fundering worden hersteld met injectie van epoxy of polyurethaan. Deze methode is vooral geschikt voor funderingen met kleine tot middelgrote beschadigingen. De injectiematerialen vullen de scheuren en vormen een duurzame, waterdichte laag. Bovendien helpt het het structurele karakter van de fundering te herstellen, zodat het bouwvolume veilig kan blijven.

De voordelen van betoninjectie zijn:

• Snelle uitvoering.
• Duurzame resultaten.
• Geringe invloed op de omgeving.

Betoninjectie kan worden toegepast op zowel horizontale als verticale oppervlakken van de fundering. Het is een geschikte oplossing voor funderingen die al schade hebben opgelopen door waterdruk of ouderdom. Echter, bij ernstige beschadigingen kan betoninjectie niet volledig voldoen en moet de fundering worden vervangen of hersteld via andere technieken.

5. Coatings en folies

Coatings zijn vloeibare materialen die worden aangebracht op de oppervlakken van de fundering en vormen een waterdichte laag. Deze coatings kunnen bestaan uit bitumen, hars of speciale waterdichtingsmaterialen. Ze worden vaak gebruikt in combinatie met rollenmateriaal of injectiematerialen om een extra laag van bescherming te bieden.

Folies zijn flexibele platen die op het oppervlak van de fundering worden geplakt. Ze zijn meestal van synthetisch materiaal en bieden een lichte maar effectieve waterdichtheid. Folies zijn vooral geschikt voor horizontale waterdichtheid. Ze moeten goed worden opgespoten en bevestigd om lekken te voorkomen.

Materialen voor het waterdicht maken van funderingen

De keuze van het juiste materiaal is van groot belang bij het waterdicht maken van een fundering. Hieronder worden enkele veelgebruikte materialen besproken.

Naast deze traditionele materialen worden ook moderne producten ingezet, zoals Aquaplan Ondergronds. Dit product is speciaal ontwikkeld om de fundering waterdicht te maken en biedt een flexibele, waterdichte barrière tegen grondwater. Het is geschikt voor zowel nieuwbouw als herstellingen en kan worden aangebracht op ondergrondse delen van de fundering.

Toepassing in verschillende situaties

Het waterdicht maken van een fundering hangt af van de situatie op de bouwlocatie. In droge gebieden waar het grondwaterpeil laag is, is een lichte waterdichtheid vaak voldoende. In regio’s met hoog grondwaterpeil of regenachtig klimaat is een uitgebreide waterdichtheid noodzakelijk. In dergelijke gevallen wordt vaak een combinatie van horizontale en verticale waterdichtheid toegepast, eventueel in combinatie met een afwateringssysteem.

In bestaande woningen waar de fundering al schade heeft opgelopen, is het vaak noodzakelijk om een combinatie van injecteren, coatings en mortels toe te passen. Hierbij wordt vaak professionele hulp ingeroepen, aangezien het herstellen van schade aan de fundering complex kan zijn.

Conclusie

Het waterdicht maken van een fundering is een essentieel onderdeel van bouw- en renovatieprojecten. Door de fundering waterdicht te maken, wordt het bouwvolume beschermd tegen vochtproblemen, structurale schade en vermindering van de levensduur van de constructie. Er zijn verschillende technieken en materialen beschikbaar, variërend van cementeren en injecteren tot het aanbrengen van coatings en folies. De keuze van de juiste methode en het materiaal hangt af van factoren zoals het grondwaterpeil, de bouwconstructie en de budgettaire mogelijkheden.

Het is belangrijk om professionele advies in te winnen bij het uitvoeren van waterdichtingswerken, vooral bij bestaande constructies of bij complexe situaties. Door de juiste technieken en materialen toe te passen, kan de fundering langdurig en betrouwbaar functioneren, wat bijdraagt aan de duurzaamheid en veiligheid van het gebouw.

Bronnen

1. Waterdicht maken van kelders en funderingen
2. Fundering waterdicht maken - SealteQ
3. Fundering waterdicht maken - Poltec
4. Materialen voor funderingsbescherming
5. Aquaplan Ondergronds - waterdicht maken van funderingen