Fundering op veengrond: uitdagingen, technieken en praktische aanpak

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

Bouwen op veengrond brengt unieke uitdagingen met zich mee. Veengrond kent een lage draagkracht en is gevoelig voor inklinking, wat de keuze van een geschikte fundering essentieel maakt voor de stabiliteit van een bouwwerk. In dit artikel worden de belangrijkste aspecten van fundering op veengrond besproken, inclusief de eigenschappen van veengrond, mogelijke funderingstechnieken, en de rol van een grondonderzoek bij het bepalen van de beste aanpak. De nadruk ligt op objectieve en feitelijke informatie, gebaseerd op meerdere betrouwbare bronnen.

Eigenschappen van veengrond

Veengrond bestaat uit samengeperst organisch materiaal en heeft een zeer lage draagkracht in vergelijking met zand- en kleigrond. Deze grondsoort is instabiel en onderhevig aan inklinking, vooral wanneer het grondwaterpeil daalt. De slappe aard van veengrond betekent dat traditionele funderingsmethoden zoals het storten van beton vaak niet geschikt zijn, omdat ze de veengrond verstoren en extra gewicht toevoegen, wat tot verzakkingen kan leiden.

Veengrond is te vinden in regio’s zoals de Haarlemmermeer, delen van Friesland en het Groene Hart. In deze gebieden zijn funderingsproblemen regelmatig aan de orde, vooral in steden zoals Gouda. Gebouwen in deze regio’s zijn vaak gefundeerd op palen om de instabiliteit van de ondergrond te compenseren.

Belang van een grondonderzoek

Een grondonderzoek is essentieel bij elk bouwproject op veengrond. Dit onderzoek brengt de eigenschappen van de bodem in kaart, zoals de dikte van de veenlagen, de grondwaterstand en de samenstelling van de bodem. Bovendien wordt de mate van inklinking en de verwachte zettingen onderzocht. Deze informatie is cruciaal om de beste funderingsmethode te kiezen.

De conclusie is duidelijk: de fundering is zo goed als de ondergrond. Dit betekent dat bij veengrond extra aandacht moet worden besteed aan het grondwerk. Het is aan te raden om puin onder het straatzand te gebruiken of EPS (uitgeblazen polystyreen) in te zetten om de druk op de fundering te verlagen.

Funderingstechnieken voor veengrond

Bij het bouwen op veengrond zijn diepe funderingsmethoden meestal noodzakelijk. Hieronder worden enkele van de meest gebruikte technieken besproken, met aandacht voor hun toepassing, voordelen en beperkingen.

Diepe fundering met heipalen

Een diepe fundering met heipalen is de meest betrouwbare oplossing bij bouwen op veengrond. De palen worden in een stevige zandlaag geslagen, vaak op grote diepte. Hierdoor wordt de instabiele veenlaag overbrugd en wordt een stabiele basis gecreëerd die niet gevoelig is voor de typische bewegingen van veengrond. Deze methode is vooral geschikt voor zware bouwwerken, zoals woningen met een zware dakbedekking.

Schroeffundering

Schroeffundering, ook wel draaipalen of schroefpalen genoemd, is een moderne en innovatieve funderingstechniek die specifiek ontworpen is voor slechte ondergronden. Het bestaat uit metalen palen met een spiraalvormige schroefdraad aan het uiteinde. Deze palen worden in de grond gedraaid met behulp van een speciale machine, waardoor ze stevig verankerd worden in de onderliggende stabiele zandlaag.

Schroeffundering is vaak een goede keuze voor bouwprojecten op veengrond, omdat het de minder stabiele bovenlaag passeert en de schroefelementen verankert in de stevigere onderlagen. Dit zorgt voor een stabiele basis die niet gevoelig is voor de typische bewegingen van veengrond. Bovendien heeft schroeffundering verschillende voordelen, zoals het vermijden van geluids- en trillingsoverlast, de mogelijkheid om op elke diepte te werken, snelle en eenvoudige montage, en een lagere kostenprijs in vergelijking met traditionele funderingen zoals beton of heipalen.

Combinatie van palen en funderingsplaten

In sommige gevallen kan een combinatie van palen en funderingsplaten worden gebruikt, afhankelijk van de belasting van de constructie. Voor lichtere constructies kan een funderingsplaat met een brede basis helpen om de belasting gelijkmatig te verdelen en verzakkingen te voorkomen. Deze methode is minder geschikt voor zware bouwwerken, maar kan effectief zijn bij lichte constructies zoals vakantiehuisjes of mantelzorgwoningen.

Praktische aanpak bij bouwen op veengrond

Bij bouwen op veengrond is het aan te raden om zowel zwaartekracht als druk op de fundering tot een minimum te beperken. Dit betekent dat het gebruik van zware dakbedekkingen zoals betonpannen of groendaken vaak niet wenselijk is. In plaats daarvan is het verstandiger om lichtere materialen te kiezen om de druk op de fundering te verminderen.

Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met de toekomstige inklinking van de veengrond. Bouwwerken moeten ontworpen zijn met voldoende flexibiliteit om eventuele bewegingen in de ondergrond te kunnen verdragen. Dit kan bijvoorbeeld worden gerealiseerd door gebruik te maken van bewegingsvriendelijke constructiemethoden of door expansieve voegen in te voegen.

Conclusie

Bouwen op veengrond vereist een zorgvuldige aanpak, omdat deze grondsoort instabiel is en gevoelig is voor inklinking. Een grondonderzoek is essentieel om de eigenschappen van de bodem te bepalen en de juiste funderingsmethode te kiezen. De meest betrouwbare oplossing is vaak een diepe fundering met heipalen of schroeffundering, afhankelijk van de specifieke omstandigheden. Voor lichtere constructies kan een combinatie van palen en funderingsplaten een geschikte oplossing zijn. Bovendien is het belangrijk om de belasting op de fundering tot een minimum te beperken, bijvoorbeeld door het kiezen van lichtere bouwmateriaal.

In totaal is het duidelijk dat fundering op veengrond een uitdaging is, maar met de juiste kennis en technieken is het mogelijk om een stabiel en duurzaam bouwwerk te realiseren.

Bronnen

veengrond