Hoe kun je achterhalen welke fundering jouw huis heeft en waarom het belangrijk is

Published by Redactie on juli 19, 2025 | Category fundering

De fundering van een huis is de basis waarop de gehele constructie rust. Het is daarom van groot belang om te weten welke fundering jouw huis heeft, zowel bij aankoop, verbouwing als bij het onderhouden van de woning. Funderingsproblemen kunnen leiden tot scheuren in muren, verzakte vloeren en andere schade die kostbaar en lastig te herstellen zijn. In dit artikel worden de meest voorkomende funderingstypes in Nederland beschreven, uitleg gegeven over hoe je kunt bepalen welke fundering jouw woning heeft, en waarom het begrip van jouw fundering essentieel is voor de stabiliteit en waarde van je huis.

Wat is een fundering en waarom is het belangrijk?

Een fundering is het onderste deel van een gebouw dat ervoor zorgt dat het gewicht van het huis gelijkmatig over de grond wordt verdeeld. De fundering zorgt ervoor dat het huis stevig staat, verhindert dat het verzakt en vermindert het risico op schade als gevolg van bodemverplaatsingen. De kwaliteit en het type fundering bepalen mede of een woning zich goed gedraagt op de lange termijn, vooral in het licht van klimaatverandering en bodemdaling.

Volgens het Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) heeft ongeveer een half miljoen huizen in Nederland funderingsproblemen of is er sprake van een verhoogd risico op zo’n probleem. Het type fundering en de ondergrond waarop het huis staat zijn hierin bepalend.

Welke soorten funderingen zijn er in Nederland?

Er zijn twee hoofdcategorieën van funderingen in Nederland: fundering op staal en fundering op palen. Binnen deze categorieën zijn er weer verschillende vormen, afhankelijk van de ondergrond en de bouwmethoden die werden gebruikt.

Fundering op staal

Een fundering op staal betekent dat het huis direct op een zand- of kleilaag wordt gebouwd, zonder gebruik van heipalen. Deze fundering is ook wel bekend als een plaatfundering. Hierbij wordt een solide ondergrond gecreëerd waarop direct wordt begonnen met de bouw van het huis. Het gewicht van het huis wordt gelijkmatig over de oppervlakte van de fundering verdeeld.

Deze vorm van funderen komt relatief weinig voor in vergelijking met paalfunderingen. Het is vooral te vinden in dorpen of steden met een relatief harde ondergrond. Een nadeel van een fundering op staal is dat het gevoeliger is voor bodemdaling, inklinking en langdurige droogte. Als de draagkracht van de bodem afneemt, kan de fundering verzakken, wat leidt tot scheuren in muren of een scheve vloer.

Fundering op palen

Een fundering op palen wordt aangebracht door heipalen in de grond te slaan tot de dragende laag is bereikt. Hierbij wordt het gewicht van het huis direct doorgegeven aan de draagkrachtige bodem. Deze vorm van funderen is vooral gebruikelijk in de randstad en het westen van Nederland, waar de ondergrond grotendeels uit klei of veen bestaat.

Er zijn twee subtypes van paalfunderingen: de Amsterdamse fundering en de Rotterdamse fundering. De Amsterdamse fundering bestaat uit een dubbele rij houten palen, verbonden via een verbindingsbalk (kesp), waarop een langshout en een betonbalk worden geplaatst. Bij de Rotterdamse fundering is de opbouw iets eenvoudiger en minder rigide, maar eveneens gericht op het verdelen van het gewicht over een stevige ondergrond.

Fundering op houten palen is een oudere techniek die vaak wordt gebruikt in gebieden waar de ondergrond niet sterk genoeg is om een fundering op staal te dragen. Houten palen zijn echter gevoeliger voor slijtage en kunnen in de loop der jaren door de vochtige ondergrond verrotten. Dit kan leiden tot funderingsproblemen en de aangroeiende aandacht voor funderingsherstel in de huidige woningmarkt.

Hoe kun je bepalen welke fundering jouw huis heeft?

Het bepalen van het type fundering van jouw huis is belangrijk bij aankoop, verbouwing of herstel. Hier zijn een aantal manieren om dit te achterhalen:

1. Bouwtekeningen raadplegen

De meest betrouwbare manier om te weten te komen welke fundering jouw huis heeft, is het raadplegen van de originele bouwtekeningen. Deze zijn meestal opgeslagen in het gemeentearchief of bij de afdeling Bouw- en Woningtoezicht van je gemeente. De archieftekeningen tonen de constructieve details van het huis, inclusief de fundering. Deze informatie is meestal goed te lezen en bevat duidelijke aanduidingen over het type fundering dat is gebruikt.

2. Bouwkundige keuring laten uitvoeren

Bij de aankoop van een woning is het verstandig om een bouwkundige keuring te laten uitvoeren. Hierbij inspecteert een professional de structuur van het huis, inclusief de fundering. Dit geeft inzicht in de huidige staat van de fundering en kan eventuele funderingsproblemen vroegtijdig signaleren.

3. Funderingsonderzoek

Als je vermoedt dat er funderingsproblemen zijn, of als je plannen hebt voor een verbouwing, is het verstandig om een funderingsonderzoek te laten uitvoeren. Dit onderzoek geeft een duidelijk beeld van de stabiliteit van de fundering en de risico’s op schade op korte en lange termijn. Op basis van dit onderzoek kan worden bepaald of er maatregelen nodig zijn, zoals funderingsherstel of versterking.

4. Visueel onderzoek

Soms is het mogelijk om op basis van visuele aanwijzingen te bepalen welk type fundering voorhanden is. Bijvoorbeeld: - Scheuren in muren kunnen wijzen op ongelijke verzakking van de fundering. - Verzakte vloeren of klemmende deuren kunnen indicatoren zijn van funderingsproblemen. - De bouwjaars en locatie van het huis kunnen helpen bij het inschatten van welk type fundering waarschijnlijk is gebruikt, afhankelijk van de bouwmethodes die destijds gangbaar waren in de regio.

Waarom is het belangrijk om te weten welke fundering jouw huis heeft?

Het weten van het type fundering is essentieel voor verschillende redenen:

1. Verbouwingen en aanbouwen

Bij het plannen van verbouwingen, aanbouwen of het toevoegen van extra gewicht (zoals een dakterras of zware constructies), is het belangrijk om te weten hoe de huidige fundering belast kan worden. De fundering moet het extra gewicht kunnen dragen, anders kan het tot schade leiden.

2. Bouwvergunningen

Bij het aanvragen van een bouwvergunning is het vaak nodig om aanduiding te geven van het type fundering. De gemeente wil weten hoe het huis is opgebouwd en of eventuele verbouwingen compatibel zijn met de huidige structuur.

3. Verwijdering van dragende elementen

Als je bijvoorbeeld een dragende muur wilt verwijderen of een andere structuur wil veranderen, is het noodzakelijk om te weten hoe de fundering is opgebouwd. Een verkeerde aanpassing kan leiden tot instabiliteit en funderingsproblemen.

4. Onderhoud en herstel

Als je merkt dat er funderingsproblemen opkomen, is het belangrijk om te weten welk type fundering je hebt om de juiste maatregelen te nemen. Funderingsherstel, zoals met de Sobu-paal®, is een techniek die in veel gevallen kan worden ingezet om de fundering te stabiliseren of te herstellen.

5. Verkoop of verhuur

Tijdens de verkoop of verhuur van een woning is het vaak noodzakelijk om informatie te verstrekken over de fundering. Kopers en huurders willen weten of het huis stevig staat en of er funderingsproblemen zijn of kunnen ontstaan. Dit kan een bepalende factor zijn bij de waarde en aantrekkelijkheid van de woning.

Conclusie

De fundering van een huis is de basis van de constructie en bepaalt in belangrijke mate de stabiliteit, veiligheid en waarde van de woning. Het is daarom essentieel om te weten welk type fundering jouw huis heeft. Er zijn twee hoofdcategorieën: fundering op staal en fundering op palen, waarbij binnen deze categorieën verschillende vormen kunnen worden onderscheiden afhankelijk van de bouwmethoden en de ondergrond.

Het achterhalen van het type fundering kan via bouwtekeningen, bouwkundige keuring of funderingsonderzoek. Het weten van het type fundering is van groot belang bij verbouwingen, aanbouwen, bouwvergunningen en eventueel herstel. Door vroegtijdige detectie van funderingsproblemen en het nemen van passende maatregelen, kan schade worden voorkomen of hersteld, zodat het huis blijft staan op een stevige basis.

Bronnen

huis