De juiste fundering onder stapelblokken: tips en technieken voor een stabiele constructie

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

Bij het bouwen met stapelblokken is een goede fundering van essentieel belang. Zonder een stevige basis kan de constructie instabiel worden, verzakken of scheef gaan staan. Dit geldt zowel voor lage borders als voor hogere structuren zoals muurtjes of verhoogde plantenbakken. In dit artikel wordt uitgebreid ingegaan op de verschillende funderingstypen, de stappen bij het aanleggen van een fundering en de belangrijkste aandachtspunten die je als bouwer of DIY-enthusiast dient te kennen.

De keuze van de juiste fundering hangt af van de hoogte en het gewicht van de constructie. Voor lage structuren is vaak een zandbed voldoende, terwijl hogere constructies meestal een betere fundering vereisen, zoals opsluitbanden of een gestabiliseerd zandbed. Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met drainage, uitgraving en het gebruik van de juiste materialen om de stabiliteit en duurzaamheid van de structuur te garanderen.

Belang van een goede fundering

Een fundering zorgt ervoor dat het gewicht van de stapelblokken gelijkmatig over de ondergrond wordt verdeeld. Dit voorkomt verzakkingen en stabiliteitsproblemen. Bovendien helpt een goed aangelegde fundering om de constructie waterpas te houden, wat essentieel is voor een nette en professionele uitstraling.

Zonder een stevige fundering kunnen de blokken, vooral in natte of ijskoude omstandigheden, gaan verschuiven of ongelijk worden. Dit is vooral relevant bij lichte of losse bodems, waar de ondergrond minder stevig is. Daarom is het altijd aan te raden om een goed uitgevoerde fundering aan te leggen, vooral bij constructies die boven de 50 centimeter uitstijgen.

Funderingstypen voor stapelblokken

Afhankelijk van de omvang van de constructie zijn verschillende funderingstypen beschikbaar. Hieronder worden de meest gebruikte varianten toegelicht:

1. Zandbed voor lage borders

Een zandbed is een eenvoudige en kostenefficiënte fundering voor kleine constructies zoals lage borders of decoratieve muurtjes tot ongeveer 40 centimeter hoog. Het is geschikt voor projecten waar geen zware belasting op komt te staan.

Hoe leg je een zandbed aan?

Graaf een geul van ongeveer 10 centimeter diep.
Zorg dat de geul breed genoeg is voor de breedte van de stapelblokken.
Vul het gegraven gebied met ophoogzand of straatzand.
Maak het zandbed vlak met een hark of lat.
Druk het zand aan met een trilstamper of schop om verzakkingen te voorkomen.

Voor welke projecten is dit geschikt?

Een zandbed is ideaal voor lage borders en kleine decoratieve constructies in de tuin. Het biedt voldoende stabiliteit voor constructies die vooral esthetische functies vervullen.

2. Stabilisatiezand voor middelhoge muurtjes

Voor middelhoge constructies, zoals muurtjes tot ongeveer 50 centimeter hoog, wordt vaak gebruikgemaakt van een gestabiliseerd zandbed. Dit type fundering biedt meer steun dan een gewoon zandbed en is geschikt voor projecten die lichtere belastingen kunnen ondergaan.

3. Opsluitbanden als fundering

Bij hogere constructies of projecten die meer stabiliteit vereisen, zoals verhoogde borders of bloembakken, is het aan te raden om opsluitbanden te gebruiken. Deze worden plat op de grond gelegd en vormen een stevige basis voor de stapelblokken.

Specificaties van opsluitbanden

Afmetingen: 5x15x100 centimeter
Aanbevolen voor constructies boven de 50 centimeter
De opsluitbanden worden waterpas geplaatst op een diepte van 10 centimeter onder het maaiveld of de bestrating

Extra maatregelen bij het gebruik van opsluitbanden

Voor constructies hoger dan 50 centimeter is het verwerken van cement in het zand onder de opsluitbanden aan te raden.
Zorg voor een vlakke en waterpassige ondergrond om stabiliteitsproblemen te voorkomen.

Aanleggen van de fundering: stappenplan

Het aanleggen van een fundering kan worden opgedeeld in meerdere stappen. Hieronder wordt een duidelijke uitleg gegeven van de stappen die je dient te volgen.

Stap 1: Uitzetten van de maten

Voor de fundering is het essentieel om eerst de contouren van de constructie uit te zetten. Dit kan worden gedaan door lijntjes aan te brengen of door de contouren op te tekenen. Zorg ervoor dat de afmetingen nauwkeurig zijn en dat de afstand tussen de blokken in overeenstemming is met het ontwerp.

Stap 2: Uitgraven van de grond

Graaf de grond uit tot een diepte van ongeveer 10 centimeter onder het maaiveld. Dit betekent dat je iets lager dient te graven dan het niveau van het aangrenzende terras of pad. Zorg ervoor dat de geul breed genoeg is voor de breedte van de stapelblokken.

Stap 3: Het maken van de fundering

Na het uitgraven van de grond wordt de fundering aangelegd. Dit kan bestaan uit een zandbed of opsluitbanden. Zorg ervoor dat het zand of de opsluitbanden goed worden aangestampt en waterpas zijn. Bij het gebruik van opsluitbanden dient er rekening te worden gehouden met de hoogte van de constructie en eventueel de toevoeging van cement in het zand.

Stap 4: Lijmen van de eerste laag

De eerste laag stapelblokken wordt op de fundering geplaatst. Hierbij kun je kiezen voor lijm zoals Varistone PU Fix bruislijm of Varistone Multitack Kitlijm. Afhankelijk van het type lijm wordt de eerste laag of de hele fundering gelijmd.

Richtlijnen voor het stapelen:

Zorg voor voldoende verspringing tussen de blokken om extra stevigheid en esthetiek te verkrijgen.
Laat de lijm voldoende uitharden voordat je verder gaat met het stapelen van blokken.

Stap 5: Volgende lagen stapelen

De volgende lagen stapelblokken worden op dezelfde manier geplaatst als de eerste laag. Zorg ervoor dat elke laag waterpas is en dat de blokken goed op elkaar aansluiten. Gebruik eventueel een niveaumeter om de stabiliteit te controleren.

Stap 6: Afwerken van de binnenkant

Als de constructie een border of plantenbak is, kan de binnenkant worden voorzien van antiworteldoek om te voorkomen dat wortels uit de structuur groeien. Dit helpt ook om de levensduur van de fundering te verlengen.

Belangrijke aandachtspunten

Tijdens het aanleggen van de fundering zijn er enkele belangrijke aandachtspunten waar je op moet letten om een stabiele en duurzame constructie te garanderen:

Vlakke ondergrond: De fundering moet vlak en waterpas zijn. Een scheve fundering kan leiden tot instabiliteit en verzakkingen.
Drainage: Voor buitenprojecten is het belangrijk om rekening te houden met drainage. Water dat in de fundering blijft staan kan bij vorst uitzetten en de stabiliteit aantasten. Gebruik drainagebuizen of geef de fundering een lichte helling om afwatering te waarborgen.
Uitharden van de fundering: Vooral bij beton- of stabilisatiezandfunderingen is het belangrijk om voldoende uithardingstijd aan te houden. Geduld is hierbij essentieel om verzakkingen te voorkomen.
Juiste materialen gebruiken: Kies altijd voor de juiste materialen. Voor lage borders is ophoogzand vaak voldoende, terwijl hogere constructies meer steun en duurzaamheid vereisen.

Wat kun je realiseren met stapelblokken?

Stapelblokken zijn zeer veelzijdig en kunnen worden gebruikt voor diverse toepassingen in de tuin. Hieronder worden enkele voorbeelden genoemd:

Verhoogde border: Stapelblokken zijn ideaal om een verhoogde border te maken, wat zowel esthetisch als praktisch is.
Tuinmuurtje: Met stapelblokken kun je een stevig en aantrekkelijk muurtje bouwen.
Bloembak: Stapelblokken kunnen worden gebruikt om een bloembak te maken, waarin planten en bloemen kunnen groeien.
Bankje: Door creatief te stapelen, is het mogelijk om een bankje te bouwen dat zowel functioneel als decoratief is.

Conclusie

Bij het bouwen met stapelblokken is het aanleggen van een stevige fundering een essentieel onderdeel van het project. Afhankelijk van de hoogte en het gewicht van de constructie kun je kiezen uit verschillende funderingstypen, zoals een zandbed, stabilisatiezand of opsluitbanden. Het is belangrijk om rekening te houden met drainage, uitgraving en het gebruik van juiste materialen om de stabiliteit en duurzaamheid van de constructie te waarborgen.

Door het juist aanleggen van de fundering en het volgen van een gestructureerd stappenplan, kun je een stevige en duurzame constructie realiseren die jarenlang meegaat. Of je nu een lage border, een tuinmuurtje of een bloembak bouwt, een goed aangelegde fundering is de basis voor elk project met stapelblokken.

Bronnen

stapelblokken