Een stevige fundering voor je muurtje: de basis van een duurzame uitbouw

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

Bij het bouwen van een muurtje — of het nu in de voortuin dient als afscheiding of als onderdeel van een aanbouw of uitbouw — is het van essentieel belang dat de fundering goed gemaakt wordt. Een fundering vormt namelijk de basis waarop het gehele bouwwerk rust, en bepaalt in grote mate de stabiliteit en levensduur van het muurtje. In dit artikel worden de belangrijkste stappen en aandachtspunten bij het maken van een fundering voor een muurtje besproken, met betrekking tot het type fundering, benodigdheden, de juiste diepte, het metselen van het muurtje, en eventuele aanbevelingen voor het gebruik van bouwmateriaal.

Wat is een fundering en waarom is het belangrijk?

Een fundering is de ondergrondse constructie waarop een gebouw of bouwwerk rust. Volgens bron [6], dient de fundering niet alleen het gewicht van het muurtje te dragen, maar moet het ook bestand zijn tegen omgevingsinvloeden zoals grondwater, vorst, schimmel en eventuele chemische invloeden. Een goed ontworpen en uitgevoerde fundering voorkomt verzakkingen en zorgt ervoor dat het bouwwerk jarenlang meegaat.

Er zijn verschillende types funderingen, afhankelijk van de belasting, de grondsoort en de omstandigheden. De meest gebruikte methode is de zogenaamde fundering op staal, waarbij de fundering op een zandbed wordt geplaatst. Dit is vooral geschikt wanneer de draagkrachtige grond niet te diep zit — bijvoorbeeld rond de 80 tot 100 cm onder het maaiveld.

Benodigdheden voor het maken van een fundering

Voor het maken van een fundering zijn een aantal materialen en gereedschappen nodig. Bron [1] geeft een overzicht van de benodigdheden voor een zelfgemaakte fundering:

Bekisting: Als je de bekisting zelf maakt, heb je houten planken of latten nodig, evenals schroeven.
Betonmortel: Naast de bekisting is betonmortel een essentieel bouwmateriaal. Het is goedkoop en makkelijk verkrijgbaar.
Zandbed: Voor een fundering op staal is een zandbed nodig, waaronder de fundering geplaatst wordt.
Meetinstrumenten: Om het niveau en de horizontale lijnen te bepalen, zijn een waterpas, metseldraad of laserhandvat nodig.

De keuze van het type bekisting hangt af van de omvang van de klus en het gewenste resultaat. Voor kleinere projecten zoals een tuinmuurtje is houten bekisting meestal voldoende en eenvoudig in te richten.

Hoe diep moet de fundering zijn?

De diepte van de fundering hangt af van de grondsoort en de belasting die het muurtje op de fundering uitoefent. Volgens bron [6] is een fundering op staal geschikt als de draagkrachtige laag niet te diep zit. Voor een muurtje van circa 50 cm hoog en 3,5 meter lang, zoals beschreven in bron [5], is een fundering van minimaal 80 cm diepte aan te raden, met eventueel een zandbed als ondergrond.

Een vuistregel die in de praktijk vaak wordt gehanteerd, is dat de aanlegbreedte van de fundering 2 tot 3 keer de dikte van het muurtje moet zijn. Dit is echter geen wetenschappelijke berekening, maar een ruwe benadering. Bij grotere belastingen of zwakke grondsoorten is het verstandiger om rekening te houden met een grondberekening.

Soorten funderingen en hun toepassing

In de praktijk zijn er verschillende typen funderingen die gebruikt kunnen worden, afhankelijk van de situatie:

1. Fundering op staal

Dit is de meest gebruikte methode, vooral voor kleinere projecten zoals tuinmuurtjes of aanbouwen. De fundering wordt op een zandbed geplaatst, wat ervoor zorgt dat eventuele grondverzakkingen minder effect hebben op het bouwwerk.

2. Strijkenfundering

Bij deze methode wordt een verbreedde zone van gewapend beton onder de dragende muren geplaatst. Dit is meestal nodig bij zwaardere muren of wanneer de grond minder draagkracht heeft.

3. Poerenfundering

Een poer is een afzonderlijke fundering onder elke steunpilaar. Deze methode wordt vaak gebruikt bij lichtere constructies en in combinatie met een zandbed.

4. Plaatfundering

Als de draagkrachtige laag te diep zit, kan een plaatfundering aangewend worden. Dit is een dikke betonplaat die op de draagkrachtige grond ligt en het gehele bouwwerk ondersteunt. Deze methode is meestal durend en wordt vooral toegepast bij complexere constructies.

Het metselen van het muurtje

Nadat de fundering is gestort, kan het daadwerkelijke metselen van het muurtje beginnen. Bron [2] beschrijft een aantal belangrijke stappen bij het metselen van een gemetseld muurtje:

Meng de metselspecie tot een egale, smeerbare massa.
Begin met een hoek of eindpunt om de lijnen en het niveau te bepalen.
Gebruik een metseldraad of laser om ervoor te zorgen dat alles recht is.
Controleer regelmatig met een waterpas om de horizontale en verticale lijnen in balans te houden.

Het metselen moet nauwkeurig en met aandacht gebeuren. De specie dient sterk genoeg te zijn om weersomstandigheden te weerstaan. Het is verstandig om kalkzandsteen te gebruiken, aangezien deze goedkoper zijn dan baksteen, en bovendien beter bestand zijn tegen vocht, zoals uitgelegd in bron [7].

Belangrijke aandachtspunten bij het maken van een fundering

Bij het maken van een fundering zijn er een aantal aandachtspunten die niet mogen worden genegeerd:

Grondanalyse: Het is verstandig om eerst een grondanalyse te laten uitvoeren, vooral bij grotere projecten of in gebieden met zwakke grond.
Zandbed en verdichting: Het zandbed moet goed verdicht worden om verzakkingen te voorkomen.
Waterdichtheid: Zorg ervoor dat er een waterdicht laag aanwezig is onder of rondom de fundering om grondwaterproblemen te voorkomen.
Afvoer van water: Het is belangrijk om zorg te dragen dat water rondom de fundering goed kan afvloeien, bijvoorbeeld door afwateringspijpen of een goed ontwerp van het omringende terrein.

Het gebruik van bouwmateriaal

Het keuze van het juiste bouwmateriaal voor het muurtje en de fundering hangt af van verschillende factoren, zoals de belasting, de omgevingsvoorwaarden en het gewenste uiterlijk. Volgens bron [7] is kalkzandsteen een goedkoop en betrouwbaar alternatief voor baksteen, en wordt vaak gebruikt in funderingslagen. Voor het bovenliggende muurtje kan kwaliteitsvolle baksteen of klinker gebruikt worden, afhankelijk van het gewenste uiterlijk en de stabiliteitseisen.

Conclusie

Een fundering is de basis voor elk bouwwerk en speelt een cruciale rol in de stabiliteit en duurzaamheid van een muurtje of uitbouw. Door de juiste funderingsmethode te kiezen, de benodigdheden goed voor te bereiden, en het metselen nauwkeurig uit te voeren, is het mogelijk om een duurzame en stevige structuur te bouwen die jarenlang meegaat.

Het is verstandig om rekening te houden met de grondsoort, de belasting en eventuele omgevingsinvloeden bij het kiezen van de fundering. In complexere situaties of bij twijfel is het verstandig om professioneel advies in te winnen.

Een goed uitgevoerde fundering is de eerste stap naar een succesvolle bouwklus en zorgt ervoor dat het muurtje of de uitbouw stevig en duurzaam blijft.

Bronnen

muurtje