Fundering van een huis inspecteren: hoe, waarom en wat je moet weten

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

De fundering is de basis van ieder gebouw en heeft een grote invloed op de stabiliteit, duurzaamheid en veiligheid van een woning. Als de fundering niet goed gelegd of verouderd is, kunnen er ernstige problemen ontstaan, zoals scheuren in muren, scheve vloeren en het klemlopen van ramen of deuren. Voor eigenaren is het daarom belangrijk om te weten hoe ze hun fundering kunnen checken, wat de risico's zijn en wat de mogelijkheden zijn bij problemen. In deze gids wordt stap voor stap uitgelegd hoe je de fundering van je huis kunt inspecteren en wat de relevante signalen zijn die wijzen op mogelijke problemen.

Wat is een fundering en waarom is het belangrijk om deze te checken?

De fundering is het onderste deel van een woning dat in de grond geplaatst wordt en het gewicht van het gebouw ondersteunt. In Nederland zijn er twee typen funderingen: funderingen op staal (ook wel vaste grondslag genoemd) en funderingen op palen (meestal houten palen).

Bij een fundering op staal is het gebouw direct op de vaste grond geplaatst, terwijl bij een fundering op palen het huis op houten palen staat die in de grond zijn geheien. De keuze voor het type fundering hangt af van de bodemstructuur en de bouwperiode van het huis. Veel oudere woningen, vooral uit de 19e en begin 20e eeuw, zijn op houten palen gefundeerd.

Het is belangrijk om de fundering regelmatig te controleren, omdat veranderingen in de ondergrond of slijtage van de fundering ernstige problemen kunnen veroorzaken. Dit geldt met name voor woningen in risicogebieden of bij aankoop of verbouwing van een woning.

Hoe controleer je de fundering van je huis?

Er zijn verschillende manieren om de fundering van je huis te controleren. De meest voorkomende methoden zijn visuele inspecties, metingen en professionele onderzoeken. Hieronder worden de belangrijkste stappen beschreven.

Visuele inspectie

Een visuele inspectie is een eerste manier om mogelijke funderingsproblemen te identificeren. Tijdens deze inspectie worden kenmerken zoals scheuren in muren, scheve vloeren, klemmende deuren of ramen en veranderingen in de hoogte van vloeren of plafonds gecontroleerd. Deze signalen kunnen wijzen op funderingsproblemen.

Een visuele inspectie kan zelf uitgevoerd worden, maar het is aangeraden om een expert te raadplegen, vooral bij complexere situaties. Professionele inspecteurs kunnen ook metingen uitvoeren, zoals een vloerwaterpasmeting, om te bepalen of de vloer recht is.

Funderingscheck via online tools

Een handige eerste stap bij het checken van je fundering is het gebruik van een online tool. Veel bouw- en woningkeurbedrijven bieden een gratis funderingscheck aan die helpt bij het identificeren van mogelijke risico’s. Deze checks zijn gebaseerd op vragenlijsten en gegevens die je over je woning kunt invullen. De resultaten zijn indicatief en geven geen rechten, maar ze kunnen een duidelijk signaal zijn voor verdere actie.

Een voorbeeld van zo’n tool is de FUNDscan, waarbij je aan de hand van je postcode informatie kunt krijgen over het type bodem en de risico’s op funderingsproblemen. Deze methode is snel en kost weinig, maar vervangt geen professionele inspectie.

Bouwkundige keuring

Een bouwkundige keuring is een uitgebreidere manier om de staat van de fundering te bepalen. Tijdens deze keuring wordt niet alleen de fundering gecontroleerd, maar ook andere bouwkundige aspecten van het huis. Dit is vooral belangrijk bij de aankoop van een woning of bij gepland bouwproject.

Bij een bouwkundige keuring wordt gekeken naar zichtbare tekens van verzakkingen, scheurvorming en andere problemen. Daarnaast wordt de ondergrond en de bouwgeschiedenis van het huis onderzocht, vaak via archiefonderzoek in het gemeentearchief.

Funderingsonderzoek

Als er aanleiding is tot funderingsproblemen, wordt een uitgebreider funderingsonderzoek uitgevoerd. Dit onderzoek volgt meestal de F3O-richtlijnen en bestaat uit meerdere stappen:

Archiefonderzoek: Hierbij worden bouwkundige gegevens verzameld, zoals bouwtekeningen, die opgeslagen liggen in het gemeentearchief.
Constructief verband: Analyse van zettingen en zettingsverschillen.
Pandinspectie: Controle op de aard en mate van scheurvorming in muren en plafonds, inclusief lintvoegmeting en vloerveldmeting.
Bodemopbouw: Analyse van grondwaterstand en NAP-maatvoering.
Gegevens metingen en constateringen inspectieputten: Bij houten funderingen worden monsters genomen om te controleren of er schimmel of bacteriële aantasting is.

Kosten en uitvoering van onderzoek

De kosten van een funderingsonderzoek variëren afhankelijk van de omvang en de methode. Een Fase 0 onderzoek, waarbij een visuele inspectie wordt uitgevoerd, kost meestal ongeveer €395. Bij een bouwkundige keuring kan er een extra korting van €100 op worden gegeven. Een uitgebreid funderingsonderzoek kan aanzienlijk duurder zijn, afhankelijk van de benodigde maatregelen.

Het uitvoeren van een funderingsonderzoek is een proces dat vaak meerdere stappen bevat, van metingen tot blootleggen van de fundering. Bij houten palen worden monsters genomen om de hardheid van het hout te bepalen en eventuele aantastingen te detecteren.

Wanneer is een funderingsonderzoek nodig?

Een funderingsonderzoek is vaak nodig in de volgende situaties:

Bij aankoop van een woning: Het is verstandig om een bouwkundige keuring uit te laten voeren, vooral als het huis in een risicogebied staat of ouder is dan 50 jaar.
Bij verbouwing of uitbreiding: Wanneer je een dakterras of uitbouw aan het huis wil toevoegen, is het belangrijk om te weten of de fundering het extra gewicht kan dragen.
Bij zichtbare gebreken: Signalen zoals scheuren in muren of klemmende deuren kunnen wijzen op funderingsproblemen en vereisen een professionele inspectie.
Bij bouwwerkzaamheden in de omgeving: Als er in de buurt van je woning gegraven of gebouwd wordt, kan dit de stabiliteit van je fundering aantasten.

Wat zijn de risico’s bij funderingsproblemen?

Funderingsproblemen kunnen verschillende oorzaken hebben, waaronder:

Verzakkingen en zettingen: Deze kunnen optreden als de ondergrond verandert of de fundering slijt.
Constructieve fouten: Oudere gebouwen zijn soms verhoogd of aangepast zonder voldoende aandacht voor de fundering.
Externe factoren: Trillingen door bouwwerkzaamheden, verkeer of een daling van de grondwaterstand kunnen de fundering belasten.

Bij een fundering op houten palen is er bovendien het risico op paalrot als de palen boven het grondwateroppervlak komen te liggen. Dit kan gebeuren bij een daling van de grondwaterstand, bijvoorbeeld door droogte of waterschapsgrepen.

Hoe herken je funderingsproblemen?

Er zijn verschillende kenmerken die wijzen op funderingsproblemen. Deze zijn vaak zichtbaar en kunnen bij een visuele inspectie worden geïdentificeerd. De belangrijkste signalen zijn:

Scheuren in muren en plafonds: Deze kunnen wijzen op verzakkingen of zettingen in de fundering.
Scheve vloeren: Als de vloer niet horizontaal ligt, kan dit een teken zijn van ongelijkmatige zettingen.
Klemmende ramen en deuren: Dit kan gebeuren als de muren of het plafond zijn veranderd van vorm of positie.
Veranderde hoogte van vloeren of plafonds ten opzichte van de omgeving: Dit kan wijzen op een afwijking in de fundering.

Wat doe je bij funderingsproblemen?

Als er sprake is van funderingsproblemen, is het verstandig om professionele hulp in te schakelen. Een funderingsexpert kan bepalen of de fundering hersteld moet worden en welke maatregelen nodig zijn. Bij houten palen kan bijvoorbeeld geconserveerde houten palen worden ingebracht of een steunstructuur worden toegevoegd.

Het is belangrijk om de kosten en verantwoordelijkheden duidelijk te stellen, vooral bij rijtjeswoningen of appartementencomplexen. In zo’n geval is het verstandig om offertes van meerdere bedrijven in te vragen en te bespreken hoe de kosten verdeeld worden.

Conclusie

De fundering van een woning speelt een cruciale rol in de stabiliteit en veiligheid van het gebouw. Het is daarom belangrijk om regelmatig te checken of er sprake is van funderingsproblemen. Een visuele inspectie, online funderingscheck of bouwkundige keuring kunnen helpen bij het identificeren van mogelijke problemen. Bij twijfel is het verstandig om professionele hulp in te schakelen, vooral bij zichtbare tekens van verzakkingen of zettingen.

Door vroegtijdige detectie en juiste maatregelen is het vaak mogelijk om funderingsproblemen te voorkomen of op te lossen, waardoor de levensduur en waarde van de woning behouden blijven.

Bronnen

huis