Hoe diep moet een fundering liggen bij nieuwbouw of aanbouw?

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

Bij de bouw van een huis of een aanbouw speelt de fundering een cruciale rol in de stabiliteit en duurzaamheid van de constructie. De diepte van de fundering bepaalt in belangrijke mate of het gebouw goed ondersteund wordt en zich goed houdt tegen invloeden van de ondergrond, grondwater, vorst, en het gewicht van het gebouw. Op basis van meerdere betrouwbare bronnen is duidelijk dat de funderingsdiepte niet willekeurig bepaald wordt, maar afhankelijk is van een aantal belangrijke factoren, zoals de grondsoort, het gewicht van het gebouw, de vorstvrije diepte, en de bouwvoorschriften.

In dit artikel worden de relevante aspecten van de funderingsdiepte uitgebreid besproken, inclusief de invloed van de bodem, het type fundering, en de rol van een funderingsplan. Ook worden richtlijnen gegeven voor de diepte van funderingen bij nieuwbouw en aanbouw.

Factoren die de funderingsdiepte bepalen

De funderingsdiepte wordt bepaald door een aantal technische en natuurlijke factoren. De belangrijkste zijn:

1. Grondsoort en draagvermogen

De grondsoort speelt een centrale rol bij het bepalen van de funderingsdiepte. In Nederland en België zijn verschillende grondsoorten aanwezig, zoals zand, leem, veen, en klei. Elke grondsoort heeft andere eigenschappen in termen van stabiliteit en draagvermogen. Bijvoorbeeld:

Zand is meestal stabiel en heeft een goed draagvermogen. Daarom is een fundering op zand meestal minder diep, doorgaans tussen de 0,8 en 1,5 meter.
Leem is vochtgevoelig en kan uitzetten of krimpen. Hierdoor moet de fundering dieper liggen om te voorkomen dat het grondoppervlak beweegt en scheuren veroorzaakt.
Veen is meestal instabiel en heeft een slecht draagvermogen. In dit geval is het vaak nodig om de fundering op palen te plaatsen of dieper uit te graven om een stabiele laag te bereiken.

2. Gewicht van het gebouw

Het gewicht van het gebouw bepaalt hoeveel belasting de grond moet dragen. Zwaardere constructies vereisen dus een diepere en breedere fundering. Voor een standaard woning in Nederland ligt de funderingsdiepte meestal tussen de 0,8 en 1,5 meter. In gevallen van zwaardere constructies, zoals woningen met een kelder of meerdere verdiepingen, kan de funderingsdiepte aanzienlijk groter zijn.

3. Vorstvrije diepte

In regio’s waar de grond in de winter kan bevriezen, is het belangrijk dat de fundering onder de vorstvrije diepte ligt. Dit voorkomt dat de grond opzwelt en schade aan de fundering of het gebouw veroorzaakt. De vorstvrije diepte varieert per regio, maar ligt meestal rond de 80 tot 100 cm. Daarom wordt aangeraden om de fundering op minstens deze diepte aan te leggen.

4. Grondwaterstand

De aanwezigheid van grondwater beïnvloedt de funderingsdiepte en -constructie. Wanneer de grondwaterstand hoog is, kan het nodig zijn om extra maatregelen te nemen, zoals drainage, isolatie, of diepere funderingen. Dit voorkomt vochtproblemen en verzakkingen.

5. Bouwvoorschriften

In Nederland en België gelden bouwvoorschriften die bepalen hoe diep een fundering minimaal moet liggen. Deze regels zijn opgesteld om veiligheid en duurzaamheid te waarborgen. De minimale funderingsdiepte voor standaard woonhuizen is meestal 60 cm, maar dit kan variëren afhankelijk van de grondsoort en de belasting van het gebouw.

Typen funderingen en hun invloed op de diepte

De keuze van het funderingstype heeft ook invloed op de benodigde diepte. De meest voorkomende fundering is de fundering op staal, waarbij de fundering direct op een draagkrachtige ondergrond wordt geplaatst. Deze methode wordt vaak toegepast in situaties waar de grond dicht bij het oppervlak voldoende draagkracht biedt. Bij een fundering op staal wordt meestal een diepte van ongeveer één meter aangehouden, maar dit kan variëren afhankelijk van de bouwlocatie.

In gevallen waar de bovenste grondlagen te zacht zijn of het grondoppervlak te onstabiel, wordt vaak gekozen voor fundering op palen of heipalen. Deze funderingsmethode is vooral geschikt voor zachte of veegrijze grond. De palen worden tot op een diepte van wel 15 meter in de grond geheven om een stabiele basis te vormen. Dit is een duurzame oplossing voor gebouwen in ongunstige bodemomstandigheden.

Een andere methode is de grillagefundering, waarbij een netwerk van balken wordt gebruikt om het gewicht van het gebouw te verdelen. Dit type fundering is meestal iets dieper dan een standaard fundering en wordt vaak gebruikt in combinatie met palen.

De rol van het funderingsplan

Een funderingsplan is een essentieel onderdeel van het bouwproces. Dit document bepaalt de locatie, breedte, en diepte van de fundering, evenals de gebruikte materialen en eventuele extra maatregelen zoals drainage of isolatie. Het funderingsplan wordt meestal opgesteld door een ingenieur of bouwmeester en is gebaseerd op grondonderzoek en bouwvoorschriften.

In een funderingsplan worden belangrijke parameters verwerkt, zoals:

De diepte en breedte van de fundering.
De gebruikte materialen (bijvoorbeeld beton, stalen palen).
De positie en maat van de funderingszool.
Informatie over drainage en isolatie.
Eventuele maatregelen tegen grondwater of vorst.

Een goed opgesteld funderingsplan is essentieel voor de veiligheid en duurzaamheid van het gebouw. Het voorkomt verzakkingen, scheuren in muren, en vochtproblemen.

Funderingsdiepte bij aanbouw

Bij de aanbouw van een bestaande woning is het even belangrijk om een stevige fundering aan te leggen. De funderingsdiepte voor een aanbouw wordt bepaald door dezelfde factoren als bij nieuwbouw, namelijk de bodemgesteldheid, het gewicht van de aanbouw, de vorstvrije diepte, en de bouwvoorschriften.

Een te ondiepe fundering bij een aanbouw kan leiden tot scheuren in muren, verzakkingen, en vochtproblemen. Daarom is het belangrijk om een grondonderzoek uit te voeren en eventueel een funderingsplan te laten opstellen. De fundering moet altijd op een vorstvrije diepte liggen, en eventueel extra maatregelen genomen worden, zoals drainage of isolatie.

Bij aanbouw op leemgrond of veengrond is het vaak noodzakelijk om de fundering dieper uit te graven of op palen te leggen. Dit voorkomt dat het grondoppervlak beweegt en schade aan de aanbouw veroorzaakt.

Conclusie

De funderingsdiepte is een cruciale factor bij de bouw van een huis of een aanbouw. De diepte wordt bepaald door verschillende aspecten, zoals de grondsoort, het gewicht van het gebouw, de vorstvrije diepte, de grondwaterstand, en de bouwvoorschriften. In de praktijk ligt de funderingsdiepte voor een standaard woning in Nederland meestal tussen de 0,8 en 1,5 meter. Bij instabiele grondsoorten of zware constructies kan een diepere fundering nodig zijn, zoals een fundering op palen.

Het kiezen van het juiste funderingstype en het opstellen van een goed funderingsplan zijn essentieel voor de stabiliteit en duurzaamheid van het gebouw. Door rekening te houden met de relevante factoren en het juiste advies in te winnen, kan een fundering aangelegd worden die het gebouw gedurende jaren goed ondersteunt.

Bronnen

huis
diep