Funderingen in nieuwbouw: basis, soorten en keuzes voor een stabiele start

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

Bij het bouwen van een nieuw huis begint alles met de fundering. Deze is namelijk de onmisbare basis waarop het hele bouwwerk rust. Een correct aangelegde fundering zorgt voor stabiliteit, draagkracht en duurzaamheid van het gebouw. In dit artikel worden de belangrijkste aspecten van nieuwbouw funderingen uitgelegd, inclusief de functies, soorten en keuzes die tijdens de planning en uitvoering van belang zijn. Hierbij wordt ook aandacht besteed aan de invloed van de ondergrond en duurzame bouwmethoden.

Wat is een fundering en welke functies heeft deze?

Een fundering is de ondergrondse constructie die het gewicht van een gebouw overdraagt naar de draagkrachtige laag in de grond. Deze ondergrondse basis zorgt ervoor dat het bouwwerk niet verzakt en dat belastingen zoals wind en aardbevingen gelijkmatig worden verdeeld. Daarnaast speelt de fundering ook een rol bij het voorkomen van vocht- en schimmelproblemen door de isolatie tegen de grond.

De functies van een fundering zijn samengevat als volgt:

Draagkracht: De fundering moet het gewicht van het gebouw kunnen dragen.
Stabiliteit: Het bouwwerk moet stabiel blijven, zonder te zakken of te vervormen.
Belastingverdeling: De fundering zorgt voor een gelijkmatige verdeling van belastingen.
Vochtbestendigheid: De fundering beschermt tegen vocht vanuit de ondergrond.
Duurzaamheid: Een goed aangelegde fundering verlengt de levensduur van het bouwwerk.

Verschillende soorten funderingen en hun toepassingen

Er zijn meerdere soorten funderingen die geschikt zijn voor verschillende bouwprojecten en ondergrondtypes. De keuze hangt af van factoren zoals de draagkracht van de ondergrond, het gewicht van het gebouw en de bouwmethoden die worden toegepast.

1. Strokenfundering

De strokenfundering bestaat uit betonnen balken die onder de dragende muren worden geplaatst. Deze methode wordt vaak gebruikt op zandige of gestabiliseerde grond. De strokenfundering is geschikt voor lichte tot middelzware constructies, zoals vrijstaande woningen of kantoorgebouwen.

2. Paalfundering

Bij een paalfundering worden palen diep de grond in geslagen om het gewicht van het bouwwerk over te dragen naar een draagkrachtige laag. Deze methode wordt vaak gebruikt op zachte grondlagen zoals veen of klei, waar de draagkracht van de bovengrond onvoldoende is. Er zijn verschillende vormen van paalfunderingen, zoals schroeffunderingen en heifunderingen. Schroeffunderingen worden bijvoorbeeld vaak toegepast bij nieuwbouwprojecten op moeilijk toegankelijke locaties of bij het versterken van bestaande funderingen.

3. Plaatfundering

De plaatfundering bestaat uit één dikke betonnen plaat die over de gehele bouwlocatie wordt gelegd. Deze methode wordt vooral gebruikt op grondlagen die te diep zitten of waarbij de draagkracht van de bovengrond niet voldoende is. De plaatfundering is ideaal voor zware constructies, zoals industriegebouwen of woningen op moerasgrond.

4. Fundering op staal met betonstroken

Deze methode wordt ook wel strokenfundering genoemd en is geschikt voor zandige grondlagen. Het betreft het storten van betonstroken onder de dragende muren. Deze methode is vooral populair bij prefab-bouwers, omdat het snel en efficiënt is uit te voeren.

Factoren die de keuze van een fundering bepalen

De keuze voor de juiste fundering is niet willekeurig. Er zijn meerdere factoren die meespelen bij het bepalen van de geschikte funderingsconstructie.

1. Type grond

De grondstructuur en draagkracht zijn cruciale factoren. Zachte grond zoals veen of klei vereist een andere funderingsmethode dan zand- of leemgrond. In sommige gevallen wordt de ondergrond verbeterd door groutinjectie of het vervangen van niet-draagkrachtige grondlagen.

2. Gewicht van de constructie

Het gewicht van het bouwwerk bepaalt mede welke fundering nodig is. Zware constructies zoals kantoorgebouwen of appartementen hebben een sterkere fundering nodig dan lichtere woningen zoals vrijstaande huizen.

3. Bouwmethoden

Afhankelijk van de bouwmethoden en materialen kan de keuze van de fundering verschillen. Bijvoorbeeld bij het gebruik van prefab-elementen is een strokenfundering vaak sneller en goedkoper dan een paalfundering.

Funderingen versterken of herstellen

In sommige gevallen is het nodig om bestaande funderingen te versterken of te herstellen. Dit kan bijvoorbeeld nodig zijn bij aanbouwprojecten of wanneer de ondergrond van een woning instabiel is geworden. Schroeffunderingen worden vaak ingezet om bestaande funderingen te verstevigen, vooral op zachte ondergrond.

Methoden voor funderingsherstel

Bij funderingsherstel zijn verschillende technieken mogelijk, zoals:

Paalkopverlaging met betonnen opzetstuk: Hierbij worden houten paalkoppen vervangen door beton. Dit is een methode die alleen geschikt is voor houten paalkoppen die aangetast zijn door droogstand, niet door schimmel of bacteriën.
Nieuwe tafelfundering: Bij deze methode worden nieuwe funderingspalen geplaatst en een nieuwe vloer gestort die het gebouw ondersteunt.
Nieuwe fundering met randbalken: Hierbij worden funderingspalen rondom het gebouw geplaatst en verbonden via betonbalken.
Grondverbetering: In sommige gevallen wordt de ondergrond verbeterd door middel van verdichting of groutinjectie.

De keuze van de methode hangt af van de situatie en de mate van schade aan de fundering. Het is aan te raden om in zo’n geval een funderingsonderzoek uit te voeren om de juiste maatregelen te nemen.

Duurzame funderingsoplossingen

Tijdens nieuwbouwprojecten wordt steeds meer aandacht besteed aan duurzame bouwmethoden. Funderingen zijn hierin geen uitzondering. Er zijn verschillende manieren om de fundering duurzaam te maken:

Gerecycled beton: Oud beton kan worden hergebruikt als basis voor nieuwe funderingen. Dit vermindert het gebruik van nieuwe materialen en het milieuverbruik.
Biologisch afbreekbare materialen: Sommige funderingsmaterialen zijn ontworpen om na verloop van tijd biologisch te ontdooien zonder schade te veroorzaken.
Thermische isolatie: De fundering kan geïsoleerd worden om energieverlies te verminderen en de energieprestaties van het gebouw te verbeteren.

Duurzame funderingsoplossingen voldoen niet alleen aan huidige bouwvoorschriften, maar ook aan de wensen van milieubewuste bouwers en kopers.

Conclusie

De fundering is de onmisbare basis van elk bouwproject. Het is essentieel om de juiste funderingsmethode te kiezen op basis van de ondergrond, het gewicht van het gebouw en de bouwmethoden. Verschillende soorten funderingen zijn beschikbaar, zoals strokenfundering, paalfundering en plaatfundering. Bovendien kan het nodig zijn om bestaande funderingen te versterken of te herstellen, bijvoorbeeld bij aanbouwprojecten of bij verzwakte ondergrond. Tegenwoordig worden ook steeds meer duurzame oplossingen toegepast, zoals het gebruik van gerecycled beton of biologisch afbreekbare materialen. Door zorgvuldig te kiezen voor de juiste fundering wordt zowel de stabiliteit als de levensduur van het bouwwerk gegarandeerd.

Bronnen

nieuwbouw