Funderingsproblematiek in Zwolle: Uitdagingen, Oplossingen en Toekomstige Aanpak

Zwolle, als centraal knooppunt in Noordwest Overijssel, is niet alleen een historisch en cultureel belangrijke stad, maar ook een regio waar funderingsproblematiek op de voorgrond staat. In het kader van het Nationaal Congres Bodemdaling 2024, dat dit jaar in Zwolle plaatsvond, werden concrete acties en maatregelen besproken om funderingsproblematiek en bodemdaling te beheersen. Het Platform Slappe Bodem, in samenwerking met de gemeente Zwolle en andere betrokken partijen, heeft een strategische agenda uitgewerkt voor de periode 2025-2029. In dit artikel wordt ingegaan op de huidige situatie van funderingsproblematiek in Zwolle, de maatregelen die worden genomen, en de toekomstige uitdagingen.

De huidige funderingsproblematiek in Zwolle

Funderingsproblematiek is een landelijke uitdaging, maar in steden zoals Zwolle is het een alledaagse realiteit. De combinatie van een zachte bodem, oude bouwtechnieken en klimaatverandering zorgt voor een groeiend aantal woningen met funderingsproblemen. Tijdens het Nationaal Congres Bodemdaling 2024 benadrukte voorzitter Jesse Luijendijk de urgentie van het kiezen voor duurzame en effectieve maatregelen. Zowel gemeenten als waterschappen, en ook particuliere eigenaren, moeten in actie komen om de toekomstige schade aan woningen en infrastructuren te beperken.

Een van de centrale thema's die tijdens het congres aan de orde kwam, was de rol van innovatie in het oplossen van funderingsproblematiek. Door de bredere beschikbaarheid van schuimglas als bouwmateriaal is er een extra middel beschikbaar gekomen om funderingsherstel en -stabilisatie efficiënter en duurzamer te maken. Dit type bouwmateriaal is lichter, wat minder belasting op de bodem oplegt, en kan bovendien helpen bij de beheersing van de funderingsproblematiek in de regio.

Het Fonds Duurzaam Funderingsherstel

Voor particuliere woningeigenaren die niet op de markt kunnen terecht vanwege ernstige funderingsproblemen, biedt het Fonds Duurzaam Funderingsherstel een oplossing. Sinds 1 juli 2025 is dit fonds landelijk beschikbaar. Het is mogelijk gemaakt door de Rijksoverheid en uitgevoerd door SVn, een organisatie die zich specialiseert in funderingsherstel. In 2026 wordt het fondsvermogen verdubbeld naar 40 miljoen euro, waarmee het fonds in staat is om duurzaam te blijven functioneren en de nodige ondersteuning te bieden aan eigenaren in problemen.

Het fonds richt zich op eigenaren die geen toegang hebben tot een marktconforme lening en die dus in een financiële impasse zitten. Het is bedoeld als een vangnet om funderingsherstelprojecten te financieren, die anders niet zouden kunnen doorgaan. In de toekomst is het plan om de financiering van dit fonds verder te verbeteren, zodat het toegankelijker en effectiever wordt voor degenen die het hardst nodig hebben.

De rol van de gemeente en andere betrokken partijen

De gemeente Zwolle, samen met waterschappen en andere betrokken partijen, speelt een centrale rol in het beheersen van funderingsproblematiek. Tijdens het Nationaal Congres Bodemdaling 2024 benadrukte Josse de Voogd in zijn keynote het belang van een integrale aanpak. Funderingsproblematiek is geen losstaand probleem, maar verweeft zich met andere thema’s zoals klimaatverandering, energieopwekking en infrastructuur.

Een belangrijke stap in het kader van deze aanpak is het verplicht stellen van informatie over de staat van de fundering bij de verkoop van een pand. Dit zorgt voor meer transparantie op de woningmarkt en helpt kopers beter te beoordelen of een woning risico’s bevat. Ook is er een wens om preventieve maatregelen te nemen, zoals het verbeteren van grondwaterstanden en het stimuleren van duurzame bouwmethoden.

De gebiedsgerichte aanpak

Een gebiedsgerichte aanpak wordt steeds meer gezien als een essentiële strategie in de strijd tegen funderingsproblematiek. In Zwolle en de omgeving wordt gewerkt aan een integrale aanpak die zowel de stedelijke als de landelijke aspecten van funderingsproblematiek betreft. Deze aanpak omvat het verbeteren van de leefomgeving, de vernieuwing van riolering en andere infrastructuur, en het aanpassen van woningen aan klimaatveranderingen.

Het kabinet heeft een leeraanpak gelanceerd voor zes koplopergebieden in Nederland, waaronder Zwolle. Deze aanpak dient als voorbeeld voor andere regio’s en helpt bij het ontwikkelen van een landelijke oplossing. Het Platform Slappe Bodem benadrukt echter dat er nog steeds tekortkomingen zijn in de financiële ondersteuning en benadrukt dat het kabinet hierover met de regio's moet gaan praten om een duurzame en effectieve aanpak te realiseren.

De rol van innovatie en kennis

Een van de sleutelfactoren in de aanpak van funderingsproblematiek is innovatie. In Zwolle en de omgeving wordt gebruikgemaakt van innovatieve materialen en technieken, zoals schuimglas, om funderingsherstel efficiënter en duurzamer te maken. Deze materialen zijn lichter en kunnen bijdragen aan het verminderen van de druk op de bodem, wat essentieel is in regio’s met slappe bodem.

Daarnaast speelt kennis een centrale rol in de aanpak van funderingsproblematiek. Het Kenniscentrum Bodemdaling en Funderingen (KBF) is ingeschakeld als centrale instantie voor kennisontsluiting en als loket voor kennisvragen. Het KBF helpt bij het verzamelen, analyseren en verspreiden van relevante informatie over funderingsproblematiek en bodemdaling, zowel voor professionals als voor particulieren.

De rol van politiek en verkiezingscampagnes

In de voorbereiding op de gemeenteraadsverkiezingen in 2026 is informatie over bodemdaling en funderingsproblematiek aangeboden aan programma-commissies van lokale partijen. Deze paper bevat concrete suggesties voor teksten in verkiezingsprogramma’s, waardoor lokale politieke partijen kunnen laten zien dat zij zich inzetten voor duurzame oplossingen. Dit is een belangrijke stap in het creëren van bewustwording en het aandragen van concrete maatregelen.

Deze aanpak helpt ook bij het versterken van de samenwerking tussen de overheid en de maatschappij. Het Platform Slappe Bodem benadrukt de noodzaak van een overkoepelende aanpak waarin zowel de Rijksoverheid, lokale overheden, particulieren, en de bouwsector een rol spelen. Door samen te werken is het mogelijk om funderingsproblematiek en bodemdaling in de toekomst te voorkomen en schade te beperken.

Conclusie

Funderingsproblematiek in Zwolle is een complexe uitdaging die niet alleen technische, maar ook sociale, economische en politieke aspecten bevat. Door middel van innovatie, kennisuitwisseling, financiële ondersteuning en een integrale aanpak is het mogelijk om funderingsproblematiek te beheersen en schade in de toekomst te voorkomen. Het Fonds Duurzaam Funderingsherstel biedt een waardevolle oplossing voor particuliere eigenaren die in problemen zitten, terwijl het Platform Slappe Bodem en het kabinet aan de slag gaan met een landelijke aanpak.

De gemeente Zwolle en de betrokken partijen spelen een centrale rol in deze aanpak. Door preventieve maatregelen te nemen, kennis te delen en samen te werken is het mogelijk om funderingsproblematiek en bodemdaling onder controle te brengen. In de komende jaren zal de uitkomst van deze aanpak bepalend zijn voor de toekomst van woningen, infrastructuur en leefomgeving in Zwolle en de regio.

Bronnen

1. Slappebodem.nl