De juiste diepte van de fundering voor een aanbouw: factoren en aanbevelingen

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

Bij een aanbouw speelt de fundering een cruciale rol in de stabiliteit en duurzaamheid van het bouwwerk. Een correct uitgevoerde fundering voorkomt verzakkingen, scheuren en vochtproblemen, en zorgt voor een lange levensduur van het ontwerp. Maar hoe diep moet een fundering voor een aanbouw worden aangelegd? De antwoorden hierop zijn afhankelijk van verschillende factoren, zoals de bodemgesteldheid, het gewicht van de aanbouw, de grondwaterstand en de klimatologische omstandigheden. In dit artikel worden deze factoren besproken, op basis van de meest actuele informatie uit betrouwbare bronnen.

Invloed van bodemgesteldheid op de funderingsdiepte

De bodemgesteldheid is een van de belangrijkste factoren die bepalen hoe diep een fundering moet worden. In Nederland komen verschillende bodemtypes voor, waaronder zand, klei, veen, leem en veengrond. Elke bodemtype heeft zijn eigen eigenschappen en draagkracht, waardoor de benodigde funderingsdiepte varieert.

Bijvoorbeeld:

Zandgrond is relatief stevig en kan dus met een minder diepe fundering worden belast. Toch moet rekening worden gehouden met de eventuele aanwezigheid van grondwater, die de stabiliteit kan ondermijnen.
Klei kan veel vocht vasthouden en krimpt of uitzet bij droog- en natte perioden. Dit maakt de grond onstabilere, en vereist dus een diepere fundering om de bewegingen te overbruggen.
Leemgrond is vergelijkbaar met klei in stabiliteit, en vereist dus ook een diepere fundering.
Veen is een zeer onstabiele bodem die vaak niet geschikt is voor directe fundering. Hier is vaak een speciale oplossing nodig, zoals het aanbrengen van een fundering op een zandlaag of het gebruik van schroeffunderingen.

Over het algemeen geldt dat zachte of minder stabiele grond een diepere fundering vereist, terwijl harde grond met een minder diepe fundering werkt. In ieder geval is het belangrijk om een grondonderzoek uit te voeren voordat een fundering wordt aangelegd, zodat de juiste maatregelen kunnen worden genomen.

Minimale diepte volgens bouwvoorschriften

Volgens de Nederlandse bouwvoorschriften moet een fundering minimaal 60 tot 80 cm diep zijn om onder de vorstgrens te komen. Dit is van belang omdat grond in de winter kan bevriezen en uitzetten, wat kan leiden tot opheffen van de fundering en structurele schade. In de meeste gevallen is een diepte van minstens 80 cm aan te raden, vooral bij zandgrond en andere stabiele grondsoorten.

Een fundering diep genoeg onder de vorstgrens zorgt ervoor dat de grond niet verandert in de winter, wat stabiliteit biedt aan het bouwwerk. Dit is vooral belangrijk bij aanbouwen die zwaarder zijn of op locaties staan waar het klimaat extremer is.

Invloed van de grootte en het gewicht van de aanbouw

De grootte en het gewicht van de aanbouw zijn ook bepalend voor de funderingsdiepte. Een lichte, kleine aanbouw zoals een veranda of klein uitbouwproject vereist vaak een minder diepe fundering, terwijl een zwaardere aanbouw of uitbreiding van enkele tientallen vierkante meter een diepere en sterkere fundering vereist.

Bijvoorbeeld, bij een aanbouw van 3x4 meter is het aan te raden om de funderingsbalk op 80 cm onder maaiveld te plaatsen. Dit geldt vooral in regio's met zandgrond, zoals bijvoorbeeld Eindhoven. In dergelijke gevallen is het ook belangrijk om te controleren of de grond tot diepte stevig genoeg is, en of het grondwater niet te dicht boven de funderingslaag ligt. In het voorbeeld van een klant uit Eindhoven is het aan te raden om tot op de witte grond af te graven, zodat er een stabiele ondergrond is voor de fundering.

Grondwaterstand en stabiliteit van de fundering

De grondwaterstand is een belangrijke factor bij het bepalen van de funderingsdiepte. In gebieden met een hoge grondwaterstand moet de fundering mogelijk dieper worden aangelegd om te voorkomen dat het grondwater de stabiliteit van de fundering ondermijnt. Dit geldt vooral voor zandgrond, waarbij het grondwater snel door de poriën kan stromen en mogelijk een lek of zinkplek kan vormen.

In situaties waarbij het grondwater dicht bij de oppervlakte ligt, kan het noodzakelijk zijn om extra maatregelen te nemen, zoals het aanbrengen van een draineerlaag of het gebruik van een impermeabele laag om de fundering te isoleren. Dit voorkomt vochtopbouw en vermindert het risico op verzakkingen of vochtproblemen in de toekomst.

Belasting en klimatologische omstandigheden

Naast de bodemgesteldheid en grondwaterstand bepalen ook de belasting en klimatologische omstandigheden de benodigde funderingsdiepte. Bij lichtere constructies, zoals woningen, is een minder diepe fundering vaak voldoende. Voor zwaardere constructies, zoals industriële gebouwen of hoogbouw, is een diepere fundering nodig om de belasting te kunnen dragen.

Ook de klimatologische omstandigheden spelen een rol. In regio’s met extreme winterkou of regenrijke winters is een diepere fundering aan te raden om de invloed van vorst en vocht te beperken. In regio’s met een droog klimaat is dit minder van belang, maar het is altijd verstandig om de minimale diepte van 80 cm te volgen om voorzichtig te zijn.

Praktische aanbevelingen voor funderingsconstructie

Tijdens de aanleg van de fundering is het belangrijk om de volgende richtlijnen te volgen:

Diepte: De fundering moet minstens 80 cm onder maaiveld worden aangelegd, tenzij een bodemonderzoek aangeeft dat een andere diepte geschikt is.
Breedte: Voor een enkele muur is een funderingsbreedte van minstens 25 cm aan te raden. Bij spouwmuur is een breedte van 40 cm meestal voldoende.
Materiaal: Tegenwoordig wordt de fundering meestal uitgevoerd in beton, wat stabieler en duurzamer is dan de oudere methode met baksteen. Beton zorgt voor een betere drukverdeling en is bestand tegen vocht.
Grondversterking: In zachte grond of bij zware belasting kan het noodzakelijk zijn om extra wapening aan te brengen, zoals stalen staven of funderingplaten.
Grondwaterisolatie: Als het grondwater dichtbij ligt, dient een impermeabele laag of draineerlaag te worden aangebracht om de fundering te beschermen.

Het is aan te raden om een grondonderzoek uit te voeren voordat de fundering wordt aangelegd. Dit kan worden gedaan door een geotechnisch adviesbureau of een ervaren bouwbedrijf. Op basis van het onderzoek kan worden bepaald of er extra maatregelen nodig zijn, zoals het gebruik van schroeffunderingen of het aanbrengen van een zandlaag als funderingsbed.

Schroeffunderingen als oplossing

Schroeffunderingen worden steeds vaker gebruikt bij aanbouwen, vooral in gebieden met zachte grond of een hoge grondwaterstand. Deze funderingsmethode bestaat uit het inschroefen van stalen funderingspalen tot op een vaste laag grond. Dit heeft verschillende voordelen:

Snelle installatie: Schroeffunderingen kunnen snel worden aangelegd, zonder dat er een grote gracht hoeft te worden gegraven.
Minimale stoorfactor: Er is geen sprake van een grote gracht, wat betekent dat de omgeving minder wordt verstoord.
Geen afvalproducten: Er is geen afval nodig bij het aanbrengen van schroeffunderingen, zoals bij traditionele funderingsmethoden.
Voor zachte grond geschikt: Schroeffunderingen zijn een goede oplossing voor zachte of instabiele grond, zoals veen of leem.

Wel dient te worden opgemerkt dat schroeffunderingen niet altijd de beste keuze zijn, vooral bij zware aanbouwen. In dergelijke gevallen zijn traditionele funderingen vaak beter afgestemd op de belasting.

Conclusie

De diepte van de fundering voor een aanbouw hangt af van verschillende factoren, waaronder de bodemgesteldheid, het gewicht en de grootte van de aanbouw, de grondwaterstand en de klimatologische omstandigheden. In de meeste gevallen is een diepte van minstens 80 cm aan te raden, zodat de fundering onder de vorstgrens ligt en de stabiliteit wordt gegarandeerd. Tijdens de aanleg van de fundering is het belangrijk om rekening te houden met de eigenschappen van de grond en eventuele extra maatregelen te nemen, zoals het aanbrengen van wapening of isolatie.

Een grondonderzoek is steeds aan te raden, zodat de juiste keuze kan worden gemaakt tussen een traditionele fundering of schroeffundering. Door de fundering correct aan te leggen, kan worden voorkomen dat er in de toekomst problemen ontstaan, zoals verzakkingen of vochtproblemen.